Mới đây, tại TPHCM, TANDTC phối hợp với BHXH Việt Nam tổ chức “Hội thảo tham vấn đối với dự thảo Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TANDTC hướng dẫn áp dụng các Điều 213, 214, 215 và 216 của BLHS về các tội liên quan đến bảo hiểm”. Hội thảo có sự tham dự, phát biểu, góp ý của lãnh đạo ngành BHXH, Tòa án các cấp, luật sư…
Luật có nhưng chưa áp dụng nên DN... không sợ!
Tại hội thảo, Tổng Giám đốc BHXH VN Nguyễn Thị Minh cho rằng: Tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT chính là vướng mắc, trở ngại của ngành BHXH. Tính đến cuối năm 2017, các DN nợ BHXH, BHYT lên tới trên 12.000 tỉ đồng; 100 chủ DN FDI bỏ trốn, khoảng 8.000 DN “mất tích”. Tính đến tháng 2.2019, tổng số nợ BHXH của các DN cũng lên tới 6.654 tỉ đồng...
“BLHS 2015 đã bổ sung 3 Điều luật để xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT. Tuy nhiên, để áp dụng thống nhất, rất cần phải có hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TANDTC, qua đó có chế tài nghiêm khắc để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho NLĐ”, bà Minh nói.
Đại diện BHXH TPHCM, ông Phan Văn Mến - Giám đốc BHXH TPHCM, cho biết: TPHCM đang quản lý 187.000 DN tham gia BHXH, các công việc liên quan đến công tác thu chi, quản lý đối tượng rất lớn. Nhiều DN để nợ, chậm đóng, trốn đóng BHXH gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi NLĐ, tuy nhiên, hàng nghìn hồ sơ khởi kiện liên quan đến BHXH của Công đoàn không được xử, gây thiệt hại cho NLĐ…
Năm 2018, BHXH TP đã chuyển hồ sơ của Cty Nam Phương (Củ Chi, TPHCM) nợ gần 30 tỉ đồng BHXH sang cơ quan công an đề nghị xử lý hình sự, mới đây tiếp tục chuyển hồ sơ 10 DN sang cơ quan công an. Tuy nhiên, phía công an cũng đang vướng và chưa xử lý được vụ việc nào. Chính vì vậy, việc TANDTC sớm ban hành Nghị quyết hướng dẫn là rất cần thiết và quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi NLĐ trên địa bàn.
Ông Phạm Minh Thành - Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai bày tỏ mong mỏi 3 Điều luật 214, 215 và 216 của BLHS sớm có hướng dẫn thực hiện bởi hiệu quả của luật là rất rõ rệt dù chưa áp dụng. Ví dụ, tại Đồng Nai, có Cty 45.1, ngay khi BHXH tỉnh đưa Bộ luật Hình sự ra phân tích, phía DN đã lập tức truy đóng hơn 9 tỉ đồng nợ BHXH, sau đó chờ mãi không thấy hướng dẫn, đến nay DN này lại tiếp tục nợ BHXH trở lại!
Kiến nghị đưa điều 213 ra khỏi Nghị quyết
Trao đổi tại hội thảo, Phó Tổng Giám đốc BHXH VN Trần Đình Liệu đề nghị TANDTC cần đưa Điều 213 ra khỏi Nghị quyết, do điều này là quy định về “Tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm”, đây là loại hình bảo hiểm thương mại, bản chất khác hoàn toàn với BHXH, BHYT.
Theo ông Liệu, đối với bảo hiểm thương mại, mọi cá nhân, tổ chức trong xã hội được tự thành lập, tự quyết mức thu chi, có cạnh tranh, có mục tiêu lợi nhuận và lợi ích của tổ chức kinh doanh bảo hiểm. Còn với BHXH là cơ quan nhà nước, được lập ra để thực hiện nhiệm vụ quản lý quỹ, để đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội, mà mức thu chi đều do Quốc hội quyết định.
Đồng quan điểm với kiến nghị của ngành BHXH, ông Phạm Lương Toản - Chánh Tòa Hình sự (TAND TPHCM) đề nghị TANDTC nên bỏ Điều 213 ra khỏi Nghị quyết hướng dẫn, vì nó không liên quan đến BHXH, BHYT là những chính sách an sinh xã hội. Ngoài ra, ông Toản cũng bày tỏ mong muốn, TANDTC sớm ban hành Nghị quyết, để làm “bảo bối” cho Tòa án các cấp áp dụng.
Ông Nguyễn Trí Tuệ - Phó Chánh án TANDTC - cũng cho rằng, ý kiến của Phó Tổng Giám đốc BHXH VN Trần Đình Liệu về Điều 213 là “khá xác đáng”. Phía TANDTC sẽ ghi nhận và xem xét khi ban hành Nghị quyết, làm sao để tránh chồng lấn giữa bảo hiểm thương mại và chính sách an sinh xã hội. Đại diện phía TANDTC cũng thông tin thêm, sẽ hoàn thiện dự thảo Nghị quyết để trình lên Hội đồng Thẩm phán TANDTC.
