Bà Trần Thị Hồng Minh - Cục trưởng Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - cho biết, quy trình khởi sự kinh doanh đối với doanh nghiệp được rút ngắn; từ năm 2017 đến nay gồm 8 bước và được hoàn thành trong 12 ngày làm việc (tức giảm 12 ngày so với năm 2016).
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp, thời gian thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp tối đa là 3 ngày làm việc nhưng thực tế, theo thống kê của Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp là 2,36 ngày làm việc trong đó có trên 40 tỉnh thực hiện dưới 2 ngày.
Theo Báo cáo Doing Business của Ngân hàng Thế giới, xét về thời gian thực hiện thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam chỉ sau Singapore (0,5 ngày) và Thái Lan (2,5 ngày).
Tính đến ngày 30.5.2018, tỉ lệ đăng ký hồ sơ qua mạng điện tử của cả nước đạt 58,44%, đồng thời lệ phí đăng ký doanh nghiệp giảm 50% so với quy định trước đây, từ 200.000 đồng xuống còn 100.000 đồng và miễn 100% nếu doanh nghiệp đăng ký qua mạng điện tử.
Đến nay, thời gian trung bình để các tỉnh cấp đăng ký doanh nghiệp là 2,36 ngày làm việc (quy định là 3 ngày), trong đó có tới 40 tỉnh thực hiện trong 2 ngày.
Năm 2016, cả nước có hơn 110.000 doanh nghiệp thành lập mới; năm 2017 có 127.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập và phong trào khởi nghiệp đang tiếp tục lan rộng, tạo hiệu ứng và chuyển biến tích cực, là kết quả tốt đối với đời sống kinh tế - xã hội...
Riêng 5 tháng đầu năm nay, nền kinh tế đón nhận thêm 52.322 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) - cho biết, muốn đạt mục tiêu như yêu cầu của Nghị quyết 19 của Chính phủ, môi trường kinh doanh Việt Nam cần phải tăng thêm 28 bậc nữa, để có thể đứng trong top 40 thế giới. Năm 2017, năng lực cạnh tranh quốc gia tăng 5 bậc so với 2016, môi trường kinh doanh tăng 14 bậc, chỉ số nộp thuế và bảo hiểm xã hội tăng điểm và có cải thiện mạnh mẽ.
Mặc dù, chỉ số này của Việt Nam tăng mạnh trong năm vừa qua, nhưng thực tế đó cho thấy, kết quả của các biện pháp nhằm thực hiện cải cách là chưa đạt mong muốn. Doanh nghiệp chưa được thụ hưởng những sự hỗ trợ, phục vụ như ý.
Theo ông Hiếu, vấn đề là không chỉ cải thiện chất lượng môi trường kinh doanh mà phải tạo ra sự đột phá, hướng đến những mục tiêu thiết thực và hỗ trợ doanh nghiệp thực chất.
Ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban pháp chế (VCCI) - nhận định, môi trường kinh doanh đã được nâng cao chất lượng một bước đáng kể, đáng ghi nhận; nhận được phản hồi tích cực và đồng thuận từ phía dư luận và cộng đồng doanh nghiệp. Hàng loạt điều kiện kinh doanh, kiểm tra chuyên ngành và quy định bất hợp lý đã được cơ quan quản lý rà soát, bãi bỏ mang lại sự hỗ trợ và thuận lợi hóa thiết thực đối với doanh nghiệp.
Tuy nhiên, vẫn còn vài vấn đề doanh nghiệp cần khắc phục, cụ thể, tình trạng quy mô trung bình của doanh nghiệp dân doanh ngày càng nhỏ, thiếu sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập và có sự cạnh tranh gay gắt. Mức độ tham gia vào hoạt động xuất khẩu quốc gia, kết quả xuất khẩu của khu vực doanh nghiệp tư nhân cũng thấp hơn hẳn so với các đơn vị thuộc khu vực khác.
Hiện, doanh nghiệp tư nhân phải đối diện với nhiều yếu tố, quy định bất lợi về điều kiện kinh doanh. Đơn cử, các quy định về diện tích nhà xưởng, trang thiết bị chuyên dùng, quy định về nhân sự trong bộ máy quản lý, điều kiện về vốn hoạt động ...trong nhiều trường hợp lại bị đòi hỏi cao hơn, khắt khe hơn so với các đơn vị FDI hoạt động trong cùng lĩnh vực.
Theo bà Minh, dù môi trường kinh doanh đã được cải thiện nhiều, song hiện vẫn còn một số khó khăn nhất định. Do đó, để giải quyết bài toán này, cần tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2018 và những năm tiếp theo. Nhất là, cải cách mạnh hệ thống pháp luật về doanh nghiệp theo hướng đề cao quyền tự do kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho sự phát triển của doanh nghiệp. Đồng thời, đảm bảo trật tự và tính an toàn của môi trường đầu tư kinh doanh, cần phải có những giải pháp quyết liệt hơn trong công tác hậu kiểm.
