Ông Nguyễn Túc cho biết: Trước cách mạng tháng 8, sau khi Đảng ta ra đời, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQVN) là tổ chức quy tụ mọi người Việt Nam thực hiện đường lối của Đảng. Đáng chú ý, trong đó giai cấp công nhân Việt Nam được thành lập từ trước khi có Đảng. Do đó, giai cấp công nhân Việt Nam bao giờ cũng là giai cấp đi đầu.
Công đoàn Việt Nam là biểu trưng cho công nhân và lao động Việt Nam. Công đoàn cũng là 1 trong 4 tổ chức thành viên nằm trong Việt Minh gồm công đoàn, đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội nông dân - đây là 4 tổ chức nòng cốt của Mặt trận Việt Minh dưới sự lãnh đạo của Đảng giành chính quyền trước Cách mạng Tháng 8. Đến bây giờ, Công đoàn vẫn là tổ chức chính trị xã hội, tổ chức nòng cốt trong MTTQVN hiện nay.
Khi giành chính quyền rồi, chính công đoàn là tổ chức đi đầu trong vấn đề lo xây dựng những kho quân giới. Ví dụ, nhà máy Trần Hưng Đạo, nhà máy giấy Trần Phú,... Một loạt cơ sở sản xuất ban đầu là của giai cấp công nhân, của công đoàn. Sau đó, chúng ta mới chuyển cho quân đội để sử dụng.
Vai trò của Công đoàn trong kháng chiến chống Pháp là góp phần vào xây dựng Quân đội Nhân dân Việt Nam. Chính tổ chức công đoàn đã động viên và tạo những phong trào thi đua để giết giặc lập công. Ngoài những anh hùng trong Quân đội nhân dân, còn có anh hùng trong các xí nghiệp sản xuất, xí nghiệp quân giới, trong các tổ chức công đoàn là rất lớn.
Thưa ông, sau khi hòa bình lập lại, hoạt động của tổ chức công đoàn có ý nghĩa như thế nào với thực tiễn sản xuất và tình hình đất nước?
- Đến khi hòa bình lập lại, vai trò của tổ chức Công đoàn (CĐ) là trường học để xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Vai trò của CĐ là cực kỳ quan trọng. Ví như Hội nghị công nhân viên chức (CNVC) quyết định những vấn đề của xí nghiệp, của cơ quan, giám sát các xí nghiệp, cơ quan trong việc thực hiện chính sách đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Hội nghị CNVC quyết định phương thức sản xuất.
Tổ chức công đoàn cũng đóng vai trò nòng cốt trong chăm sóc CNVC và gia đình của cán bộ, công nhân viên, người lao động.
Thời bao cấp, công đoàn là trường học xây dựng CNXH. Vì vậy, đào tạo đội ngũ cán bộ công đoàn được đặc biệt quan tâm. Trường Công đoàn (sau này là Đại học Công đoàn) là một trong những trường học sớm nhất.
Vào thời kỳ đổi mới, công đoàn có những đóng góp cho sự phát triển trong sản xuất kinh doanh như thế nào, thưa ông?
- Đến thời kỳ đổi mới, với sự phát triển của nền kinh tế nhiều thành phần, tổ chức công đoàn có vai trò rất lớn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động. Công đoàn cũng là tổ chức giải quyết được hài hòa mối quan hệ lợi ích giữa người lao động và người sử dụng lao động. Phạm vi hoạt động của công đoàn bây giờ rộng hơn, không chỉ trong khu vực nhà nước mà cả khu vực ngoài nhà nước, do đó đòi hỏi cán bộ công đoàn về mặt kiến thức nhiều hơn.
Như vậy, đội ngũ cán bộ công đoàn cần được đào tạo, rèn luyện như thế nào trong bối cảnh chúng ta đang hội nhập sâu rộng?
- Rõ ràng, với việc chúng ta đang hội nhập sâu rộng thì đòi hỏi đội ngũ cán bộ công đoàn phải được đào tạo bài bản hơn, am hiểu pháp luật và có kiến thức tốt trên nhiều phương diện. Bên cạnh những điều chúng ta nắm được, phù hợp với luật pháp, thuần phong mỹ tục, thói quen trong nước, cán bộ công đoàn còn phải am hiểu cả những quy ước, những thông lệ quốc tế để có những hiểu biết và ứng xử tốt hơn.
Cách xử lý trong mối quan hệ thời nay không phải chỉ là “giữa ta với ta” mà ở nhiều đơn vị sản xuất, kinh doanh có vốn đầu tư nước ngoài, việc giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa người lao động và chủ sử dụng lao động cần cả sự khéo léo, sự am hiểu, kiến thức của cán bộ công đoàn. Có như vậy mới đảm bảo được lợi ích của giai cấp công nhân, người lao động mà không gây mâu thuẫn, căng thẳng với người sử dụng lao động.
Cán bộ công đoàn nhất, là những người đứng đầu, phải có bản lĩnh, gắn với đấu tranh nhưng phải có sự hài hòa, thuyết phục, đạt được mục tiêu của mình nhưng không phá vỡ mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Đồng thời, cán bộ công đoàn cũng cần nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của công nhân, người lao động, phản ánh một cách trung thực tình hình để có phương hướng giải quyết, tránh những phát sinh phức tạp vấn đề.
- Xin cảm ơn ông!
