Những khoảng lặng trong nghề…
Trong một lần xuống cơ sở tìm hiểu về Công đoàn cùng doanh nghiệp chăm lo cho người lao động, tôi gặp Chủ tịch Công đoàn một công ty liên doanh. Em mới ngoài 30 tuổi nhưng đã có khá nhiều kinh nghiệm trong hoạt Công đoàn, có được uy tín từ cả phía người lao động và chủ doanh nghiệp. Sau đấy, chúng tôi vẫn liên lạc, chủ yếu em kể về những việc Công đoàn đã làm được cho người lao động ở thời điểm khó khăn ấy.
Tôi vẫn ấn tượng về việc khi thực hiện giãn cách xã hội, phòng chống COVID-19, đơn hàng không nhiều, công ty phải bố trí giãn việc, em cùng Ban chấp hành Công đoàn tuyên truyền để người lao động hiểu và ủng hộ chủ trương của công ty. Trước dịp nghỉ lễ 30.4 và 1.5, em gửi cho tôi những tấm ảnh ghi lại hôm Công đoàn trao quà nhân Tháng Công nhân 2020 cho đoàn viên, người lao động. Em bảo, năm nay tổ chức trao quà Tháng Công nhân sớm hơn mọi năm, lại toàn là những đồ như gạo, dầu, nước chấm… vừa để động viên đoàn viên, người lao động trong lúc chỉ nhận lương công việc giãn cách, vừa hỗ trợ họ giảm bớt chi phí mua sắm…
Bẵng đi 3 tuần, không thấy em gọi điện, nhắn tin. Tôi gọi điện không thấy em trả lời, nhắn tin thì thấy báo em đã đọc nhưng cũng không thấy trả lời. Tôi thực sự lo lắng, không biết có chuyện gì xảy ra với em. Không liên lạc được với em, tôi phải nhờ một cán bộ Liên đoàn Lao động tỉnh liên hệ.
Tối hôm đấy, em gọi cho tôi. Em vừa nói vừa khóc: “Mấy hôm rồi em không thể trả lời được điện thoại, tin nhắn của chị vì bọn em giờ đang căng. Nguyên liệu trong kho đã sử dụng hết, hàng sản xuất rồi không xuất được, đơn hàng mới không có. Công ty cũng đang tìm mọi cách nhưng chưa giải quyết được. Em lo cho công nhân của em lắm. Chị có cách nào giúp bọn em không, giúp để có đơn hàng, để người lao động không phải nghỉ việc”.
Tôi đã lặng đi khi nghe câu hỏi của em. Chưa kịp trả lời thì em đã nói: “Em xin lỗi chị, em biết chị không thể giúp được trong việc này rồi, nhưng em vẫn muốn chia sẻ, vẫn muốn hỏi”… Cho đến bây giờ và cả khi đại dịch COVID-19 đã qua đi, thì đây vẫn sẽ là sự ám ảnh đổi với tôi.
… và những lời gửi gắm
Khi viết về mảng Công đoàn và người lao động, chắc chắn sẽ có nhiều dịp trải nghiệm những tấm lòng hết mình chăm lo cho người lao động của cán bộ Công đoàn và trải nghiệm cả cuộc sống thiếu thốn với nhiều ước muốn của công nhân lao động.
Đến khu nhà trọ của công nhân gần Khu công nghiệp Bắc Thăng Long (Hà Nội), tôi nghe người dân kể chuyện vì dịch COVID-19, nhiều công nhân không có việc làm. Để có tiền sống qua ngày, họ đã dậy sớm ra chợ đầu mối mua rau về bán dọc ven đường vào khu trọ. Tôi hỏi “người dân ở đây cũng để cho công nhân bán à?”. Họ bảo: “Để chứ sao không, còn mua ủng hộ nữa là đằng khác. Tình người với nhau mà”…
Tại hoạt động “Siêu thị giá 0 đồng” do Công đoàn Các khu công nghiệp - chế xuất Hà Nội tổ chức với sự hỗ trợ của Đại sứ quán New Zealand dành cho người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, có hoàn cảnh khó khăn, khi biết tôi là phóng viên, nhiều công nhân chia sẻ rằng, họ muốn có thật nhiều Siêu thị giá 0 đồng như thế này nữa. Vì ở lần này, chỉ họ mới được phát phiếu mua hàng. Trong lúc còn nhiều bạn bè, người cùng công ty, cùng xóm trọ không thuộc diện được phát phiếu lần nữa cũng đang rất cần đến sự hỗ trợ này. Câu chuyện không còn là giá cả những mặt hàng nữa mà là “nhờ chị nhà báo viết báo để chúng em được mua hàng giảm giá, được mua miễn phí, chứ giờ không có việc làm, không có lương, chẳng biết xoay sở thế nào”.
Một công nhân bỏ dở câu chuyện của các bạn với tôi, đứng lên từ lúc nào, đã quay lại, tay ôm thùng mỳ ăn liền, miệng cười rất tươi: “Ít nhất cũng được hơn chục ngày không tốn tiền ăn rồi” nhưng vẫn không quên dặn tôi “chị viết báo về chúng em đi chị nhé. Viết nhiều vào để mọi người biết đời công nhân khổ như thế nào và được vui như thế nào, giống lúc này này”.
