Nợ lớn kéo dài
Ông Bùi Hồng Nhật - Trưởng phòng Quản lý thu, BHXH tỉnh Hà Tĩnh - cho biết, tính đến ngày 31.7, tổng số tiền nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn Hà Tĩnh là hơn 80 tỉ đồng. Trong số nợ BHXH hơn 70 tỉ đồng thì nợ đọng hơn 13 tỉ đồng, nợ kéo dài hơn 30 tỉ đồng, nợ khó thu gần 5 tỉ đồng. Với con số hơn 200 DN nợ BHXH thì những DN nợ lớn, kéo dài gồm: Công ty TNHH MTV Đóng tàu Bến Thủy nợ hơn 7,7 tỉ đồng; Công ty CP Sông Đà 27 nợ 5,8 tỉ đồng; Công ty CP 474 nợ hơn 2 tỉ đồng... Còn lại, hầu hết là nợ hàng trăm triệu đồng. Tổng số nợ này tương đương so với cùng kỳ 2017.
Nguyên nhân nợ BHXH lớn, theo ông Nhật là do khối DN có đến 50% hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cơ bản. Thế nhưng, dự án thi công ít và chủ đầu tư còn nợ DN nên DN khó khăn, chưa có nguồn để đóng nộp. Nhiều DN nợ ngân hàng, khi chủ đầu tư thanh toán qua tài khoản mở ở ngân hàng thì ngân hàng trừ nợ luôn, không có nguồn để thanh toán. Những DN nợ lâu dài thì quá khó khăn, gần như đã phá sản, chỉ hoạt động kiểu cầm hơi. “Cơ bản không phải DN trây ỳ nợ mà do họ khó khăn thật sự” - ông Nhật nhìn nhận. Tuy nhiên, cũng theo ông Nhật, vừa qua, sau khi có đợt tăng cường thanh tra, kiểm tra, đôn đốc đã thu được thêm 3,5 tỉ đồng. Ông Nhật cho rằng, với BHXH tỉnh Hà Tĩnh, trong chức năng và quyền hạn cho phép của mình, đã nỗ lực hết sức trong việc thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN nhưng do DN khó khăn nên việc thu hồi cũng khó khăn theo.
Vướng mắc khi công đoàn khởi kiện
Theo ông Lê Văn Chí - Trưởng Ban Chính sách pháp luật (LĐLĐ tỉnh Hà Tĩnh)- năm 2017, BHXH Hà Tĩnh đã chuyển hồ sơ của 8 trường hợp nợ BHXH kéo dài cho LĐLĐ tỉnh Hà Tĩnh để khởi kiện. Sau đó, LĐLĐ tỉnh Hà Tĩnh đã xem xét, nộp hồ sơ khởi kiện ra tòa 2 trường hợp. Tuy nhiên, TAND TP.Hà Tĩnh không thụ lý vì không đủ điều kiện về thủ tục theo quy định. Cụ thể, theo ông Chí, quy định hiện nay yêu cầu công đoàn muốn khởi kiện về tranh chấp lao động, tranh chấp BHXH cho NLĐ phải có đơn ủy quyền của NLĐ, khởi kiện cho tập thể phải có đơn của tập thể NLĐ. Thế nhưng, thực tế NLĐ, tập thể NLĐ không có đơn ủy quyền vì họ sợ ảnh hưởng đến công ăn, việc làm, đến quan hệ với chủ sử dụng lao động của mình. Đó là vướng mắc khiến công đoàn chưa khởi kiện được để đòi quyền lợi cho NLĐ.
Cũng theo ông Chí, năm 2018, BHXH chỉ gửi danh sách các đơn vị nợ. Tuy nhiên, hiện nay, tổ chức công đoàn Hà Tĩnh đã tiếp nhận đơn của hàng chục công nhân thuộc 1 công ty tại TP.Hà Tĩnh nợ BHXH kéo dài. Chủ tịch công đoàn của công ty này cũng đã đồng ý sẽ có đơn ủy quyền khởi kiện nên dự kiến sắp tới, công đoàn Hà Tĩnh sẽ khởi kiện ra tòa công ty này để đòi quyền lợi cho NLĐ.
