Xuống nhân viên vì từ chối làm đội trưởng(?!)
Tháng 9.2010, trong 88 cá nhân tiêu biểu đến từ khắp các vùng, miền, cơ quan, đơn vị trong cả nước được mời ra Hà Nội vinh danh tại Hội nghị biểu dương các điển hình tiên tiến trong phòng, chống tham nhũng, do Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống tham nhũng tổ chức có chị Dương Thị Mỹ Anh - Đội phó, Chủ tịch Công đoàn bộ phận Đội Công trình đô thị quận Cái Răng (đơn vị thuộc Cty TNHH MTV Công trình đô thị TP.Cần Thơ, nay là Cty CP đô thị Cần Thơ).
Thời điểm đó, sau khi làm đơn tố cáo đội trưởng là ông Lê Văn Dũng có dấu hiệu sai phạm về tài chính, chị Mỹ Anh đã bị Giám đốc Cty Công trình đô thị TP.Cần Thơ điều động sang làm nhân viên Xí nghiệp Môi trường đô thị và hạ hệ số lương từ 2.0 xuống 1.5, bằng với những công nhân thu gom rác; chị bị buộc bàn giao giấy tờ, sổ sách trong vòng ba ngày. Bằng niềm tin và sự kiên trì, chị Mỹ Anh tiếp tục đấu tranh, sau nhiều nỗ lực, tiếng nói của chị đã được lãnh đạo TP.Cần Thơ lắng nghe và sự việc tại Đội CTĐT quận Cái Răng được đưa ra giải quyết rốt ráo.
UBND TP.Cần Thơ sau đó ra công văn chỉ đạo phục hồi danh dự và quyền lợi cho chị Dương Thị Mỹ Anh; Ban Giám đốc Cty phải rút lại quyết định điều động, phục hồi công việc và truy trả tiền lương hai năm treo việc của chị; ông Lê Văn Dũng được đưa ra “xử lý nội bộ”. Vui mừng hơn, chị đã được Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống tham nhũng mời ra Hà Nội biểu dương.
Những tưởng, cuộc đời chị sẽ trở lại những tháng ngày hạnh phúc, nào ngờ tai ương vẫn cứ ập đến. Chị kể, giọng nghẹn ngào: Tháng 8.2015, lãnh đạo công ty (Cty) chỉ đạo cho triệu tập toàn thể cán bộ, công nhân viên ở Đội về dự họp để lấy phiếu tín nhiệm. Họp xong, lãnh đạo không công bố kết quả mà niêm yết đem về Cty. Mười ngày sau đó, chị được lãnh đạo mời về Văn phòng Cty để tiếp tục lấy phiếu tín nhiệm. “Kết quả bỏ phiếu, tôi đạt. Mấy ngày sau, Phòng tổ chức Cty thông báo cho tôi, căn cứ nghị quyết của lãnh đạo Cty, điều tôi về quận Ô Môn làm quyền Đội trưởng. Nếu không chấp hành thì xuống làm nhân viên ở Đội Cái Răng chứ không còn chức Đội phó nữa. Lúc đó, hoàn cảnh gia đình tôi rất khó khăn, con mất, chồng bệnh nặng, nên tôi xin được ở lại Cái Răng, nhưng không được chấp nhận…”.
Từ lần đó, chị Mỹ Anh bị hạ lương một cách đột ngột (chỉ còn 3,8 triệu đồng/tháng trong khi trước đó trên 9 triệu đồng/tháng). “Bao nhiêu năm đồng cam, cộng khổ với Cty, tôi luôn luôn cố gắng, không chỉ hoàn thành nhiệm vụ giám sát, kiểm tra công việc cấp phát nhiên liệu mà còn luôn đi khai thác, tạo nguồn thu cho đơn vị. Khi làm công tác lấy tín nhiệm, đề bạt, các đồng chí nói phải ưu tiên cho những người có mối quan hệ tốt địa phương. Tôi từng sát cánh cùng Cty, nhưng nay lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn thế này. Tôi không hề được giải thích dựa vào căn cứ nào mà tôi bị cắt chức, hạ lương như vậy?. Tôi công tác ở Cty đã hơn 30 năm, giờ bị đối xử như vậy, hỏi có tình người hay không?” - chị Mỹ Anh bộc bạch.
Theo giải thích từ phía Cty: Do Đội trưởng ở quận Ô Môn không hoàn thành nhiệm vụ nên Ban lãnh đạo muốn để chị Mỹ Anh thay thế. Ngoài ra, do có sự thay đổi về cơ cấu, tổ chức sau khi chuyển từ Cty TNHH sang thành Cty cổ phần. Trước đây, cơ cấu tổ chức có 4 phòng, 1 ban, nhưng do đổi mới mô hình, 4 đội Ninh Kiều sát nhập lại thành 1 đội và tách ra thêm một phòng. Sau đó cũng nhập đội Dịch vụ vệ sinh đô thị về Đội Ninh Kiều, Cty không giữ nguyên tổ chức mô hình cũ, có bổ nhiệm thêm đội phó cho Đội Ninh Kiều, riêng các đội thì không có đội phó. Sau khi tổ chức thăm dò tín nhiệm, Ban lãnh đạo Cty cũng có hướng điều động đồng chí Mỹ Anh làm đội trưởng Ô Môn nhưng đồng chí Mỹ Anh vì hoàn cảnh gia đình xin ở lại đội Cái Răng. Sau đó, lãnh đạo Cty đã điều động người khác về vị trí đội trưởng.
Gặp nhiều tai ương
Theo chị Mỹ Anh, Cty lấy lý do chuyển đổi mô hình sang cổ phẩn, phải sắp xếp lại nhân sự chỉ là “cái cớ”. Nguyên nhân chính là do chị bị chèn ép vì tiếp tục đấu tranh đòi quyền lợi cho CNLĐ. Theo đó, chị phát hiện Cty chi lương năm 2014 chỉ tạm ứng 70% còn lại 30% không trả. Trước phản ánh của chị Mỹ Anh, tại Đại hội CNVCLĐ năm 2014-2015, lãnh đạo Cty thừa nhận: Những lãnh đạo nhiệm kỳ trước đã bàn giao lại cho ông Lưu Việt Chiến (Chủ tịch HĐQT Cty hiện nay) và ông Trần Thanh Phong (Giám đốc Cty hiện nay), nhưng đến nay vẫn không chi trả cho người lao động.
Đặc biệt, Cty bắt CNLĐ làm việc ngày đêm kể cả thứ bảy, chủ nhật, ngày lễ... mà vẫn không được hưởng một khoản phụ cấp nào. Ngoài ra, rất nhiều trường hợp làm việc lâu năm mà Cty không ký hợp đồng lao động dài hạn mà chỉ ký hợp đồng lao động theo thời vụ để trốn đóng bảo hiểm.
Điển hình trong số đó là gia đình của ông Võ Văn Tư với gần 10 người làm công việc thu gom, quét rác. Chịu bao nhiêu cực khổ nhưng họ chỉ được nhận lương, và không có thêm khoản trợ cấp nào. Một dạo, đứa con nhỏ là của ông Tư - Võ Văn Chương - đi kéo xe rác bên khu đô thị mới Nam Cần Thơ chẳng may gặp tai nạn nghiêm trọng ở chân, khi vết thương còn chưa lành, anh đã phải lấy xe kéo rác tiếp...
Sau nhiều lần đấu tranh, sau cùng, chị Mỹ Anh đã giúp gia đình ông Tư có được những hợp đồng lao động đàng hoàng với thời gian làm việc 1 năm, nhưng có đầy đủ các khoản phụ cấp, chế độ theo luật định. “Hầu hết anh chị em quét rác đều nghèo, rất nghèo. Công việc của họ rất nặng nhọc, chịu nhiều độc hại, thường xuyên ăn chung, sống chung với rác, đổ bao mồ hôi và nước mắt. Có lúc họ phải vác những thùng to nặng tới 240 lít, nâng không nổi cũng phải ráng bởi nếu bỏ lại là đồng nghĩa với bị đuổi việc. Thương anh chị em quá, nên tôi quyết đấu tranh cho họ đến cùng” - chị Mỹ Anh tâm sự.
Trong cuộc trò chuyện, chị Mỹ Anh cho chúng tôi xem nội dung phương án nhận khoán mà Ban lãnh đạo Công ty từng duyệt cho Đội trưởng nơi chị đang công tác. Đối chiếu với bảng lương của người lao động, chị bức xúc: “Chỉ khoản tiền tiếp khách, Đội trưởng tiêu xài cả chục triệu đồng/tháng. Trong khi lương cho anh chị em làm công tác quét, thu gom rác,… càng ngày càng giảm”.
Đòi được quyền lợi cho CNLĐ, chị Mỹ Anh tiếp tục đấu tranh cho mình, và gửi đơn kêu cứu khẩn cấp đến Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ về tình trạng tiêu cực, tham nhũng xảy ra tại Cty. Thế nhưng, sau khi nghiên cứu nội dung và văn bản có liên qua, Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ cho rằng “nội dung tố cáo không đủ điều kiện để thụ lý giải quyết”, lý do là vụ việc mà “nội dung và những thông tin người tố cáo cung cấp không có cơ sở để xác định người vi phạm, hành vi vi phạm pháp luật”.
Vào ngày 5.6.2017, ông Võ Văn Được - Trưởng Phòng tổ chức kiêm Chủ tịch công đoàn cơ sở Cty - đã ký quyết định giải thể 6 đoàn bộ phận thuộc công đoàn cơ sở Cty, trong đó, có công đoàn bộ phận đội Cái Răng. Cùng ngày, ông Được ký tiếp quyết định thành lập Ban Chấp hành Công đoàn Bộ phận 3 gồm các công doàn viên thuộc đội môi trường đô thị quận Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn, Cờ Đỏ và Dịch vụ. Trong đó, chị Mỹ Anh xuống giữ chức Phó chủ tịch Công đoàn bộ phận này.
Gia cảnh của chị Mỹ Anh rất thương tâm. Chồng chị bị tật ở chân và lưng từ trước khi kết hôn với chị gần 30 năm trước. Sau này anh lại bị bệnh viêm cầu thận cấp và lao phổi. Con gái đầu lòng của vợ chồng chị mới ra đời đã bị bệnh bại não nằm một chỗ, thường xuyên đau ốm và mất năm 12 tuổi.
