Thế nào là hàng Việt?
Mới đây, trong thư ngỏ gửi các cơ quan báo chí, ông Phạm Văn Tam - Chủ tịch HĐQT Asanzo cho rằng, những sản phẩm này được lắp ráp hoàn toàn ở Việt Nam và được tiêu thụ ở thị trường trong nước, không phải xuất khẩu. Đồng thời khẳng định, sản phẩm của Asanzo là "Made in Vietnam".
Theo Bà Trần Thị Thu Hương - Giám đốc Trung tâm xác nhận chứng từ thương mại VCCI, có 2 tiêu chí để xác định xuất xứ hàng hoá.
Theo đó, phương pháp phổ biến nhất thường dùng xác định xuất xứ hàng hoá dựa trên tiêu chí “Tỷ lệ Phần trăm giá trị”. Xuất xứ hàng hóa có phải hàng Việt Nam hay không phải được xem xét dựa trên Nghị định số 31/2018/NĐ-CP ngày 8.3.2018 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa và Thông tư số 05/2018/TT-BCT ngày 03.4.2018 của Bộ Công Thương Quy định về xuất xứ hàng hóa đối với "hàng hóa có xuất xứ không thuần túy". "Tỷ lệ phần trăm giá trị” không thấp từ 30% trở lên thì hàng hóa đó được coi là có xuất xứ Việt Nam.
Phương pháp thứ 2 là dựa trên tiêu chí “Chuyển đổi mã số hàng hóa”, là sự thay đổi về mã HS (mã số của hàng hóa xuất nhập khẩu theo hệ thống phân loại hàng hóa có tên là “Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa) của hàng hóa ở cấp 2 số, 4 số hoặc 6 số so với mã HS của nguyên liệu đầu vào không có xuất xứ (bao gồm nguyên liệu nhập khẩu và nguyên liệu không xác định được xuất xứ) dùng để sản xuất ra hàng hóa đó.
Một sản phẩm sẽ được coi là có xuất xứ Việt Nam nếu nguyên liệu để sản xuất ra sản phẩm đó và sản phẩm cuối cùng được pâhn loại ở 2 cấp khác nhau.
Liên quan đến trường hợp của Asanzo, bà Hương cho biết, hiện sự việc đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ nên không muốn bình luận thêm. Tuy nhiên để nói sản phẩm của công ty này có phải là hàng Việt Nam hay không thì còn phải xem xét nhiều yếu tố như quy trình sản xuất, linh kiện nhập vào…
Bộ Công Thương đang soạn dự thảo về quy định ghi nhãn "Made in Vietnam"
Mới đây, Bộ Công Thương cho biết đơn vị này đang tiến hành soạn dự thảo về quy định ghi nhãn "Made in Vietnam".
Một cán bộ của Bộ Công Thương cho hay, từ năm 2018 Bộ Công Thương đã trao đổi với các bộ, trong đó có Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tư pháp. Bộ cũng đã báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ về nhu cầu xây dựng một Nghị định về vấn đề “Made in Vietnam”.
Hiện Bộ Công Thương đang xúc tiến các công việc để xây dựng thông tư quy định ghi nhãn hàng hóa, sản phẩm sản xuất tại Việt Nam hoặc hàng hóa, sản phẩm của Việt Nam.
Cũng theo vị này, trong quá trình thảo luận về dự thảo thông tư này, tinh thần chung là hàng hóa đáp ứng tiêu chí xuất xứ như quy định tại Nghị định 31 cộng thêm một số điều kiện nữa thì được gắn mác “Made in Vietnam”. Bởi Nghị định 31 mới chỉ xác định xuất xứ hàng hóa để cấp các C/O theo các hiệp định thương mại, tức chúng ta có một quy định tương đối về xuất xứ hàng hóa rồi nhưng chưa có ràng buộc quy định đó với việc gắn mác “Made in Vietnam”.
Khi có quy định rõ ràng, doanh nghiệp có cơ sở xác định gắn mác “Made in Vietnam” lên sản phẩm. Còn cơ quan quản lý nhà nước cũng có cơ sở xác định doanh nghiệp vi phạm quy định gắn mác hay không. Nói chung xã hội cần một quy định như vậy để cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước có căn cứ thực hiện.
