Chưa bóc tách quỹ 20% quỹ đất cho nhà ở xã hội
Theo báo cáo của UBND TPHCM, giai đoạn 2016 - 2020, thành phố đã xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng 19 dự án, diện tích sàn nhà ở xã hội, tăng thêm 1,23 triệu m2 sàn, đạt 69,2% so với chỉ tiêu đề ra (chỉ tiêu theo Kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2016 - 2020 là 1,78 triệu m2 sàn).
Giai đoạn 2016 - 2020, đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng 1 dự án nhà lưu trú công nhân, tổng diện tích đất 7,0 ha, quy mô 1.449 phòng, đáp ứng 7.596 chỗ ở cho công nhân. Đến quý I/2022, đã hoàn thành đưa vào sử dụng 1 dự án nhà ở xã hội với tổng diện tích đất 0,43 ha, 32.668 m2 sàn xây dựng, quy mô 260 căn hộ.
Về nhóm giải pháp về phát triển nhà ở cho các nhóm đối tượng được hưởng chính sách về nhà ở xã hội (bao gồm cả nhà lưu trú công nhân, ký túc xá sinh viên), báo cáo nêu rõ UBND TPHCM đã chủ trì buổi họp nghe báo cáo về phương án triển khai xây dựng nhà ở xã hội phục vụ công nhân trên địa bàn TP (Thông báo số 709/TB-VP ngày 4.10.2021 của Văn phòng UBND TP), trong đó giao Sở Xây dựng phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, thống kê quỹ đất nhà ở xã hội do Nhà nước quản lý được điều tiết tại các dự án nhà ở thương mại, làm cơ sở để đôn đốc, giám sát việc chủ đầu tư triển khai dự án theo đúng tiến độ đã phê duyệt hoặc nhà nước tổ chức thực hiện.
Vừa qua, Văn phòng UBND TPHCM đã có Công văn số 2734/VP-ĐT ngày 20.4.2022 và Công văn số 393/TB-VP ngày 8.6.2022 chỉ đạo các Sở, ngành rà soát 13 dự án, trình UBND TPHCM xem xét, quyết định.
Cuối tháng 4.2022, UBND TPHCM giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Cục Thuế thống kê, tổng hợp số liệu về nguồn tiền thu được từ việc chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội bằng hình thức nộp bằng tiền tương đương với giá trị quỹ đất 20%, báo cáo hằng quý, hằng năm để thành phố có kế hoạch bố trí nguồn vốn đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Tại buổi giám sát, nhiều thành viên đoàn giám sát của HĐND đã bày tỏ trăn trở về vấn đề này. Trong đó, bà Nguyễn Thị Lệ - Chủ tịch HĐND TPHCM đề nghị Sở Tài chính báo cáo rõ khoản thu 20% này.
Báo cáo đoàn giám sát, Phó Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Trần Phú lý giải khi thực hiện nghĩa vụ tài chính, sở này sẽ xác định mức nộp và trong đó có nhiều dự án đã thực hiện nghĩa vụ 20% nhà ở xã hội, trong đó thực tế đã nộp tiền vào ngân sách. Tại TPHCM, khoản thu này, không được tách riêng mà tính chung vào khoản tiền sử dụng đất và hòa vào ngân sách thành phố. Trong thời gian tới, Sở Tài chính sẽ phối hợp với Sở Tài nguyên Môi trường và Sở Xây dựng rà soát những dự án cũ để bóc tách số liệu thành khoản riêng. Đối với dự án sắp tới, Nghị định 49/2021 đã quy định dự án trên 2ha phải bóc tách rồi, nên đơn vị này sẽ phối hợp để bóc tách ra luôn để theo dõi số thu từ đầu.
Lý giải thêm, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết liên quan tới vấn đề quỹ 20%, ông đã chủ trì họp và đã có kết luận. Trước đây, chưa tách bạch dự án nào được nộp tiền, dự án nào phải có quỹ đất, và phần 20% đó là bao nhiêu tiền để phân định ra quỹ nhà ở xã hội, sau này dùng quỹ này để đầu tư phát triển.
"Bộ Tài chính hướng dẫn từ năm 2018 vì sao không làm?"
Sau phần giải đáp, Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ vẫn chưa hài lòng với câu trả lời của Sở Tài chính và cho rằng nếu xét theo hướng dẫn thì “coi chừng thành phố làm sai”.
“Xung quanh khoản 20% phần thu lại đã có hướng dẫn của Bộ Tài chính từ năm 2018 thì lý do vì sao mình không làm mà bây giờ mới bóc tách. Như vậy, số liệu quay lại thời điểm có hướng dẫn thì như thế nào, xử lý ra làm sao, tôi đề nghị phải báo cáo rõ. Trách nhiệm của TP rất lớn ở chỗ này. Hôm giám sát ở Sở Tài chính đã yêu cầu báo cáo rõ, mà đến hôm nay báo cáo lại như vậy tôi thấy chưa đạt”, bà Lệ nói và yêu cầu Sở Tài chính hãy có trách nhiệm rõ ràng trong vấn đề này.
“Bây giờ mình cứ nói không có tiền, không có nguồn để đầu tư cho các dự án, trong khi đó nguồn thu không nói rõ được bao nhiêu. Nguồn thu này để tái đầu tư, đã có hướng dẫn rõ ràng, rành mạch nhưng mà mình cứ nhập nhằng thì không rõ trong tay có nguồn vốn là bao nhiêu, khó tính được khoản đầu tư sắp tới ra sao”, bà Lệ nói thêm.
Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi nhìn nhận thông tin trả lời như vậy chưa đạt theo yêu cầu của đoàn giám sát và giao Sở Tài chính chuẩn bị báo cáo gửi UBND TPHCM trong tháng 6 để báo cáo HĐND TPHCM.
