Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, EVFTA chỉ là một trong những Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết. Chúng ta đều đang rất chờ đợi vào kết quả bỏ phiếu của Nghị viện Châu Âu hôm nay. Tuy nhiên sau khi EVFTA được ký kết, điều quan trọng là liệu Việt Nam có tận dụng được hay không những lợi thế của EVFTA. Phụ thuộc vào các hiệp hội, các doanh nghiệp.
“Ký kết được một Hiệp định là rất quan trọng nhưng vấn đề là chúng ta có tận dụng được những lợi thế của hiệp định mang lại hay không. Nếu chúng ta không tận dụng được mà để các nước khác đã ký với chúng ta tận dụng được cơ hội này thì chúng ta thua tại sân nhà”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.
Với EVFTA, gần 100% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu khi xuất sang EU ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực hoặc sau một lộ trình ngắn. Đây có thể coi là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các Hiệp định đã được ký kết cho tới nay. Các ngành dự kiến sẽ được hưởng lợi nhiều từ Hiệp định này đều là những ngành Việt Nam vốn có lợi thế cạnh tranh cao như giày, dép, mũ, hàng dệt may và nông thủy sản. Các ngành chịu sức ép cạnh tranh dự kiến gồm có hóa chất; phương tiện và thiết bị vận tải; thực phẩm chế biến và sản phẩm kim loại cơ bản.
Tuy nhiên, dù là các ngành được dự báo sẽ hưởng lợi tối đa nhưng cũng không hẳn là không phải đối mặt với thách thức. Rào cản kỹ thuật đối với hàng hóa nhập khẩu từ phía EU rất chặt chẽ. Điển hình như với nông sản, dù EVFTA có ưu đãi với những quy định SPS linh hoạt nhưng đa số ngành hàng nông sản của nước ta như chè, rau quả... vẫn vấp phải những hạn chế do tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, thiếu tính đồng nhất trong từng lô hàng, công tác thu hoạch bảo quản chưa tốt nên chất lượng còn hạn chế...
Ở chiều ngược lại, sức ép cạnh tranh mà EVFTA mang lại được nhận định là sức ép cạnh tranh lành mạnh, có chọn lọc và theo lộ trình phù hợp. Do đó EVFTA cũng là cơ hội, sức ép hợp lý để các doanh nghiệp Việt Nam điều chỉnh, thay đổi phương thức kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của mình.
Nói về những chuẩn bị của Bộ Công Thương để “đón” lợi thế từ EVFTA, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, không phải tới thời điểm này bộ mới làm. Năm 2019, Bộ Công Thương đã có nhiều chương trình đi phổ biến về các Hiệp định Thương mại tự do, trong đó có EVFTA.
“Chúng tôi cũng đã phối hợp chặt chẽ với phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam, với từng ngành hàng, với các doanh nghiệp, kể cả các địa phương để phổ biến được những lợi thế mang lại của EVFTA. Khi hiệp định có hiệu lực, các doanh nghiệp có thể tận dụng ngay được. Thậm chí, nhiều doanh nghiệp đã tính được điều đó, họ đã có hàng hoá của mình bên châu Âu”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nói.
Thứ trưởng ngành Công Thương cũng yêu cầu các doanh nghiệp chủ động, đi sâu đi sát, có nghiên cứu đối với thị trường mà chúng ta có thế mạnh để có thể tận dụng tối đa lợi ích mà hiệp định mang lại.
