Cần có giải pháp đào tạo, chuyển đổi nghề cho CNLĐ
Ông Nguyễn Đình Thắng - Phó Chủ tịch Công đoàn (CĐ) các Khu công nghiệp và chế xuất (KCN-CX) Hà Nội - cho biết, Quốc hội vừa biểu quyết thông qua tăng tuổi nghỉ hưu, theo đó nữ làm đến 60 tuổi, nam đến 62 tuổi. Ông Thắng cho rằng, để người lao động (NLĐ) trực tiếp trong các KCN, nhất là lao động nữ ở một số lĩnh vực, như điện tử làm đến tuổi đó là rất khó.
Ông Thắng đặt vấn đề, nếu NLĐ 60 tuổi mà doanh nghiệp (DN) không có nhu cầu sử dụng nữa thì phải có sự thương lượng để đào tạo, chuyển đổi nghề cho NLĐ sang công việc khác. Theo ông Thắng, khi NLĐ đã cao tuổi, nếu không được chuyển đổi nghề thì cực kỳ khó khăn để xin việc mới.
Ông Thắng cũng nêu ra thực tế, công nhân (CN) ngoài 35 tuổi, nếu không có thân quen, rất khó có thể nộp hồ sơ xin vào DN FDI vì DN sẽ không tuyển NLĐ ở độ tuổi này. “Bên cạnh đó, DN có đào tạo NLĐ sau khi tuyển dụng, nhưng họ chỉ đào tạo ở một công đoạn, chứ không đào tạo ở nhiều công đoạn”- ông Thắng nói.
Còn ông Nguyễn Thế Quyết - Chủ tịch CĐ các KCN tỉnh Bắc Ninh - cho hay, tại địa bàn, tổ chức CĐ có tham gia đào tạo cho NLĐ, nhưng 90% là đào tạo giúp cho NLĐ vào làm việc tại DN; còn lại chỉ phần nhỏ là để chuyển đổi nghề nghiệp.
Ông Quyết cho rằng, trong quá trình cách mạng công nghiệp 4.0, tại các DN sẽ xảy ra lực lượng CN dôi dư. Thực tế cho thấy, DN sẽ không đào tạo lại để họ có thể tìm được nghề khác mà họ chỉ đào tạo đội ngũ lao động để sử dụng; còn thường sẽ bồi thường theo quy định của pháp luật và cho nghỉ việc. Theo ông Quyết, cần có giải pháp đào tạo, chuyển đổi để CNLĐ khi không có việc làm ở lĩnh vực đó thì chuyển sang lĩnh vực khác để đảm bảo cuộc sống của gia đình họ.
Đại diện Ban Nữ công (Tổng LĐLĐVN) cũng nêu lên thực trạng nhiều lao động nữ trong các ngành như dệt may, da giày, thủy sản có nguy cơ thất nghiệp cao khi lớn tuổi, sức khỏe suy giảm. Đại biểu này nói rằng, tổ chức CĐ cần đánh giá thực trạng, dự báo lĩnh vực nào công nghệ sẽ thay thế lao động giản đơn để có những giải pháp phù hợp.
CĐCS cần bám sát NLĐ
Nhiều ý kiến cũng cho rằng, cần nắm chắc nhu cầu chuyển đổi của NLĐ. Ông Trương Anh Dũng - Phó Tổng Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp - cho hay, việc CĐ tham gia đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp của NLĐ vừa bảo vệ quyền lợi, vừa tham gia nâng cao chất lượng của NLĐ.
Đánh giá tiềm năng của tổ chức CĐ là rất lớn trong công tác này, tuy vậy, ông Dũng nhấn mạnh tổ chức CĐ cần phải nắm rõ nhu cầu chuyển đổi nghề của NLĐ. Có đại biểu cho rằng, các CĐCS DN phải nắm thật sát đối tượng nào có nguy cơ mất việc trong DN để tham gia cùng chủ DN có kế hoạch đào tạo, bố trí công việc khác cho họ.
Các đại biểu cũng nhấn mạnh cần có cơ chế chính sách cho NLĐ khi tham gia đào tạo; đầu tư trang thiết bị, vật chất trong các trường nghề của tổ chức CĐ; huy động từ DN, vì đây cũng là thể hiện trách nhiệm xã hội của DN; đưa nội dung DN đào tạo, chuyển đổi nghề cho NLĐ vào TƯLĐTT. Có ý kiến rằng cần gắn nội dung này vào chương trình hoạt động của các cấp CĐ, coi đây là một tiêu chí thi đua, khen thưởng. Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường nhận thức của cán bộ CĐ, NLĐ, chủ sử dụng lao động về vấn đề này.
Tại hội thảo, các đại biểu còn đóng góp vào dự thảo đề án CĐ tham gia đào tạo và chuyển đổi nghề cho đoàn viên và NLĐ giai đoạn 2019-2023 và định hướng đến năm 2030.
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch Ngọ Duy Hiểu cho biết, trong thời gian tới, trước tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, sẽ có những NLĐ phải thay đổi nghề mới do không còn khả năng thích ứng nghề cũ. Những NLĐ này có thể phải tìm việc làm ở DN khác hoặc vẫn làm ở lại DN cũ nhưng phải làm công việc mới, với yêu cầu mới. Trước bối cảnh này, tổ chức CĐ phải hỗ trợ NLĐ có việc làm bền vững, có việc làm mới bằng cách tham gia đào tạo, chuyển đổi nghề cho họ. Đây cũng chính là những việc làm cụ thể mà tổ chức CĐ Việt Nam giúp NLĐ, góp phần để đoàn viên, NLĐ gắn bó hơn với tổ chức CĐ. BẢO HÂN