“Đồng tình, song thực sự trăn trở”
Chiều 29.5, Quốc hội thảo luận tại tổ về Bộ luật Lao động (sửa đổi). Hai nội dung nhận được nhiều luồng ý kiến trái chiều là tăng tuổi nghỉ hưu và tăng giờ làm thêm.
Góp ý về hai điểm mới này trong dự thảo Luật, đại biểu Ngọ Duy Hiểu (Đoàn Hà Nội, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN) cho biết, quan điểm của ông là đồng tình với chủ trương tăng tuổi nghỉ hưu. Tuy nhiên, cần nghiên cứu kỹ, đối chiếu với các luật. Bởi thực tiễn cho thấy, hầu hết các quốc gia tăng tuổi nghỉ hưu là những quốc gia thiếu lao động.
“Cần lưu ý là nước ta tăng tuổi hưu lúc này đúng vào thời kỳ đang quyết liệt tinh giản biên chế. Hơn nữa, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động cũng còn khó khăn, mỗi năm cả nước vẫn có tới hơn 1 triệu lao động thất nghiệp, trong đó có vài trăm nghìn cử nhân. Thế nên, đây là yếu tố cần tính toán, bởi người trẻ mà thiếu việc thì làm hậu quả xã hội rất lớn” – ông Hiểu nhấn mạnh.
Về ý kiến cho rằng cần tăng tuổi nghỉ hưu vì tuổi thọ bình quân của người Việt Nam đang tăng lên, đại biểu Ngọ Duy Hiểu cho rằng, đúng là tuổi thọ người Việt Nam tăng, nhưng bệnh tật ngày càng nhiều, tức tuổi thọ cao nhưng không khỏe.
“Ở nước ta, đặc thù ngành nghề lao động phần lớn là lao động nặng nhọc, cơ bắp, không phù hợp với lao động khi tuổi đã lớn. Thực tế các chủ lao động cũng không mong muốn sử dụng người lao động lớn tuổi vào lao động trực tiếp, bản thân người lao động cũng không mong muốn, nên năng suất lao động không cao. Việc tăng tuổi nghỉ hưu sẽ gây ra tác động xã hội lớn” – đại biểu Ngọ Duy Hiểu phân tích.
“Nói chung bản thân người lao động trực tiếp không muốn tăng tuổi hưu. Đây là một thực tế. Chúng ta đang ở giai đoạn dân số vàng nhưng cũng là thời kỳ già hóa dân số. Tôi đề nghị quan điểm là tăng tuổi nghỉ hưu đối với hầu hết công chức, phần lớn viên chức và một bộ phận người lao động, còn sau này Chính phủ sẽ thiết kế danh mục ngành nghề trên cơ sở đánh giá và tính toán” - ông Hiểu nói.
Với quy định trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) về mở rộng khung giờ làm thêm, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN - cho biết, ông đồng ý chủ trương tăng khung giờ làm thêm tối đa lên 400 giờ/năm (tăng thêm 100 giờ/ năm so với hiện hành). Tuy nhiên theo ông, những người làm công tác công đoàn hết sức buồn và trăn trở.
Lý do là vì tổ chức công đoàn hiếm nơi trên thế giới đồng ý tăng giờ làm thêm. Song vì người lao động ở Việt Nam lương rất thấp, không tăng giờ làm thêm thì không đủ cuộc sống tối thiểu. Và thực tế nhiều nơi cũng đang lách luật, có nơi người lao động đã làm thêm tới 500 giờ/ năm.
Theo ông Hiểu, đồng thời với tăng giờ làm thêm thì phải nghiên cứu để xây dựng phương án trả lương lũy tiến để đảm bảo quyền lợi cho người lao động, chẳng hạn giờ làm thêm thứ nhất 5 USD thì làm thêm giờ thứ 2 phải được trả 6, 7 USD. Lý do, ngoài việc chi phí để người lao động đầu tư tái sản xuất sức lao động thì thực tiễn đã cho thấy, càng làm thêm nhiều giờ thì nguy cơ tai nạn lao động càng cao.
“Cứ ngồi giữ chỗ, lao động trẻ làm gì có cơ hội”
Cũng góp ý về đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu trong dự thảo Bộ luật Lao động, Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đề nghị cân nhắc rất kỹ, làm sao đảm bảo được quyền của các đối tượng trong xã hội.
“Sinh viên mới ra trường, công ăn việc làm không ổn định. Bây giờ lại tăng tuổi hưu, dễ làm mất đi cơ hội thế hệ trẻ. Cứ ngồi chềnh ềnh ở đó, thì thử hỏi ai vào làm được?” - ông Hòa đặt câu hỏi.
Đối với việc tăng giờ làm thêm giờ, ông Hòa đề nghị phải cân nhắc kỹ cho phù hợp với thực tiễn. Nếu quy định làm thêm nhiều ngày trong tuần, mỗi ngày làm tới 12 tiếng liên tục, thì người lao động, đặc biệt là đội ngũ lao động phổ thông, lao động chân tay sẽ không chịu nổi, cũng không đảm bảo sức khỏe để làm việc.
Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Đồng Tháp đề nghị phải quy định chặt chẽ, mỗi tuần chỉ được áp dụng một vài ngày làm thêm giờ, tránh tình trạng tăng ca, tăng giờ dày đặc tới 6/7 ngày trong một tuần, vắt kiệt sức của người lao động.
