Trao đổi về quá trình chuẩn bị và nội dung của TƯLĐTT ngành lần thứ V, ông Lê Nho Thướng - Chủ tịch Công đoàn DMVN cho biết:
- Để chuẩn bị cho việc ký kết TƯLĐTT ngành lần thứ V, từ đầu tháng 1.2021, Hiệp hội DMVN và Công đoàn DMVN đã tiến hành đánh giá tình hình thực hiện TƯLĐTT thể ngành lần thứ IV, chế độ, chính sách cho NLĐ của các đơn vị tham gia; tác động của dịch bệnh COVID-19 đối với ngành DMVN trong năm 2020 và quý 1 năm 2021 đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành và dự báo tình hình sản xuất kinh doanh trong 3 năm sắp tới. Đồng thời, căn cứ vào những thay đổi về chế độ chính sách đối với người lao động sau khi Bộ luật Lao động năm 2019 có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2021 và một số Nghị định hướng dẫn thi hành, hai bên đã đề xuất các nội dung thương lượng TƯLĐTT ngành lần thứ V.
Sau khi tiến hành các bước theo đúng quy định như gửi yêu cầu thương lượng, tổ chức hội nghị thương lượng, ngày 16.5.2021, Hiệp hội DMVN và Công đoàn DMVN gửi dự thảo TƯLĐTT để xin ý kiến người sử dụng lao động và BCH Công đoàn tại các đơn vị trực thuộc. Qua đó đã tiếp nhận được một vài ý kiến về chế độ, chính sách đối với lao động nữ. Trên cơ sở đóng góp của một số đơn vị, lãnh đạo Hiệp hội, Công đoàn DMVN tiếp thu và tiếp tục có cuộc thương lượng để thống nhất điều chỉnh về chế độ cho LĐ nữ, đảm bảo phù hợp với thực tiễn chung của các doanh nghiệp, đáp ứng được yêu cầu cơ bản của LĐ nữ.
Sau khi đi đến thống nhất chung, các bộ phận chức năng của Hiệp hội và Công đoàn Dệt May Việt Nam đã thông báo và lấy ý kiến của người sử dụng lao động và công đoàn cơ sở của các đơn vị vào Dự thảo TƯLĐTT ngành lần thứ V theo quy định.
Tính đến ngày 10.7.2021 có 76 doanh nghiệp và 76 công đoàn cơ sở gửi giấy ủy quyền và đăng ký tham gia ký kết TƯLĐTT ngành Dệt May lần thứ V, chiếm tỉ lệ trên 64%. Theo quy định tại khoản 2 Điều 76 Bộ luật Lao động năm 2019 “TƯLĐTT ngành chỉ được ký kết khi có trên 50% tổng số người được lấy ý kiến biểu quyết tán thành”, thì TƯLĐTT ngành lần thứ V đã đủ điều kiện ký kết.
Xin ông cho biết một số nội dung cơ bản đạt được sau khi thương lượng?
- Sau 3 phiên thương lượng với nhiều hình thức (hội nghị trực tiếp và trực tuyến), hai bên đã thống nhất một số nội dung như về mức lương tổi thiểu: Đảm bảo mức thu nhập tối thiểu bằng mức lương tối thiểu từng vùng nhân hệ số 1,14. Về mức ăn giữa ca: Tăng 2.000 đồng/vùng. Cụ thể: Vùng 1: 16.000 đồng; Vùng 2: 15.000 đồng; Vùng 3: 14.000 đồng và Vùng 4: 13.000 đồng (mức ăn này chỉ tính chi phí mua bán thực phẩm, không bao gồm giá thành điện nước, thuê nhân công phục vụ nấu nướng, dọn dẹp).
Quy định cụ thể mức tối thiểu cho một số chế độ dành cho người lao động như chi mừng người lao động kết hôn; mức tối thiểu 200.000 đồng/người; chi phúng viếng người lao động mất tối thiểu: 500.000 đồng; chi phúng viếng cha mẹ (cả bên vợ và bên chồng), vợ hoặc chồng, con của người lao động mất: Mức tối thiểu 200.000 đồng… Chi hỗ trợ NLĐ, gia đình NLĐ gặp hoàn cảnh khó khăn; mức tối thiểu 200.000 đồng/người/lần…
Thưa ông, qua 5 lần ký kết, TƯLĐTT cấp ngành có tác động như thế nào đến doanh nghiệp và NLĐ?
- Dệt May là ngành đầu tiên và duy nhất đến nay có TƯLĐTT cấp ngành. Từ năm 2010 đến nay đã trải qua 5 lần ký kết với nhiều điều khoản thương lượng phù hợp với sự phát triển và điều kiện thực tế của ngành, doanh nghiệp, cũng như đảm bảo nhiều hơn lợi ích cho người lao động. Đến nay, TƯLĐTT ngành đã hình thành chính sách khung trong hệ thống để các đơn vị tham gia thực hiện cũng như làm căn cứ xây dựng, điều chỉnh TƯLĐTT doanh nghiệp, tạo sự ổn định về chính sách và ràng buộc trách nhiệm của cả 2 bên trong quan hệ lao động.
Với những doanh nghiệp chưa tham gia TƯLĐTT ngành, thì đây cũng là điều để doanh nghiệp tự nhìn nhận lại và cải thiện các chính sách nhằm nâng tính cạnh tranh của doanh nghiệp. TƯLĐTT ngành đã duy trì được việc thực hiện các chính sách khung của ngành đối với các đơn vị tham gia.
- Xin cảm ơn ông.
Về thời giờ làm việc, thời gian nghỉ ngơi, TƯLĐTT ngành DMVN nêu rõ:
- Hằng năm, khuyến khích doanh nghiệp dành ít nhất 8 giờ để NLĐ được tham gia học tập, bồi dưỡng kiến thức pháp luật do tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở hoặc cấp trên tổ chức;
- Trong mỗi ca sản xuất (đối với NLĐ làm việc theo ca) hoặc trong ngày làm việc (đối với NLĐ làm việc theo giờ hành chính); ngoài thời gian nghỉ giữa giờ, doanh nghiệp bố trí thời gian nghỉ ngắn tập trung từ 5-10 phút để NLĐ giải lao tại chỗ. Thời gian này NSDLĐ hoặc tổ chức đại diện NLĐ có thể hướng dẫn NLĐ tập thể dục hoặc các hoạt động thư giãn khác;
Về khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng một số chế độ: Bổ sung thêm nội dung “lắp đặt phòng vắt trữ sữa tại nơi làm việc phục vụ nhu cầu vắt trữ sữa của lao động nữ đang nuôi con nhỏ”; Khuyến khích các doanh nghiệp có hình thức hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật cho lao động nữ ngoài các ưu đãi đã được quy định tại khoản 4, Điều 137, Bộ luật Lao động 2019.
