“Lương hưu không thể thấp dưới lương tối thiểu”

Tất Thảo thực hiện |

Liên quan đến câu chuyện điều chỉnh lương hưu được dư luận quan tâm thời gian qua, phóng viên Báo Lao Động đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học - Lao động và Xã hội (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội). Bà khẳng định: “Lương hưu không thể thấp dưới lương tối thiểu” .

Đời sống khó khăn của người lương hưu thấp

Thưa bà, nhiều bạn đọc của Báo Lao Động có đề xuất là nên tăng cho những người có mức lương hưu thấp đạt được mức “lương hưu tối thiểu”. Ý kiến của bà như nào về đề xuất này?

- Tôi đồng tình với việc tăng lên mức tiền lương tối thiểu cho những người có lương hưu thấp. Lương hưu hiện nay không gắn với lương tối thiểu vùng là không đúng. Những người về hưu rồi thì phải được trên mức lương tối thiểu vùng, chứ không thể dưới mức lương tối thiểu vùng được. Tuy nhiên, trong thực tế, có những trường hợp về hưu sớm hoặc có số thời gian làm việc ít nên có lương hưu thấp. Đối với trường hợp này, theo tôi vẫn phải đảm bảo cho họ đạt mức lương tối thiểu, vì nếu mức sống của người về hưu thấp hơn mức sống tối thiểu thì nhà nước có trách nhiệm phải bù.

Tôi ủng hộ tăng lương hưu đạt được mức lương tối thiểu nhưng cần loại trừ những người có số năm đóng bảo hiểm xã hội quá thấp. Những trường hợp này, nếu nghèo thì có thể hưởng trợ cấp xã hội.

Đối với những người về hưu trước năm 1995, do không tính về số năm đóng bảo hiểm xã hội mà phụ thuộc vào mức lương khi về hưu, nên có khả năng là nhiều người có mức lương hưu quá thấp. Hưu trí phụ thuộc vào số năm tham gia hệ thống; mức lương trước khi về hưu. Vì vậy, những trường hợp này muốn điều chỉnh để vượt qua mức sống tối thiểu thì cần xem xét về số năm tham gia bảo hiểm; nếu không tham gia đóng bảo hiểm xã hội thì xem số năm công tác, rồi từ đó có sự hỗ trợ điều chỉnh mức lương hưu cho họ, đảm bảo ở góc độ an sinh xã hội.

“Nên điều chỉnh theo giá trị tuyệt đối”

Nhiều ý kiến của bạn đọc cho rằng không nên tăng lương hưu theo tỉ lệ % mà nên tăng theo giá trị tuyệt đối. Ý kiến của bà ra sao?

- Mỗi phương pháp đều có ưu điểm riêng. Phương pháp tăng theo tỉ lệ % thì đơn giản, dễ hiểu; tôn vinh những đóng góp trong quá khứ (tham gia nhiều, đóng nhiều thì sẽ được điều chỉnh tăng nhiều hơn). Nếu tăng theo giá trị tuyệt đối thì có ưu điểm: Khi điều chỉnh lên thì mọi người đều được mức lương hưu trên mức tối thiểu, tạo một mặt bằng trên mức tối thiểu. Nhưng mặt chưa được là chưa khuyến khích người tham gia bảo hiểm xã hội, vì tiền lương có chức năng nữa là đền bù và tri ân. Hơn nữa, tăng theo giá trị tuyệt đối thì tính toán hơi khó, ngoài ra có thể gây ra tâm lý tiêu cực: “Tại sao người ta ít thì được điều chỉnh nhiều; tôi nhiều thì được điều chỉnh ít”.

Tôi cho rằng, về lâu dài nên thực hiện là đối với những người về hưu với mức lương hưu quá thấp thì được bù một chút. Nếu bù thì có 2 cách để thực hiện: Tính theo tỉ lệ của mức lương hưu; hoặc tính theo mức sống tối thiểu để bù.

Tăng lương hưu có ý nghĩa bù chi phí trượt giá; điều chỉnh tăng theo chiều tăng của mức sống và tăng trưởng kinh tế. Những người sau khi điều chỉnh rồi mà vẫn thấp hơn mức sống tối thiểu thì có thể áp dụng tăng nhanh hơn hoặc bù cho người ta theo giá trị tuyệt đối để đạt được mức lương hưu tối thiểu.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất 2 phương án điều chỉnh lương hưu, trợ cấp xã hội là từ 1.7.2021 (tăng 10%) hoặc từ 1.1.2022 (tăng 15%). Bà ủng hộ phương án nào?

- Tôi không đồng tình với cả 2 phương án trên. Hiện nay, dịch bệnh COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, nhiều người lao động bị mất việc làm. Trong khi đó, những người về hưu tuy có bị ảnh hưởng nhưng không nhiều.

Bên cạnh đó liên quan đến quỹ bảo hiểm xã hội. Thời gian qua có những chính sách như giảm phần đóng của doanh nghiệp, cho nợ đóng… nên bản thân quỹ cũng mỏng. Theo nguyên lý của an sinh là đồng cam cộng khổ, hiện cần phải ưu tiên hỗ trợ cho nhóm NLĐ mất việc.

Tôi cho rằng thời điểm điều chỉnh vào tháng 7.2021 hay tháng 1.2022 đều là quá sớm. Tôi ủng hộ phương án điều chỉnh vào tháng 7.2022, tỉ lệ như nào thì lúc đó sẽ tính tuỳ vào tình hình thời điểm đó.

- Xin cảm ơn bà!

Tất Thảo thực hiện
TIN LIÊN QUAN

Tiếp tục tranh cãi tăng lương hưu theo tỉ lệ % hay giá trị tuyệt đối

Bảo Hân – Quỳnh Chi (tổng hợp) |

Tăng lương hưu theo tỉ lệ % hay tăng theo giá trị tuyệt đối thì công bằng hơn, tốt hơn vẫn đang thu hút được nhiều ý kiến của bạn đọc Báo Lao Động.

Tăng lương hưu theo tỉ lệ % hay giá trị tuyệt đối là công bằng?

Nguyễn Xuân Diệp (bạn đọc) |

Liên quan đến vấn đề tăng lương hưu hiện nay, bạn đọc Nguyễn Xuân Diệp đã có bài viết công phu để bàn về vấn đề này. Báo Lao Động xin giới thiệu bài viết này.

Lương hưu: Người 100 triệu, người 350 ngàn đồng, tăng thế nào cho công bằng

Anh Đào |

Hàng ngàn người lương hưu đang ở mức “chết đói”: Chỉ 1,3 triệu đồng/tháng. Có người chỉ 350 ngàn đồng/tháng. Trong khi đó, có những “ông giám đốc” đang hưởng lương hưu 100 triệu đồng/tháng.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Hệ luỵ từ vụ Công đoàn ACB mua chui cổ phiếu bị xử phạt 3 tỉ đồng

Lan Hương |

Thông tin Công đoàn ngân hàng ACB mua chui cổ phiếu ACB đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Động thái trên đã ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán đang bị ảnh hưởng nặng nề.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Tiếp tục tranh cãi tăng lương hưu theo tỉ lệ % hay giá trị tuyệt đối

Bảo Hân – Quỳnh Chi (tổng hợp) |

Tăng lương hưu theo tỉ lệ % hay tăng theo giá trị tuyệt đối thì công bằng hơn, tốt hơn vẫn đang thu hút được nhiều ý kiến của bạn đọc Báo Lao Động.

Tăng lương hưu theo tỉ lệ % hay giá trị tuyệt đối là công bằng?

Nguyễn Xuân Diệp (bạn đọc) |

Liên quan đến vấn đề tăng lương hưu hiện nay, bạn đọc Nguyễn Xuân Diệp đã có bài viết công phu để bàn về vấn đề này. Báo Lao Động xin giới thiệu bài viết này.

Lương hưu: Người 100 triệu, người 350 ngàn đồng, tăng thế nào cho công bằng

Anh Đào |

Hàng ngàn người lương hưu đang ở mức “chết đói”: Chỉ 1,3 triệu đồng/tháng. Có người chỉ 350 ngàn đồng/tháng. Trong khi đó, có những “ông giám đốc” đang hưởng lương hưu 100 triệu đồng/tháng.