Chưa xây dựng được cơ chế để cán bộ CĐCS độc lập hơn với NSDLĐ
Hội thảo diễn ra dưới sự chủ trì của các ông: Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề Xã hội của Quốc hội; Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐVN; Nguyễn Phi Thường - Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hà Nội.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Phi Thường - Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hà Nội - cho biết, một câu hỏi đặt ra trong thực tiễn, là cán bộ CĐ bảo vệ quyền lợi NLĐ, còn ai sẽ bảo vệ cán bộ CĐ?
Ông Thường nói rõ, đang thiếu một cơ chế bảo vệ cán bộ CĐ một cách hữu hiệu khi họ bị NSDLĐ gây khó khăn hoặc sa thải do đấu tranh bảo vệ quyền lợi của NLĐ. Bên cạnh đó, chưa xây dựng được cơ chế để cán bộ CĐCS độc lập hơn với NSDLĐ tại doanh nghiệp. Thực tế, cán bộ CĐCS hiện nay đều là những người hưởng lương từ doanh nghiệp, luôn chịu sức ép từ NSDLĐ. Việc chưa có quy định pháp lý cụ thể đảm bảo quyền quyết định của CĐ trong quan hệ lao động; mọi ý kiến tham gia của CĐCS theo quy định chỉ để tham khảo và quyền quyết định cuối cùng lại thuộc về NSDLĐ cũng làm cho vai trò đại diện, tham gia của CĐCS đôi khi trở thành hình thức. Thêm nữa hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về CĐ chưa cao; chế tài xử lý chưa nghiêm, dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật về CĐ, tài chính CĐ diễn ra còn khá phổ biến. Sự kết nối, hỗ trợ của CĐ cấp trên đối với CĐCS chưa thường xuyên và thiếu hiệu quả cũng là những nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng của hoạt động CĐCS doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước hiện nay...
Cũng về vấn đề này, ông Phan Thanh Hải - Chủ tịch CĐCS Công ty Trách nhiệm hữu hạn điện tử Meiko Việt Nam - bày tỏ mong muốn phải có cơ chế bảo vệ cán bộ CĐ ở cơ sở. Bởi rất nhiều Chủ tịch CĐCS cũng là NLĐ ăn lương của doanh nghiệp. Việc phụ thuộc hoàn toàn vào doanh nghiệp cũng khiến tiếng nói của CĐ sẽ có phần hạn chế. Trên thực tế không ai lại phát biểu mạnh hơn những người trả lương cho mình.
Nghiên cứu xây dựng chế độ phụ cấp trách nhiệm tương xứng
Với những nỗ lực của LĐLĐ Thành phố thời gian qua, các CĐCS doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước trên địa bàn cũng đã phát huy tốt vai trò đại diện, bảo vệ của mình; tổ chức các hoạt động chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho CNLĐ, theo hướng thiết thực; thực hiện quy chế dân chủ; đại diện tập thể NLĐ tham gia xây dựng các nội quy, quy chế của doanh nghiệp... Tuy nhiên thực tế đang đòi hỏi hoạt động của các cấp CĐ nói chung và hoạt động của các CĐCS nói riêng, trong đó có CĐCS các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước phải đổi mới toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong đơn vị, doanh nghiệp.
Theo ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội - có một số định hướng, giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật để nâng cao chất lượng hoạt động CĐCS khu vực ngoài nhà nước. Trong đó, nghiên cứu xây dựng chế độ phụ cấp trách nhiệm tương xứng đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên Ban Thường vụ (đối với nơi có Ban Thường vụ) CĐCS (nơi không có cán bộ chuyên trách) để khuyến khích, động viên cán bộ CĐCS hoàn thành nhiệm vụ; bố trí cán bộ CĐ chuyên trách tại các CĐCS doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước có từ 2.000 đoàn viên trở lên; tập trung đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên, định kỳ để xây dựng đội ngũ Chủ tịch chuyên trách CĐCS ngoài khu vực nhà nước có bản lĩnh chính trị, nắm vững pháp luật lao động, có kỹ năng thương lượng, đàm phán, đối thoại xã hội tại nơi làm việc, kỹ năng vận động quần chúng… Chia sẻ câu chuyện công nhân bày tỏ nguyện vọng khi đi làm là “chỉ cần công ty thực hiện đúng Luật Lao động đã là hạnh phúc lắm rồi” trên diễn đàn của Công đoàn Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐVN Trần Thanh Hải nêu rõ vai trò quan trọng của cán bộ CĐCS: Phải làm thế nào để NSDLĐ đồng tình với mình, chấp nhận đề xuất của mình, phục vụ tốt hơn cho quyền lợi đoàn viên, NLĐ.
Phải có cơ chế bảo vệ cán bộ CĐ ở cơ sở. Bởi rất nhiều Chủ tịch CĐCS cũng là NLĐ ăn lương của doanh nghiệp. Việc phụ thuộc hoàn toàn vào doanh nghiệp cũng khiến tiếng nói của CĐ sẽ có phần hạn chế. Trên thực tế không ai lại phát biểu mạnh hơn những người trả lương cho mình.
(Theo ông Phan Thanh Hải - Chủ tịch CĐCS Công ty Trách nhiệm hữu hạn điện tử Meiko Việt Nam)
