Nhiều nguyên nhân
Chia sẻ về nguyên nhân dẫn đến tình trạng giảm số người tham gia BHXH bắt buộc cũng như BHXH tự nguyện trong thời gian đầu năm 2020, Phó Trưởng Ban Thu BHXH Việt Nam Đinh Mai Hạnh thông tin, theo số liệu ước tính đến ngày 30.4, số người tham gia BHXH khoảng 15,321 triệu người. Trong đó, BHXH bắt buộc khoảng 14,764 triệu người (giảm 780.000 người so với thời điểm hết năm 2019), BHXH tự nguyện khoảng 557.000 người đang tham gia (giảm 16.000 người so với thời điểm hết năm 2019 là 573.000 người).
Trong đó, có những nguyên nhân sau dẫn đến tình trạng này:
Thứ nhất, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, các doanh nghiệp (DN) không nhập được nguyên liệu sản xuất đặc biệt là từ Trung Quốc; người lao động (NLĐ) không đến ứng tuyển tại các DN có nhiều chuyên gia đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản vì họ lo sợ bị lây dịch bệnh.
Thứ hai, đặc biệt là trong tháng 4, ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, nhiều đơn vị, DN gặp khó khăn, tạm ngừng hoạt động, cắt giảm LĐ, giảm giờ làm, NLĐ không có việc làm phải nghỉ việc, đặc biệt là các DN thuộc lĩnh vực dịch vụ (giao thông vận tải, du lịch, khách sạn, nhà hàng).
“Còn đối với BHXH tự nguyện, năm 2019, BHXH Việt Nam phát triển rất tốt, nhưng từ đầu 2020 đến nay, tình hình chung cũng do dịch bệnh cho nên chủ yếu là giảm, không phát triển được đối tượng mới, kể cả đối tượng đang tham gia cũng phải dừng. Cũng do dịch bệnh diễn biến phức tạp, công tác tuyên truyền thực hiện chính sách BHXH tự nguyện cũng không được triển khai đúng tiến độ” - bà Hạnh cho biết thêm.
Những nguyên nhân khác làm giảm đối tượng tham gia đóng BHXH bắt buộc cũng như tự nguyện là do phải thực hiện giãn cách xã hội, BHXH Việt Nam và Bưu điện không phối hợp tổ chức các hội nghị tuyên truyền đến người dân nên hầu như không phát triển được đối tượng tăng mới. Trong khi đó, người tham gia BHXH tự nguyện chủ yếu là LĐ tự do, trong thời gian dịch bệnh không có việc làm nên họ cũng dừng đóng BHXH tự nguyện.
Thành lập Phòng Truyền thông - Phát triển đối tượng tại 63 tỉnh, thành
Ngày 21.11.2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1676/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền BHXH. Theo đó, tháng 5 là Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân.
BHXH Việt Nam nhận định, đây cũng là năm đầu tiên thực hiện tháng cao điểm vận động triển khai BHXH toàn dân, chắc chắn không tránh khỏi những lúng túng trong triển khai, nhất là trong điều kiện vẫn còn dịch bệnh COVID-19.
Bên cạnh đó, cũng có những thuận lợi và BHXH Việt Nam đang nỗ lực khai thác những thuận lợi này để triển khai Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân để mang lại hiệu quả nhất định. Cụ thể, BHXH Việt Nam đã thành lập Phòng Truyền thông - Phát triển đối tượng tại BHXH 63 tỉnh, thành phố, hình thành đội ngũ cán bộ chuyên trách về công tác truyền thông gắn với phát triển đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT).
BHXH Việt Nam cũng đánh giá rằng, trước những khó khăn do tác động của dịch bệnh, NLĐ ngày càng thấy được rõ hơn tầm quan trọng của việc tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Bên cạnh đó, công tác phòng, chống dịch COVID-19 của Việt Nam đã đạt kết quả tích cực, qua đó, các hoạt động kinh tế, xã hội dần trở lại trạng thái bình thường mới nên việc tổ chức các hoạt động trong Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân được thuận lợi, triển khai được nhiều hình thức. Tới đây, BHXH Việt Nam sẽ tổ chức Lễ ra quân tuyên truyền, phát triển đối tượng BHXH tự nguyện từ Trung ương đến địa phương diễn ra vào ngày 23.5, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh tổ chức các hội nghị tuyên truyền trực tiếp đến người dân và NLĐ.
