Nhiều vấn đề trong hoạt động của Vicem và công ty con
Trong báo cáo về việc xử lý tài chính trước khi cổ phần hóa của Vicem, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều vấn đề trong hoạt động của công ty này.
Kiểm toán Nhà nước xác định tổng giá trị phần vốn nhà nước tại Vicem tăng khoảng 1.169 tỉ đồng khi xác định lại giá trị doanh nghiệp theo phương pháp tài sản.
Nếu xác định giá trị Vicem theo phương pháp chiết khấu dòng cổ tức, Kiểm toán Nhà nước khẳng định tổng giá trị vốn nhà nước tại Vicem đạt 25.127 tỉ đồng, tăng khoảng 1.747 tỉ đồng so với con số báo cáo của Vicem.
Theo đó, giá trị vốn nhà nước tại Vicem trước cổ phần hóa được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra là khi xác định giá trị doanh nghiệp trước cổ phần hóa, Vicem và đơn vị kiểm toán độc lập – Công ty TNHH hãng kiểm toán AASC đã bỏ quên giá trị quyền khai thác khoáng sản của một số công ty con trực thuộc Vicem.
Hiện Vicem và các công ty con đang sở hữu nhiều lô đất, tài sản trên đất có giá trị tại Hà Nội, Hải Phòng, Nghệ An. Công ty mẹ vẫn chưa hoàn thành việc sắp xếp, xử lý nhà đất trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với 3/5 lô đất. Kiểm toán Nhà nước đã đề nghị Vicem và đơn vị kiểm toán xác định đầy đủ giá trị các lô đất để đưa vào giá trị doanh nghiệp trước cổ phần hóa nhằm tránh thất thoát tài sản nhà nước.
Đáng chú ý, liên quan đến giá trị tiềm năng phát triển của công ty mẹ Vicem, Vicem Tam Điệp và Vicem Hải Phòng, Kiểm toán Nhà nước và đơn vị tư vấn xác định giá trị tiềm năng phát triển bằng 0 đồng.
Lý do là tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu bình quân 5 năm trước thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp nhỏ hơn lãi suất của trái phiếu chính phủ có kỳ hạn 5 năm do Bộ Tài chính công bố.
Công ty con của Vicem có 9 giấy phép khai thác khoáng sản
Kiểm toán Nhà nước cho biết tại thời điểm 1.10.2018, các công ty TNHH MTV thuộc Vicem được cấp 9 giấy phép khai thác khoáng sản đá vôi, đá sét để sản xuất xi măng.
Trong đó, Vicem Hoàng Thạch được cấp 4 giấy phép, Vicem Hải Phòng được cấp 3 giấy phép, Vicem Tam Điệp được cấp 2 giấy phép. Thời gian được cấp phép từ 2-30 năm tùy theo từng giấy phép.
Tổng trữ lượng khoáng sản được cấp phép khai thác hàng năm khoảng 9,56 triệu tấn đá vôi, 1,91 triệu tấn đá sét.
Kiểm toán Nhà nước căn cứ vào giá mua bán đá, mức thuế tài nguyên với sản lượng khai thác hàng năm theo giấy phép, giá thành khai thác khoáng sản của các đơn vị để xác định giá trị quyền khai thác các mỏ đá vôi, đá sét của các công ty con thuộc Vicem khoảng 1.193 tỉ đồng.
Cụ thể, giá trị quyền khai thác các mỏ khoáng sản của Vicem Hoàng Thạch khoảng 325,8 tỉ đồng, Vicem Hải Phòng khoảng 523,6 tỉ đồng, Vicem Tam Điệp khoảng 344,4 tỉ đồng.
Theo Kiểm toán Nhà nước giá trị các khoản đầu tư của Vicem vào các công ty con khoảng 3.660 tỉ đồng, tăng khoảng 1.239 tỉ đồng so với kết quả kiểm toán của Công ty TNHH hãng kiểm toán AASC.
Bên cạnh đó, kiểm toán cũng chỉ ra một loạt thiếu sót khác trong báo cáo xác định giá trị doanh nghiệp trước cổ phần hóa do Vicem và đơn vị kiểm toán độc lập thực hiện và đề nghị Vicem thực hiện các kết luận kiểm toán.
