Hai loại thạch tín
Thạch tín có thể được tìm thấy ở hai dạng: hữu cơ và vô cơ. Thạch tín hữu cơ được tìm thấy chủ yếu trong cá và động vật có vỏ với mức độ độc hại thấp không gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Thạch tín vô cơ, là dạng độc hại hơn, xảy ra khi thạch tín kết hợp với một nguyên tố khác ngoài cacbon, chẳng hạn như oxy, một trong hai nguyên tố tạo nên nước, thường được tìm thấy trong nước ngầm, đất và hóa chất công nghiệp. Gạo lứt chứa thạch tín vô cơ.
Tiến sĩ Spaeth, Giám đốc viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường tại Northwell Health ở Great Neck, New York cho biết: “Thạch tín trong gạo chủ yếu là từ thạch tín tự nhiên trong đất, các loại thuốc trừ sâu gốc thạch tín cũ. Gạo chứa một lượng thạch tín khá cao”.
Gạo lứt nhiễm thạch tín như thế nào?
So với các loại thực phẩm khác, gạo có xu hướng có lượng thạch tín cao nhất. Theo một nghiên cứu trên tạp chí Science of the Total Environment năm 2017, gạo tích tụ lượng thạch tín nhiều hơn 10 lần so với các loại ngũ cốc khác, như lúa mì và lúa mạch, do lúa mọc ngập trong nước và hấp thụ nhiều thạch tín có trong đó hơn.
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Canada (FDA), gạo lứt chứa nhiều thạch tín hơn khoảng 50% so với gạo trắng vì một phần lớn thạch tín tích tụ trong cám, hoặc phần bên ngoài của hạt gạo đã được loại bỏ khi sản xuất gạo trắng.
Làm sao để biết được hàm lượng thạch tín có trong gạo lứt?
Lượng thạch tín phụ thuộc vào nơi trồng lúa do mức độ thạch tín trong đất khác nhau giữa các vùng trồng lúa trên khắp châu Á hay Bắc Mỹ. Tiến sĩ Spaeth nói: “Không có cách nào để người tiêu dùng có thể biết rõ hàm lượng thạch tín để đưa ra lựa chọn sáng suốt trong việc chọn mua gạo”.
Ăn hay không ăn gạo lứt?
Tiến sĩ Spaeth nói rằng nếu ăn lượng gạo lứt vừa phải thì không cần quá lo lắng.
Bạn có thể giảm lượng thạch tín trong gạo nói chung bằng cách nấu nó tương tự như mì ống — sử dụng từ 6 đến 10 phần nước cho 1 phần gạo và sau đó xả bỏ phần dư thừa. Điều này có thể làm giảm từ 40 đến 60% lượng thạch tín vô cơ. Tuy nhiên, đối với gạo trắng, phương pháp này có thể làm giảm lượng chất dinh dưỡng trong gạo. Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy rằng ngâm gạo lứt trong nước với tỷ lệ ba phần nước và một phần gạo trong bốn giờ cũng làm giảm mức thạch tín.
Ngoài ra, một giải pháp khác là bạn nên sử dụng xen kẽ nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt, thay vì chỉ ăn mình gạo lứt.
