Theo báo cáo của các LĐLĐ tỉnh, thành phố, công đoàn ngành Trung ương, tính từ tháng 9.2022 đến hết tháng 1.2023 đã có khoảng 1.300 doanh nghiệp (tại 50 tỉnh, thành phố) gặp khó khăn, bị cắt, giảm đơn hàng nên phải giảm giờ làm của 546.835 người lao động.
Trong đó giảm giờ làm hoặc đang ngừng việc có hưởng lương là 491.212 người, chiếm 89,82% tổng số người bị ảnh hưởng; tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương là 7.000 người, chiếm 1,28%; chấm dứt hợp đồng lao động với 48.623 người, chiếm 9% tổng số người bị ảnh hưởng...
Có mặt tại một số dãy nhà trọ công nhân gần Khu công nghiệp Thăng Long (huyện Đông Anh, Hà Nội) vào những ngày này dường như vắng vẻ, ít người qua lại hơn so với cùng thời điểm những năm trước.
Ông Trần Xuân Tuyên (56 tuổi) có 12 phòng trọ cho công nhân làm ở khu công nghiệp thuê. Hơn 10 phòng, tương ứng khoảng 20 khách thuê, song ra Tết Nguyên đán, có 3 phòng trọ vẫn chưa có công nhân quay trở lại.
"Tôi nghe công nhân nói công ty tạm ngưng việc nên họ chưa ra. Họ được nhận 70% lương cơ bản nên vẫn thanh toán tiền phòng đầy đủ" - ông Tuyên nói và cho biết thêm, có những công nhân làm việc cả chục năm ở công ty thuộc "top" đầu, nghĩa là lương bao giờ cũng 10-12 triệu đồng/tháng, ngày nào cũng tăng ca nhưng hiện nay cũng "ế" việc.
Theo ông Tuyên, từ những tháng cuối năm 2022, công nhân bị giảm, tạm ngưng việc khá nhiều. "Hiện tại, tôi thấy công nhân hay kêu ca, phần lớn họ không còn đi làm 12 tiếng/ngày, có những người chỉ đi làm 3 ngày/tuần" - ông Tuyên nói.
Chị Nguyễn Thị Loan - công nhân Khu công nghiệp Thăng Long (Hà Nội) cho biết - gần 1 tháng nay, chị chỉ đi làm 4 ngày/tuần, không tăng ca. Công ty thông báo do ít đơn hàng, tạm thời công nhân sẽ phải chịu cảnh ít việc hơn. Chị Loan cho biết, nếu như trước đây thu nhập 8-9 triệu đồng/tháng thì nay chỉ còn 6 triệu đồng.
Là công nhân may ở Khu công nghiệp Phú Nghĩa (Chương Mỹ, Hà Nội), đầu tháng 2.2023, chị Bùi Thị Huyền (29 tuổi, quê Hoà Bình) mới được đi làm trở lại sau 2 tháng phải tạm ngưng việc.
Thời gian không được đến nhà máy làm việc, nữ công nhân chỉ được nhận 50% tiền lương tối thiểu vùng. Lương không đủ chi tiêu, chị Huyền phải xin rửa bát, dọn dẹp ở cửa hàng ăn gần nơi trọ.
Đi làm trở lại, chị Huyền cho biết, một số công nhân đã không còn gắn bó với công ty. Còn nhóm công nhân như chị Huyền cũng chỉ đi làm cầm chừng. "Chúng tôi chỉ đi làm 3-4 ngày/tuần, không còn được làm thêm giờ" - chị Huyền nói.
Những ngày ít việc, chị Huyền chỉ có mức thu nhập 6 triệu đồng/tháng. Dẫu vậy, nữ công nhân vẫn thấy may mắn vì được tiếp tục với công việc.
Chị Huyền nói, khi dịch bệnh không còn căng thẳng, cứ nghĩ công việc sẽ dần ổn định hơn. Nhưng so với thời điểm dịch bệnh, hiện tại còn khó khăn hơn nhiều.
Cũng bởi thu nhập tụt giảm trong khi vật giá, các dịch vụ lại đắt đỏ hơn so với trước. "Đồng tiền làm ra chỉ đủ để cầm cự trong thời buổi này, không biết bao giờ thu nhập mới ổn định" - chị Huyền trăn trở.
Ngày 16.1.2023, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ban hành Quy định về việc thực hiện các chính sách hỗ trợ đoàn viên công đoàn, người lao động bị giảm thời gian làm việc, chấm dứt hợp đồng lao động...
Theo đó, đối tượng được hỗ trợ là đoàn viên, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động tại doanh nghiệp có đóng kinh phí công đoàn trước ngày 30.9.2022 bị giảm thời gian làm việc, ngừng việc do doanh nghiệp bị cắt, giảm đơn hàng.
Điều kiện hỗ trợ đoàn viên, người lao động được quy định theo Quyết định 6696/QĐ-TLĐ.
