Sức tàn phá vượt xa khủng khoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009
Báo cáo nhanh của ILO về “COVID-19 và thế giới việc làm” miêu tả đại dịch COVID-19 là “cuộc khủng hoảng toàn cầu tồi tệ nhất kể từ sau Thế chiến thứ II”. Cuộc khủng hoảng mang tên COVID-19 dự kiến sẽ cướp đi 6,7% tổng số giờ làm việc trên toàn cầu trong quý II/2020 - tương đương với 195 triệu việc làm toàn thời gian. Những khu vực chịu tác động nghiêm trọng dự kiến là các nước Arab (mất 8,1% số giờ làm việc, tương đương 5 triệu NLĐ toàn thời gian), Châu Âu (7,8%, tức 12 triệu NLĐ toàn thời gian) và Châu Á - Thái Bình Dương (7,2%, tương đương 125 triệu LĐ toàn thời gian).
Các nhóm quốc gia chia theo mức thu nhập đều chịu tổn thất nặng nề, nhưng trong đó, các nước thu nhập trung bình cao bị tác động mạnh nhất (mất 7% tổng số giờ làm việc, tương đương 100 triệu NLĐ toàn thời gian). Những con số này cho thấy sức tàn phá của đại dịch COVID-19 vượt xa tác động của cuộc khủng khoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009.
Các ngành kinh tế bị ảnh hưởng lớn nhất bao gồm dịch vụ lưu trú và ăn uống, sản xuất, bán lẻ, các hoạt động kinh doanh và hành chính. Theo báo cáo mới của ILO, 1,25 tỉ LĐ đang làm việc trong các ngành được xác định là có nguy cơ cao sẽ gia tăng “một cách chóng mặt và nghiêm trọng” tỉ lệ sa thải cũng như giảm lương và số giờ làm việc. Với nhiều NLĐ đang làm các công việc yêu cầu kỹ năng thấp, vốn đã bị trả lương ít ỏi, việc đột ngột mất thu nhập sẽ dẫn tới hậu quả nặng nề.
Con số tổng kết về tình trạng thất nghiệp toàn cầu trong toàn bộ năm 2020 sẽ còn phụ thuộc nhiều vào các diễn tiến sắp tới và các biện pháp chính sách. Có khả năng cao là con số tổng kết cuối năm sẽ cao hơn nhiều so với dự báo ban đầu của ILO là 25 triệu người thất nghiệp.
Ngày 7.4, ông Guy Ryder - Tổng Giám đốc ILO - cho biết: NLĐ và doanh nghiệp (DN) đều đang phải đối mặt với thảm họa, cả ở các nền kinh tế phát triển và đang phát triển. Chúng ta phải hành động nhanh chóng, quyết đoán và trên cơ sở phối hợp tốt. Các biện pháp đúng đắn và cấp bách có thể tạo ra sự thay đổi và quyết định tương lai của chúng ta là tiếp tục tồn tại hay sụp đổ.
Báo cáo mới của ILO không chỉ chỉ ra những ngành nghề và khu vực bị tác động nghiêm trọng nhất mà còn đề xuất chính sách để vượt qua khủng hoảng. Trong đó nêu rõ, cần có các biện pháp chính sách trên diện rộng và đồng bộ, tập trung vào bốn trụ cột, gồm hỗ trợ DN, việc làm và thu nhập; kích thích nền kinh tế và việc làm; bảo vệ NLĐ tại nơi làm việc; và sử dụng đối thoại xã hội giữa chính phủ, NLĐ và người sử dụng LĐ để tìm kiếm giải pháp.
Tại Việt Nam: 98% LĐ khu vực du lịch, dịch vụ nghỉ việc
Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng với Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào ngày 8.4 về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, ước tính sơ bộ có 19% DN đã tạm dừng hoạt động, thu hẹp quy mô.
Cũng theo báo cáo này, 98% LĐ khu vực du lịch, dịch vụ nghỉ việc; 78% LĐ ngành vận tải, giày da, dệt may bị giảm việc, giãn việc hoặc ngừng việc; 98% LĐ hàng không tạm nghỉ việc. Hàng triệu NLĐ đã và đang bị ảnh hưởng nặng nề, nhất là LĐ giản đơn, thu nhập thấp, không thường xuyên. Dự báo trong tháng 4, tháng 5 dịch bệnh còn phức tạp, ước khoảng 2 triệu LĐ ngừng việc, mất việc làm. Trường hợp dịch bệnh bùng phát mạnh, sẽ có khoảng 3,5 triệu LĐ ngừng việc, mất việc làm.
Tại Hà Nội, theo thống kê của các cấp CĐ thành phố, đến ngày 3.4, đã có 3.630 đơn vị, DN trên địa bàn ảnh hưởng trực tiếp bởi đại dịch COVID-19. Trong đó, 896 DN ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh. Có 121.273 NLĐ bị ảnh hưởng, trong đó 14.824 CNLĐ bị mất việc làm và 106.449 CNLĐ thiếu việc làm.
