Tăng giờ làm chỉ làm giảm năng suất lao động
Chiều 23.10, các đại biểu Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn có ý kiến trái chiều trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi), như tăng tuổi nghỉ hưu, mở rộng khung tăng giờ làm thêm tối đa, đề xuất giảm giờ làm việc và tăng ngày nghỉ lễ.
Góp ý về những nội dung này, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân đã dẫn cuộc bãi công tại thành phố Chicago (Mỹ) năm 1886 với khẩu hiệu "ngày làm việc 8 tiếng và 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ vui chơi" hay khẩu hiệu "làm 8 giờ mà không giảm tiền lương" để nói về xu thế giảm giờ làm cho người lao động.
Theo Bí thư Thành ủy TPHCM, trên thế giới làm việc 8 giờ/ngày đã thực hiện từ cách đây hàng trăm năm. Từ năm 2000 tới nay, làm việc 40 giờ/tuần cũng giảm dần. Ông khẳng định, nếu người lao động làm việc từ 40 giờ/tuần trở lên sẽ không đem lại hiệu quả lâu dài vì năng suất lao động không tăng.
Hiện trong các tổ chức kinh tế thế giới, chỉ còn 2 nước làm việc trên 40 giờ là Mexico - 48 giờ/tuần và Hàn Quốc - 43 giờ/tuần, các nước khác đã xuống dưới 40 giờ. Ví dụ, Chile 37 giờ, Pháp 38 giờ, Đức 26 giờ/tuần. Trong khi đây là một trong những nước năng suất lao động cao nhất thế giới.
Cũng theo ông Nguyễn Thiện Nhân, ở nước ta, từ năm 1960, công chức làm mỗi tuần 6 ngày và 48 giờ/tuần. Năm 1999, khi chuyển sang làm việc 5 ngày/tuần theo thông lệ quốc tế, ta cũng đã chậm hơn thế giới gần nửa thế kỷ.
Theo Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân, ở Việt Nam có hai nhóm lao động: Làm cho nhà nước thì làm 5 ngày/tuần còn lao động làm cho doanh nghiệp thì 6 ngày/tuần. "Điều này không bình đẳng. Ở các nước khác không có Luật Lao động nào lại tách riêng công chức làm 8 giờ còn công nhân làm 10 giờ. Họ chỉ có một quy định chung"- ông Nguyễn Thiện Nhân nói.
Từ thực tiễn trên, ông Nhân cho rằng cần có lộ trình chuyển giờ làm việc từ 48 xuống 40 giờ/tuần trong vòng 10 năm. Trước mắt là giảm xuống 44 giờ và sau năm 2030 sẽ là 5 ngày trong tuần.
"Nếu cứ làm việc 9-10 giờ/ngày, thì không có gia đình hạnh phúc đâu"
Về nội dung tăng giờ làm thêm, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, làm thêm giờ về ngắn hạn thì doanh nghiệp, người lao động có lợi trước mắt, nhưng về lâu dài sức khỏe của người lao động bị suy giảm, năng suất lao động không tăng. Vì thống kê đã cho thấy nếu làm việc trên 40 giờ thì năng suất lao động không tăng.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân dẫn cuốn sách "Hạnh phúc của người Việt Nam" và nói: "Hạnh phúc của người Việt Nam lâu nay chúng ta nêu nhiều giá trị. Vừa qua có cuốn sách nghiên cứu về hạnh phúc của người Việt Nam, kết quả điều tra cho thấy người Việt Nam mong muốn có thu nhập, nhà ở, việc làm.
Nhưng có đến 95% mong muốn có gia đình hòa thuận; 73% mong con cháu tiến bộ. Nếu cứ làm việc 9-10 giờ/ngày quanh năm thì không có gia đình hạnh phúc đâu"- đại biểu Nguyễn Thiện Nhân nêu rõ.
Bí thư Thành ủy TPHCM khẳng định nguồn gốc của việc tăng năng suất lao động là phải đổi mới công nghệ, giảm giờ làm chứ không phải là ngược lại. Vì tăng giờ làm chỉ làm giảm năng suất lao động. Làm thêm giờ thì càng mệt, năng suất càng giảm.
