Tạo dựng môi trường mạng an toàn tại Việt Nam
Theo các chuyên gia Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng Quốc gia, trong năm 2020, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, thực hiện chủ trương giãn cách xã hội để phòng, chống dịch của Chính phủ, hầu hết mọi hoạt động sinh hoạt của người dân đều được thực hiện qua không gian mạng. Thời điểm này, các hoạt động lừa đảo qua mạng gia tăng chóng mặt, nhất là thủ đoạn đối tượng sử dụng mạng viễn thông, mạng xã hội để lừa đảo.
Trong bối cảnh các phương thức, thủ đoạn và quy mô lừa đảo trực tuyến tăng cao, cuối năm 2020, Dự án Chống lừa đảo đã được thành lập. Đây là một sáng kiến phi lợi nhuận, hợp tác giữa các chuyên gia công nghệ và an toàn thông tin ở Việt Nam, với sự hỗ trợ từ cả cộng đồng quốc tế và trong nước, phải kể đến một vài tên tuổi lớn như Viettel Cyber Security, VinCSS, CyRadar, Google, Meta, Twitter, TikTok, Cisco Phishtank, APWG, Global Anti Scam Alliance và rất nhiều tên tuổi lớn trong làng công nghệ.
Từ những ngày đầu thành lập đến nay, dự án đã thu hút các thành viên trụ cột như Ngô Minh Hiếu (Threat Hunter tại Trung tâm Giám sát và An toàn không gian mạng quốc gia), Lê Phước Hòa (chuyên gia vận hành hệ thống của Accenture), Nguyễn Hưng (Giám đốc R&D của Vietnix Hosting) và Nguyễn Hoàng Thắng (chuyên gia tài chính).
Cho đến nay, Chống lừa đảo đã bền vững hoạt động với hơn 30 thành viên chính thức, mỗi người mang đến những kinh nghiệm và chuyên môn sâu rộng từ nhiều lĩnh vực khác nhau.
Hằng ngày, Chống lừa đảo vẫn tích cực xử lý các trang web được người dùng gửi báo cáo phản ánh, cập nhật danh sách đen nhằm bảo vệ người dùng khỏi những trang web độc hại, lừa đảo. Blog và các trang mạnh xã hội của dự án thường xuyên cập nhật những cảnh báo về các loại hình lừa đảo phổ biến, cách nhận dạng và phòng tránh.
Trái ngọt sau 3 năm thành lập
Kể từ khi ra đời vào cuối năm 2020, Chống lừa đảo đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc bảo vệ người dùng Việt khỏi các mối đe dọa trực tuyến. Dự án đã báo cáo hơn 20.000 URL độc hại và phát triển một cộng đồng mạnh mẽ với hơn 50.000 người sử dụng tiện ích mở rộng cho web, 25.000 thành viên trong nhóm Telegram, 500.000 người tham gia các fanpage và group trên Facebook, và trên 57.000 người theo dõi trên TikTok.
Đáng chú ý, cơ sở dữ liệu tình báo mối nguy (Threat feed API) của Chống lừa đảo đã được tích hợp vào các trình duyệt như Microsoft Edge, Opera, CocCoc, Brave và mạng xã hội như Twitter, Facebook.
Ngoài ra, dự án cũng đã kết nối thành công API này với nhiều chương trình diệt virus và phần mềm phổ biến khác như Kaspersky, Avast, Avira, ESET, Sophos, TrendMicro, BitDefender, VirusTotal, Adguard, Netcraft, NordVPN, NextDNS, OpenDNS và nhiều hơn nữa.
Dự án Chống lừa đảo đã gặt hái nhiều thành công và được công nhận rộng rãi trong các năm gần đây. Vào tháng 12.2022, dự án được Bộ Thông tin và Truyền thông trao tặng giải thưởng Top 10 Sản phẩm số xuất sắc cho xã hội số thuộc giải thưởng “Sản phẩm công nghệ số Make in Viet Nam 2022”.
Trong cả hai năm 2022 và 2023, Chống lừa đảo liên tiếp được vinh danh là Tổ chức vô địch Tháng Nhận thức về An ninh mạng của Liên minh An ninh mạng quốc gia Hoa Kỳ.
Đến tháng 12.2023, sản phẩm này cũng lọt vào top 10 sản phẩm Công nghệ số triển vọng tại cuộc thi Nhân tài Đất Việt. Bên cạnh đó, các thành viên của Chống lừa đảo cũng đã tham gia chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm tại nhiều diễn đàn và sự kiện lớn về An toàn thông tin trên toàn cầu như BlackHat Asia 2022, Blackhat Singapore 2023, Global Anti Scam Summit 2021, và GASA Scam Investigators Meet-up.
Trong năm 2024, dự án dự kiến sẽ kết nối trực tiếp với Google Chrome thông qua Google Safe Browsing, tích hợp cơ sở dữ liệu API của Chống Lừa Đảo vào hệ thống của Google. Ngoài ra, Chống lừa đảo sẽ phát triển các khóa học đào tạo về nhận thức an toàn thông tin. Mục tiêu cuối cùng là giảm tỉ lệ lừa đảo trên không gian mạng xuống mức thấp nhất có thể và phổ cập kiến thức cơ bản về an toàn thông tin cho mọi người và mọi lứa tuổi.
1. Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) - Threat Hunter tại Trung tâm Giám sát và An toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) - CEO Chống Lừa Đảo
Trong những năm ở Mỹ, tôi đã luôn ấp ủ một dự án có thể giúp đỡ và hỗ trợ đồng bào người Việt Nam tránh khỏi nạn lừa đảo, đánh cắp thông tin, cũng như các loại tin xấu, mã độc. Khi quay trở về Việt Nam, tôi chứng kiến sự leo thang đáng báo động của các vụ lừa đảo trực tuyến, khiến tôi quyết tâm hơn bao giờ hết trong việc tạo nên sự thay đổi.
Mục tiêu của chúng tôi không chỉ là chống lại những thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi mà còn giáo dục và nâng cao nhận thức cho người dân Việt Nam về an toàn thông tin. Dự án này trở thành ngọn đuốc soi đường, giúp cộng đồng mạng Việt Nam trở nên tự tin và an toàn hơn trong thời đại số.
2. Nguyễn Hưng - Co-Founder/Giám đốc R&D Vietnix Hosting, Admin cộng đồng Sinh Viên IT - Co-Founder Chống Lừa Đảo
Trong dự án, tôi chịu trách nhiệm về vận hành hệ thống máy chủ, thiết lập hệ thống phòng thủ chống lại tấn công, đảm bảo hệ thống của Chống lừa đảo luôn hoạt động ổn định và an toàn. Khi tham gia dự án, điều chúng tôi luôn hướng đến là tạo ra một sản phẩm mang tinh thần dân tộc - trí tuệ của những người con Việt Nam. Tinh thần dân tộc là một trong những giá trị cốt lõi mà nhóm Chống lừa đảo và bản thân tôi luôn gìn giữ và coi trọng.
Trong tương lai dự án sẽ triển khai thêm nhiều mô hình mới để giúp tận dụng sức mạnh của cộng đồng. Hy vọng của nhóm là tạo được mạng lưới truyền thông rộng khắp để nhanh chóng cập nhật các hình thức, cập nhật các website lừa đảo đến người dân một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Mục tiêu hướng đến việc một hình thức lừa đảo, một hệ thống lừa đảo nếu đã bị nhận diện thì sẽ không còn ai phải là nạn nhân của chúng nữa.
3. Lê Phước Hòa - Chuyên gia vận hành hệ thống của Accenture - Co-Founder Chống Lừa Đảo
Tôi đóng vai trò là kỹ sư hạ tầng cho dự án. Cũng như sứ mệnh của dự án, mục tiêu của tôi là góp sức mình để mang lại sự an toàn cho tất cả mọi người khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng.
Dù là người tham gia vào dự án, nhưng tôi thật lòng mong muốn một ngày nào đó dự án sẽ chấm dứt - bởi đó cũng là khi không còn hình bóng của các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng, người dân sẽ không phải đối mặt với những rủi ro.
4. Nguyễn Hoàng Thắng - Co-Founder Chống Lừa Đảo
Tôi phụ trách marketing, tài chính và đại diện truyền thông cho Dự án Chống lừa đảo. Khi tham gia dự án, tôi mong muốn cùng các thành viên trong nhóm lan tỏa thông điệp và nâng cao ý thức an toàn không gian mạng cho người dân, nhằm giảm thiểu vấn nạn lừa đảo đến mức thấp nhất có thể, mang đến những điều tốt đẹp cho cuộc đời.
Vì Chống lừa đảo là một dự án phi lợi nhuận, chúng tôi không có nguồn thu và cũng không có tài trợ nên việc truyền thông hiện nay chủ yếu nhờ vào sự lan tỏa tự nhiên của cộng đồng, sự quan tâm và thương yêu của các cơ quan báo chí, đài truyền hình. Vậy nên, chúng tôi hy vọng trong thời gian tới, sẽ tiếp tục được người dân, các cơ quan báo chí đồng hành trong hành trình làm “xanh” không gian mạng.
