Tìm việc làm cho người cao tuổi: Không để lãng phí nguồn tài nguyên

Thùy Linh |

Người cao tuổi ở mỗi một quốc gia đều đã tích lũy được những nguồn vốn xã hội, trí tuệ lớn và có thể cả nguồn tài chính. Họ cần được coi là tài sản và là nguồn tài nguyên quan trọng cho sự phát triển bền vững của cộng đồng và xã hội. Thế nhưng hiện nay, người cao tuổi ở Việt Nam đang đối mặt với nỗi lo trở thành gánh nặng cho xã hội, công tác chăm sóc người cao tuổi vẫn đang gặp nhiều khó khăn, nhiều chính sách chưa đi vào thực tế.

Theo các chuyên gia, đã đến lúc cần có những đổi mới đáng kể về mặt xã hội và công nghệ để khai thác những tài sản quý giá này.

38% người cao tuổi tự đánh giá có sức khỏe tốt hoặc rất tốt

Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn “già hóa” từ năm 2011 với tỉ lệ người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên) chiếm 7% tổng dân số. Hiện nay, số người cao tuổi (trên 65 tuổi) là 7,4 triệu người, chiếm 7,7% tổng dân số. Nhóm dân số cao tuổi của Việt Nam được dự báo sẽ tăng lên 22,3 triệu, chiếm 20,4% vào năm 2050. Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh trên thế giới.

Người cao tuổi ở mỗi một quốc gia đều đã tích lũy được những nguồn vốn xã hội, trí tuệ lớn và có thể cả nguồn tài chính nữa. Họ cần được coi là tài sản quan trọng cho sự phát triển bền vững của cộng đồng và xã hội. Theo các chuyên gia, đã đến lúc cần có những đổi mới đáng kể về mặt xã hội và công nghệ để khai thác những tài sản quý giá này.

Trao đổi với phóng viên Lao Động, PGS-TS Giang Thanh Long - Giảng viên cao cấp, ĐH Kinh tế Quốc dân - một chuyên gia về chính sách công cho biết: Theo kết quả khảo sát từ Điều tra biến động dân số - kế hoạch hóa gia đình năm 2021 của Tổng cục Thống kê thì có khoảng 38% người cao tuổi (NCT) tự đánh giá có sức khỏe tốt hoặc rất tốt.

Theo ông, con số này đã tăng lên đáng kể so với kết quả khảo sát quốc gia về người cao tuổi trước đó. Tuy nhiên, một bức tranh chung về sức khỏe của dân số cao tuổi trong suốt một thập kỷ qua là tỉ lệ các bệnh không lây nhiễm, mạn tính như tim mạch, xương khớp, răng miệng… có xu hướng tăng lên và có sự khác biệt lớn theo độ tuổi, giới tính và khu vực sinh sống (thành thị và nông thôn).

“Chưa kể, NCT ở độ tuổi đại lão (từ 80 tuổi trở lên) trong dân số có xu hướng tăng cả về tỉ lệ trong tổng dân số và số người trong khi họ là nhóm có sức khỏe kém hoặc rất kém hoặc gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày (như đi lại, ăn uống…) cũng như khuyết tật chức năng (như nhìn, nghe, giao tiếp…) nên việc chăm sóc là rất cần thiết”- PGS Giang Thanh Long nói.

Việc chăm sóc NCT vẫn đối mặt nhiều khó khăn

Trong những năm qua, nhận rõ được các thách thức trong bối cảnh già hóa dân số nhanh, Đảng, Quốc hội và Chính phủ cùng các bộ, ngành và chính quyền các tỉnh/thành phố đã có những thay đổi lớn trong chính sách, chiến lược thích ứng với già hóa dân số, trong đó nhiệm vụ trọng tâm là phát huy vai trò và chăm sóc NCT.

Điển hình nhất là Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 13.10.2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030; Quyết định số 2156/QĐ-TTg ngày 21.12.2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động quốc gia về người cao tuổi giai đoạn 2021-2030 được coi là nền tảng, bước ngoặt cho việc thay đổi các quy định pháp luật liên quan tới chăm sóc NCT. Bên cạnh đó, các bộ, ngành… cũng đang tích cực đánh giá để thay đổi các luật liên quan (như Luật Người cao tuổi; Luật Bảo hiểm xã hội; Luật Bảo hiểm Y tế…) để hướng tới chăm sóc, an sinh đầy đủ hơn cho người cao tuổi.

Theo PGS Giang Thanh Long, mặc dù có nhiều thay đổi trong chính sách và thực thi trong thực tế, nhưng do điều kiện kinh tế còn chưa đáp ứng hết được nhu cầu chăm sóc của hàng triệu người cao tuổi cũng như những thay đổi lớn trong kết cấu của hộ gia đình (từ gia đình nhiều thế hệ sang gia đình hạt nhân) nên việc chăm sóc NCT vẫn đối mặt nhiều khó khăn.

Ông đơn cử như việc chăm sóc NCT chủ yếu vẫn là tại gia đình và người chăm sóc chủ yếu là vợ/chồng, con và cháu. Phần lớn không được trang bị những kiến thức, kỹ năng cơ bản nên việc chăm sóc khó khăn và đôi khi thành gánh nặng rất lớn cho người được chăm sóc (NCT) và người chăm sóc cả về vật chất lẫn tinh thần.

“Chăm sóc cộng đồng dần được phát triển qua hệ thống câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau nhưng chưa thể thay thế hoàn toàn cho chăm sóc tại nhà, trong khi hệ thống chăm sóc tại cơ sở công còn rất hạn chế, nghèo nàn về dịch vụ và cơ sở tư nhân thì không phải NCT nào cũng có thể chi trả. Chính vì những lý do này mà các Quyết định đã nêu trên được đưa ra gần đây nhằm hướng tới xây dựng một hệ thống chăm sóc NCT có tính tích hợp, liên thông từ gia đình tới cộng đồng và cơ sở chăm sóc”- PGS Long nhận định.

Ông Đỗ Xuân Tuyên - Thứ trưởng Bộ Y tế - cho biết: “Đảng và Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm, chăm lo, giúp đỡ và phát huy vai trò của người cao tuổi. Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động thích ứng với già hóa dân số, tăng cường cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, trong đó chú trọng việc áp dụng khoa học kỹ thuật”.

“Điều các nhà hoạch định chính sách cần nhìn thấy rõ nhất là sự thay đổi và nhu cầu theo từng nhóm tuổi, trong đó, nhóm 65 tuổi trở lên cần được chăm sóc, phụng dưỡng. Để thích ứng với già hóa dân số, cần phát triển và tăng cường quản lý dịch vụ chăm sóc xã hội, có cơ chế phối hợp công - tư trong cung ứng dịch vụ chăm sóc xã hội. Đặc biệt là khuyến khích khu vực tư nhân tham gia vào cung cấp dịch vụ chăm sóc người cao tuổi cũng như gắn kết giữa chăm sóc y tế tại cộng đồng với dịch vụ chăm sóc xã hội”- GS-TS Nguyễn Đình Cử - nguyên Viện trưởng Viện Dân số và các vấn đề xã hội (ĐH Kinh tế quốc dân) nhấn mạnh.

Thùy Linh
TIN LIÊN QUAN

Công bố những sự kiện nổi bật ngành Tài Nguyên và Môi trường năm 2021

Minh Ánh |

Cam kết hành động mạnh mẽ tại COP26, Quốc hội thông qua Nghị quyết về Quy hoạch sử dụng đất quốc gia… là những dấu ấn mà Bộ Tài Nguyên và Môi Trường (Bộ TN&MT) đã đạt được trong năm 2021.

Kỷ luật nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Giang

Phong Quang |

Hà Giang - Chiều 30.12, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Tỉnh ủy Hà Giang đã thông báo về kết quả kỳ họp thứ 15, trong đó có việc thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với ông Hoàng Văn Nhu - nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) nhiệm kỳ 2015-2020.

Mỹ không muốn chia sẻ với bất kỳ ai tài nguyên trên Mặt trăng

Nguyễn Quang (Theo svpressa.ru) |

Mỹ sẽ cố gắng hết sức để đưa các phi hành gia Mỹ trở lại Mặt trăng trước khi các phi hành gia Trung Quốc hạ cánh xuống đây.

Điều gì khiến lăng mộ Nefetari được mệnh danh là ngôi mộ đẹp nhất Ai Cập

Yến Nhi |

Được mệnh danh là "ngôi mộ đẹp nhất Ai Cập", lăng mộ cổ của nữ hoàng Nefetari không chỉ có kiến trúc xa hoa mà còn chứa đựng một câu chuyện hấp dẫn.

Tiền vệ Hùng Dũng: Tôi buồn vì không thể tặng quà thầy Park Hang-seo

AN NGUYÊN |

Tiền vệ Hùng Dũng và các đồng đội tuyển Việt Nam bày tỏ sự tiếc nuối khi không thể mang về món quà ý ở giải đấu cuối cùng của huấn luyện viên Park Hang-seo.

Bắt tạm giam 2 nữ phó giám đốc Bệnh viện TP Thủ Đức

Việt Dũng |

Mở rộng điều tra vụ án sai phạm về đấu thầu xảy ra tại Bệnh viện TP Thủ Đức (TPHCM), Cơ quan Cảnh sát điều tra đã bắt tạm giam 2 phó giám đốc đơn vị này.

Bến xe lớn nhất nước đông nghẹt người về quê đón Tết

MINH QUÂN |

TPHCM - Chiều 16.1, hàng nghìn người đổ về bến xe Miền Đông mới để về quê đón Tết. Do lượng khách tăng đột biến nên bến xe Miền Đông mới không đủ ghế cho khách ngồi chờ, nhiều người phải ngồi dưới sàn nhà.

Tết Hà Nội với hương vị ô mai gừng thân quen

Vân Hoa |

Dịp Tết đến, người người đổ về Hàng Đường, con phố nổi tiếng về mứt, ô mai. Trong đó, ô mai gừng là món được mua nhiều hơn cả, bởi vị cay nồng, ấm đượm rất hợp với tiết xuân.

Công bố những sự kiện nổi bật ngành Tài Nguyên và Môi trường năm 2021

Minh Ánh |

Cam kết hành động mạnh mẽ tại COP26, Quốc hội thông qua Nghị quyết về Quy hoạch sử dụng đất quốc gia… là những dấu ấn mà Bộ Tài Nguyên và Môi Trường (Bộ TN&MT) đã đạt được trong năm 2021.

Kỷ luật nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Giang

Phong Quang |

Hà Giang - Chiều 30.12, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Tỉnh ủy Hà Giang đã thông báo về kết quả kỳ họp thứ 15, trong đó có việc thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với ông Hoàng Văn Nhu - nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) nhiệm kỳ 2015-2020.

Mỹ không muốn chia sẻ với bất kỳ ai tài nguyên trên Mặt trăng

Nguyễn Quang (Theo svpressa.ru) |

Mỹ sẽ cố gắng hết sức để đưa các phi hành gia Mỹ trở lại Mặt trăng trước khi các phi hành gia Trung Quốc hạ cánh xuống đây.