41.464 vụ tai nạn lao động trong 5 năm
Trình bày dự thảo báo cáo, ông Đặng Văn Khánh (Ban Quan hệ Lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, 5 năm qua, nhiều doanh nghiệp đã quan tâm tới việc xây dựng hệ thống quản lý công tác an toàn vệ sinh lao động, xây dựng văn hoá an toàn nơi làm việc, hướng tới việc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về điều kiện lao động.
Môi trường lao động có bước cải thiện đáng kể và chuyển biến tích cực. Công tác an toàn vệ sinh lao động trong khu vực nông nghiệp, nông thôn đã và đang được quan tâm triển khai. Điều kiện và môi trường lao động được cải thiện tốt hơn đã góp phần giúp tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, thu nhập và phúc lợi, an toàn, sức khỏe của người lao động được nâng cao.
Ý thức thực hiện các quy định của pháp luật của doanh nghiệp và người lao động tuy đã được cải thiện nhưng nhìn chung vẫn còn thấp, đặc biệt trong khu vực sản xuất nông nghiệp, khu vực làng nghề, hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ; số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất có nhiều yếu tố nguy hiểm, độc hại vẫn chiếm tỷ lệ cao. Dịch bệnh COVID-19 xảy ra từ đầu năm 2020 kéo dài và phức tạp ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế - xã hội, sản xuất của doanh nghiệp, đời sống, việc làm và an toàn, sức khỏe của người lao động.
Tổng hợp số liệu từ báo cáo hàng năm của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, giai đoạn 2016 - 2020, trên cả nước xảy ra 41.464 vụ tai nạn lao động làm 42.590 người bị nạn, trong đó có 4.515 vụ tai nạn lao động chết người làm 4.774 người chết; có 63 vụ tai nạn lao động nghiêm trọng bị các đoàn điều tra tai nạn lao động đề nghị khởi tố hình sự. Giai đoạn 2016 – 2020, tần suất tai nạn lao động chết người giảm 24,2% so với giai đoạn 2011 – 2015.
Tai nạn lao động ở khu vực không có quan hệ lao động có xu hướng tăng
Tuy nhiên, theo ông Đặng Văn Khánh, số liệu thống kê này chưa phản ánh đầy đủ, toàn diện tình hình tai nạn lao động trên cả nước do chỉ có khoảng 5 - 7% doanh nghiệp tuân thủ quy định báo cáo tai nạn lao động, chủ yếu là các doanh nghiệp hoạt động sản xuất công nghiệp quy mô lớn. Việc chấp hành chế độ báo cáo, thống kê tai nạn lao động của doanh nghiệp vừa và nhỏ, cũng như khu vực không có quan hệ lao động rất yếu, doanh nghiệp dịch vụ, cơ quan hành chính hầu như không báo cáo.
Bên cạnh đó, còn tình trạng khi xảy ra tai nạn lao động, người sử dụng lao động che giấu, không khai báo mà thỏa thuận bồi thường với người lao động hoặc thân nhân người lao động bị chết. Tình hình tai nạn lao động ở khu vực không có quan hệ lao động có xu hướng tăng về số vụ có người chết, số người chết và số người bị thương nặng tăng, cũng như phản ánh mức độ nghiêm trọng hơn so với tình hình chung.
Tại hội nghị, các đại biểu đã thảo luận về tác động của Luật An toàn vệ sinh lao động đến điều kiện lao động, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; những vướng mắc, bất cập, hạn chế trong thực hiện các quy định của Luật An toàn vệ sinh lao động và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật An toàn vệ sinh lao động…
Ông Phan Văn Anh – Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam – cho biết, những ý kiến tại hội nghị sẽ được tổng hợp, gửi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các cơ quan liên quan để góp phần bảo vệ tốt hơn cho người lao động.
Theo báo cáo chưa đầy đủ, giai đoạn 2016 – 2021, các cấp công đoàn đã tổ chức tập huấn, huấn luyện an toàn vệ sinh lao động cho hơn 1,9 triệu lượt người lao động và phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức tập huấn, huấn luyện an toàn vệ sinh lao động cho hơn 3,2 triệu lượt người lao động, cán bộ công đoàn, an toàn vệ sinh viên. Đến nay, có một số đơn vị thuộc hệ thống công đoàn đã được cấp chứng nhận đủ điều kiện huấn luyện về an toàn vệ sinh lao động như: Viện Khoa học An toàn và vệ sinh lao động (tại Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh), Liên đoàn Lao động tỉnh Tiền Giang, Liên đoàn Lao động tỉnh Quảng Ninh, Liên đoàn Lao động tỉnh Thái Nguyên,…
Theo báo cáo chưa đầy đủ, công đoàn cấp trên cơ sở đã tham gia, phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, thanh tra, giám sát công tác an toàn vệ sinh lao động 26.552 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh; công đoàn cơ sở phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức tự kiểm tra an toàn vệ sinh lao động tại doanh nghiệp, đơn vị 127.369 cuộc. Qua công tác phối hợp kiểm tra, thanh tra, giám sát, có 202.009 các nguy cơ, vi phạm về an toàn vệ sinh lao động được phát hiện, kiến nghị yêu cầu khắc phục; từ đó, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh đã sửa đổi, bổ sung, ban hành mới 72.916 nội quy, quy trình, biện pháp làm việc bảo đảm an toàn vệ sinh lao động.
