TÁC PHẨM DỰ CUỘC THI VIẾT: “VIỆT NAM - VẺ ĐẸP BẤT TẬN”:

Tháp Ponagar cổ kính, huyền ảo

Hồ Hoàng Anh |

Tôi bị hấp dẫn bởi văn hóa Chămpa vì trót say mê giai điệu u uất, thần bí đến lạ kì của nhạc Chăm trong các ca khúc của nhạc sỹ Amư Nhân như Bến nước tình yêu, Ápsara vũ nữ Chăm. Người ta gọi ông là người giữ hồn âm nhạc dân gian văn hóa Chămpa.

Có thể nói, Tháp bà Ponagar là đặc trưng cho sự giao thoa của hai dòng văn hóa tín ngưỡng Việt-Chăm. Cho đến nay, cách thức xây dựng các tháp Chăm vẫn còn là một câu hỏi lớn với nhiều giả thiết. Người ta thắc mắc, qua nhiều biến cố, thăng trầm mà các di tích trên vẫn còn bền bỉ, nguyên vẹn cũng là một điều hiếm thấy. 

Theo truyền thuyết, Ponagar là nữ hải thần của người Chăm, thể hiện tục thờ Mẫu trong phong tục Chăm. Họ gọi bà là Bà mẹ xứ sở. Bà có công giáo hóa dân chúng, dạy dân trồng trọt, là vị thần bảo hộ cho cộng đồng Chăm. 

 
Vẻ cổ kính của Tháp bà Ponagar . Ảnh: My Tour

Nhìn từ dưới chân tháp, tôi bị bất ngờ bởi những bậc thang dài dẫn lên tầng giữa của khu quần thể di tích. Tầng giữa gồm hai hàng cột xây bằng gạch nung sừng sững được gọi là Bình Đài, hay Thiền Đình Mandapa, là nơi người Chăm chuẩn bị lễ vật, tịnh tâm trước khi tiến hành các nghi thức dâng lễ. 

Điều đặc biệt của Tháp Bà Ponagar là sự xuất hiện của cả 2 tôn giáo lớn là Phật Giáo và Bà la môn ảnh hưởng từ Ấn Độ. Một vị thần tối cao được người Chămpa tôn sùng nhất đó chính là thần Shiva được thờ trong ngôi đền tháp trung tâm, và coi ông là trung tâm vũ trụ.

Phía sau tháp chính, những điệu múa Chăm trong tiếng trống ghi-năng hòa cùng tiếng kèn sharanai rộn ràng. Gây ấn tượng với tôi nhất là tiết mục múa Vũ nữ Ápsara. Có thể nói, hình ảnh Áp sa ra trên các phù điêu Chăm có một chất riêng của nó không lẫn vào đâu so với phong cách điêu khắc của Campuchia, hay Indonesia. Và một điểm độc đáo nữa trong văn hóa Chămpa, đó là tín ngưỡng phồn thực, họ thờ hai biểu tượng Linga và Yoni tượng trưng cho tính dương và âm.

Đây là biểu tượng về niềm tin, năng lực sáng tạo của Shiva, sự hòa hợp âm dương để vạn vật được sinh sôi nảy nở. Phải chăng cũng có đôi nét tương đồng với thuyết âm dương người Việt, như Thái cực sinh lưỡng nghi, lưỡng nghi sinh tứ tượng, tứ tượng sinh bát quái, từ đó sinh muôn hình vạn trạng như hình bát giác trên cột Bình Đài.

Tượng Bà được đặt trong tháp chính, có tuổi thọ cũng trên 1000 năm, làm bằng đá, được xem là hồn thiêng của Tháp bà Ponagar. 

 
 Nơi đây được Unesco công nhận là di sản văn hóa thế giới từ năm 1999.

Tháp Ponagar lung linh, huyền ảo trong ánh đèn, nhìn từ xa xa như một viên bảo ngọc trên cao. Bốn ngọn tháp nổi bật, vừa uy nghiêm, vừa hiền hậu.

Ngày nay, trong Tháp bà Ponagar, những phong tục người Việt đang làm mất dần những nét đặc trưng trong văn hóa Chămpa cần được bảo tồn. 

Việc trùng tu di sản cũng đang có những bất cập khi những viên gạch tôn tạo bị lệch so với kiến trúc nguyên bản của Tháp bà. Đâu đó, vẫn còn những hệ lụy của việc phát triển du lịch ồ ạt tại Nha Trang.

Hãy để Ponagar như một câu chuyện huyền ảo, huyền ảo theo cách mà Shiva sáng tạo vạn vật. Hãy để Amư Nhân ôm đàn hát, thổi hồn Chăm, đón ánh sao đêm thấy Chế Bồng Nga. Để du khách đến đây luôn được đắm chìm trong những giai điệu "Ngủ quên trong phiến đá Ápsara /Bàn tay người nghệ sĩ hóa thân ngà"....

Cám ơn Tập đoàn Tuần Châu, nhà tài trợ Kim Cương đã đồng hành cùng cuộc thi viết "Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận".

Cuộc thi viết “Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận”

Cuộc thi viết “Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận” do Tổng cục Du lịch phối hợp với Báo Lao Động tổ chức, từ ngày 13.10.2017 - 31.5.2018.

Giải thưởng: 2 giải nhất: 20 triệu đồng/giải + chuyến du lịch 4-5 sao trong nước cho 2 người; 2 giải nhì: 15 triệu đồng/giải; 3 giải ba: 10 triệu đồng/giải; 5 giải khuyến khích: 5 triệu đồng/giải; 2 giải cán bộ, nhân viên ngành du lịch viết: 15 triệu đồng/giải và 1 giải bài thi được nhiều người đọc nhất: 10 triệu đồng; 1 giải bài thi được nhiều lượt like/share nhất: 10 triệu đồng.

Thể lệ chi tiết xem trên website laodong.vn.

Bài dự thi xin gửi về:

BTC cuộc thi viết “Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận” Báo Lao Động - số 6 Phạm Văn Bạch, quận Cầu Giấy, Hà Nội. ĐT: (024) 35330305. Email: dulich@laodong.com.vn.

Hồ Hoàng Anh
TIN LIÊN QUAN

3 phim Việt ra rạp đúng mùng 1 Tết: Tác phẩm nào có khả năng thắng thế?

Chí Long |

3 phim điện ảnh Việt đồng loạt ra mắt đúng mùng 1 Tết Quý Mão 2023 là Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầyNhà bà Nữ.

Thái Bình: Cả làng đỏ lửa nướng cá ngày đêm vẫn không đủ hàng bán Tết

Nguyễn Thúy |

Cận kề Tết Nguyên đán, làng nướng cá nổi tiếng ở Thái Xuyên (Thái Bình) luôn tất bật với các lò than đỏ hồng, hoạt động hết công suất để cho ra những mẻ cá nướng vàng óng, săn chắc, thơm nức phục vụ khách hàng dịp cuối năm.

Quả bóng vàng 2022: Tiến Linh sáng cửa

Thanh Vũ |

Nhìn vào phong độ hiện tại, có thể thấy tiền đạo Nguyễn Tiến Linh xứng đáng giành quả bóng vàng 2022.

Kênh đầu tư nào sẽ được hưởng lợi trong năm 2023?

Thái Mạnh |

Trong bối cảnh thị trường tài chính vẫn còn nhiều yếu tố khó lường, thì một số kênh đầu tư như chứng khoán, bất động sản sẽ được hưởng lợi nhờ định giá hấp dẫn và các chính sách được thúc đẩy trong năm nay.

Xe ôm, bốc vác "chuyển nghề" chở thuê đào, quất những ngày cận Tết

Trần Tuấn - Nguyễn Kế |

Bắc Giang - Thay vì làm nhưng công việc như xe ôm, bốc vác, nhiều lao động tự do ở TP.Bắc Giang chuyển sang làm nghề chở thuê đào, quất những ngày cận Tết, thu nhập khoảng 1 triệu đồng/ngày.

Gỡ khó các quy định tạo nguồn cung cho nhà ở xã hội

B. Chương |

Kế hoạch triển khai 1 triệu nhà ở xã hội đang gặp khó khăn vì nhiều quy định không phù hợp với chủ trương xã hội hóa đầu tư để phát triển nhà ở xã hội, hoặc chưa đảm bảo tính khả thi, chưa phù hợp với tình hình thực tiễn.

NSƯT Chí Trung: “20 năm Táo Quân là quãng thời gian tươi đẹp của tôi”

Hiền Hương (thực hiện) |

NSƯT Chí Trung tiếp tục đảm nhận vai Táo Giao thông ở Táo Quân 2023. Anh chia sẻ với Lao Động hành trình 20 năm đã có ở Táo Quân và 6 tháng trải nghiệm cuộc sống về hưu sau khi nhận quyết định nghỉ chế độ từ tháng 6.2022.

Chứng khoán: Thị trường giữ trạng thái đi ngang trong ngắn hạn

Gia Miêu |

Xu hướng đi ngang ngắn hạn của thị trường chứng khoán dự báo sẽ tiếp tục được duy trì và chỉ số sẽ chuyển trạng thái vào sau kỳ nghỉ lễ.