Ngày 17.9, UBND TP Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo nhằm tìm “Giải pháp pháp phát triển nhà ở đáp ứng gia tăng dân số 1 triệu người sau mỗi 5 năm ở TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2035”.
Giấc mơ an cư xa vời
Theo thống kê từ các công ty nghiên cứu thị trường, cơ hội sở hữu nhà của người dân ở thực ngày càng xa vời, trong khi những dự án bất động sản (BĐS) mới, có mức giá trên dưới 1,5 tỉ đồng/căn ngày càng khan hiếm.
Vợ chồng anh Hoàng (trọ tại Q.2, TP.Hồ Chí Minh) chia sẻ, ý định mua nhà hình thành cách đây 3 năm nhưng đến thời điểm hiện tại, tiền tiết kiệm của vợ chồng đã có khoảng cách khá xa với giá nhà. Không những vậy, anh chị “đỏ mắt” đi tìm nhưng không có nhiều lựa chọn. Ngay cả những dự án ở xa trung tâm cũng có giá bán khá cao. Trong khi đó, giá thuê không hề rẻ. Theo anh Hoàng, chưa thể sở hữu chốn an cư khiến anh còn băn khoăn, lo lắng.
Đó chỉ là câu chuyện đại diện cho rất nhiều nỗi lòng của người có mức thu nhập trung bình muốn mua nhà tại TP.Hồ Chí Minh hiện nay. Thậm chí, có những cặp vợ chồng cầm trong tay 600-700 triệu đồng nhưng vẫn không tìm được nhà. Nếu tìm nhà gần chỗ làm thì giá cao, gánh nặng tiền đi vay. Còn nếu giá mềm hơn chút, khoảng cách di chuyển đi làm, đưa đón con cái lại là câu chuyện họ cân nhắc.
Chị Ánh Ngọc (26 tuổi, nhân viên văn phòng tại quận 2) cho biết, với thu nhập khoảng 10 triệu đồng/tháng thì không biết tiết kiệm đến khi nào mới đủ tiền mua nhà ở Sài Gòn. Còn nếu đi vay nhiều thì mua nhà xong, chị “nai lưng” trả nợ còn khốn khổ hơn.
Gần 500.000 hộ dân chưa có nhà ở
Số liệu hiện nay cho thấy, trên địa bàn thành phố có khoảng 476.000 hộ chưa có nhà ở hoặc đang sống chung với người thân. Trong đó, khoảng 20.000 hộ cán bộ, công chức chưa sở hữu nhà ở, 300.000 hộ có nhu cầu thuê nhà ở xã hội và 143.000 hộ có nhu cầu mua, thuê mua nhà ở xã hội. Ngoài ra, còn hơn 20.000 hộ sống trên và ven kênh rạch; 35.000 hộ đang sống trong các chung cư cũ cần được cải tạo, nâng cấp hoặc tái định cư. Hầu hết các đối tượng này đều có nhu cầu mua nhà ở thương mại vừa túi tiền hoặc thuê mua nhà ở xã hội trả góp 15 năm, hoặc thuê nhà giá rẻ.
Ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh - đánh giá, dù diện tích nhà ở bình quân đầu người trong giai đoạn 2016 đến tháng 6.2019 đã đạt 88% so với chỉ tiêu đề ra, người có thu nhập thấp vẫn phải sống trong các không gian chật chội, không đảm bảo chất lượng cuộc sống và không có khả năng mua hay thuê nhà ở.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM - cho rằng, rào cản đối với người thu nhập thấp ở đô thị khi tạo lập nhà ở là thiếu sản phẩm nhà ở thương mại loại vừa và nhỏ có giá vừa túi tiền, thiếu nhà ở xã hội, thiếu nhà cho thuê giá thấp. Mặt khác, giá nhà cao gấp 20-25 lần so với thu nhập bình quân, trong khi ở các nước phát triển, giá nhà chỉ gấp 5-7 lần.
Ông Lê Hoàng Châu đề xuất một số mô hình phát triển, trong đó chú trọng xây dựng nhà ở xã hội và chỉnh trang, tái phát triển các khu đô thị cũ. Đặc biệt, nhà ở xã hội nên kết hợp với mô hình nhà ở thương mại giá thấp để hình thành các “khu đô thị, khu nhà ở bình dân” hoặc “khu đô thị, khu nhà ở vừa túi tiền”. Những khu vực này có thể trở thành các đô thị vệ tinh của thành phố.
Một số ý kiến khác nói rằng, nhà ở xã hội cũng cần được xây dựng với đa dạng loại hình và phân bố phù hợp sao cho tiện lợi về công việc và thu nhập cho người lao động. Người dân sẽ thà sống trong khu ổ chuột có nhiều lợi ích kinh tế còn hơn ở trong căn nhà khang trang hơn nhưng khó tạo ra thu nhập.
Sẽ chú trọng phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp
Ông Võ Văn Hoan - Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh - cho biết, thời gian tới, thành phố sẽ chú trọng đầu tư phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp bởi đây mới là số đông cư dân trong đô thị. Để làm được điều này, thành phố sẽ thực hiện quy hoạch nhà ở trên địa bàn, kêu gọi và khuyến khích khối tư nhân đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Ưu đãi về thuế sử dụng đất và chỉ tiêu quy hoạch xây dựng là một số cơ chế chính sách sẽ được tận dụng. Đồng thời, cũng chủ động tiến hành thu hồi quỹ đất thuộc sở hữu Nhà nước, quỹ đất dọc tuyến metro nhằm chuyển đổi, kêu gọi đầu tư dự án nhà ở xã hội. Bên cạnh đó, cần nghiên cứu xây dựng lại cơ chế, chính sách riêng biệt cho mô hình này để hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp và người thu nhập thấp
