Không kiểm soát chặt, “giấy phép con” sẽ trở thành “giấy phép cha”

Mà lạ, chuyện “giấy phép con” đã được đề cập hàng chục năm nay ở cấp trung ương, và cũng đã được nỗ lực loại bỏ, nhưng vì sao hiện nay, theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), vẫn còn tồn tại đến 5.719 “giấy phép con”.

Cứ như cái tên gọi mà dư luận đã đặt cho nó – “giấy phép con”, có nghĩa là dù đã được loại bỏ nhưng những “giấy phép con” mới vẫn tiếp tục được sinh ra một khi bộ máy công quyền, các cơ quan hành pháp không chú ý kiểm soát, cứ nại lí do này hay lí do khác đưa ra thêm những điều kiện để cấp giấy phép này kia cho doanh nghiệp, thì “giấy phép con” lại được “đẻ” ra.

Cái thứ được “đẻ” ra thêm gọi là “con”, nhưng trong nhiều trường hợp, lại khiến doanh nghiệp khốn đốn hơn là làm các loại thủ tục đúng theo luật định. Không chỉ gây khổ sở, phiền hà, mà còn khiến doanh nghiệp tiêu tốn nhiều chi phí hơn, trong đó có thể không ít khoản để bôi trơn, bồi dưỡng hay để chóng xong việc… Vì thế mà VCCI “kêu than” về việc lạm phát các điều kiện kinh doanh, cùng đồng thời gây tốn thêm nhiều chi phí cho doanh nghiệp.

Xin thưa, với người dân và doanh nghiệp, chỉ 1 loại “giấy phép con” thôi đã gây bao rườm rà, phiền hà và hệ luỵ, còn lên đến 5.719 “giấy phép con” thì doanh nghiệp không “điên đảo”, áp lực mới là lạ.

Nhiều nhất là Bộ Công Thương có 27 ngành nghề kinh doanh có điều kiện thuộc phạm vi quản lý với 1.220 “giấy phép con”, ít nhất là Bộ Xây dựng cũng có 17 ngành nghề kinh doanh có điều kiện với 106 “giấy phép con”. Gọi là ít mà lên đến hàng trăm, thì cũng chỉ là cách nói ở xứ ta. 106 “giấy phép con” tại một bộ, là nhiều chứ sao có thể xem là ít. Cứ soi vào đó, mới thấy doanh nghiệp “kêu” là phải. Doanh nghiệp nào “kêu” được thì nhờ, không “kêu” được thì đành chấp nhận, vận dụng mọi cách để lách qua, chứ đương đầu nhiều khi thêm rầy rà, ảnh hưởng đến tiến độ công việc và sản xuất kinh doanh.

Vậy chặn “giấy phép con” bằng cách nào? Vấn nạn “giấy phép con”, thực sự không phải chỉ ở tổng số hiện đang tồn tại là 5.719, hay con số “khủng” của Bộ Công Thương là 1.220 và con số “ít” của Bộ Xây Dựng là 106. Với những con số trên, nhiều và thậm chí là rất nhiều đấy, nhưng có thể loại bỏ. Nhưng bản chất vấn đề cần phải xử lí là loại bỏ rồi thì làm sao cho nó đừng phát sinh trở lại, hay không phát sinh “giấy phép con” mới.

Việc này là nằm ở tư duy những người cầm trịch tại các cơ quan chức năng, mức độ nhận thức về thẩm quyền và thái độ phục vụ. Nếu đúng theo tinh thần xây dựng một Chính phủ kiến tạo và liêm chính, thì chắc chắn doanh nghiệp được phục vụ tốt hơn, được hỗ trợ tích cực hơn và “giấy phép con” sẽ giảm dần. Còn ngược lại, sinh ra thêm những “giấy phép con” là để khôi phục, gia tăng sự xin – cho, thì những “giấy phép con” trở thành “giấy phép cha” càng gây nhiều phiền hà, hệ luỵ hơn.