Báo động tai nạn với công nhân vệ sinh

Tai nạn kinh hoàng

Ngày 23.4, Công an quận Đống Đa, Hà Nội đã tiến hành giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với tài xế ôtô gây tai nạn liên hoàn, cán chết một phụ nữ quét rác ở đường Láng (Hà Nội).

Cụ thể, ngay sau khi bị người dân đuổi bắt, tài xế ôtô đã bị cảnh sát áp giải về trụ sở Công an quận Đống Đa để tạm giữ. Bước đầu xác định tài xế điều khiển ôtô 29A-784.09 gây tai nạn là Đỗ Xuân Tuyên. Xuân Tuyên sinh năm 1970, trú tại phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, TP.Hà Nội.

Theo cơ quan chức năng, hiện cảnh sát cũng chưa làm việc được với tài xế do anh ta say xỉn. Bước đầu, cảnh sát đã xác định danh tính các bị hại liên quan đến vụ ôtô gây tai nạn liên hoàn gồm: Nạn nhân tử vong tại chỗ là chị Lê Thị Thu Hà (SN 1977), là công nhân Cty môi trường đô thị Hà Nội; người điều khiển xe máy 18L1-255.83 là Lê Thành Đạt (SN 1997) đang được cấp cứu tại bệnh viện; ôtô Mercedes màu trắng mang BKS 30F-198.31 bị hư hỏng, người điều khiển xe là chị Dương Thị Ánh Ngọc (SN 1992) không bị thương tích. Trước đó, vào khoảng 0h5 ngày 23.4, xe ôtô Hyundai 7 chỗ mang BKS: 29A-784.09 đã đâm liên hoàn vào 5 xe máy ở số 1 phố Vĩnh Hồ sau đó bỏ chạy ra đường Láng (trước cửa Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong) thì đâm tiếp vào một phụ nữ lao công khiến nạn nhân tử vong tại chỗ. Chiếc xe này còn chạy đến nhà số 81 Láng Hạ mới dừng lại.

Nghề nguy hiểm - lương quá thấp

Phóng viên báo Lao Động đã tìm về nơi ở của người công nhân xấu số. Nằm cuối ngõ 81 đường Xã Đàn (quận Đống Đa), nơi ở của 3 mẹ con chị Lê Thị Thu Hà - nữ lao công xấu số là căn nhà 3 gian lợp ngói âm dương đã dột nát, những mảng tường bong tróc, nứt toác, lọt thỏm giữa dãy nhà cao tầng.

Chị Hà là con thứ 4 trong gia đình có 7 người con. Chị lấy chồng ở phường Bạch Đằng, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Vợ chồng chị có hai người con là Trần Đ.A (15 tuổi), Trần Đ.H (12 tuổi). Cuộc sống khó khăn, hai vợ chồng chị xảy ra mâu thuẫn, rồi ly thân vài năm nay. Đ.A ở với mẹ, còn Đ.H ở với bố.

Con trai của chị Hà, cháu Đ.A kể, mẹ của em không có một ngày nào rảnh rỗi. Từ chiều đến khuya, ngày nào cũng như ngày nào, mẹ em đi làm công nhân quét rác. Chợp mắt được vài tiếng, mẹ lại dậy chạy xe Grab, kiếm thêm thu nhập.

Làm công nhân vệ sinh như chị Hà thường xuyên phải đối mặt với tai nạn. Cuối tháng 3, trên đường Võ Nguyên Giáp - Hà Nội một nữ công nhân vệ sinh môi trường bị chiếc ôtô tông trúng khiến người này bất tỉnh, phải cấp cứu tại bệnh viện.

Chưa có thống kê đầy đủ nhưng trong năm 2018 cũng có trên dưới 10 vụ công nhân vệ sinh khi làm nhiệm vụ bị các phương tiện tham gia giao thông gây tai nạn. Điển hình là anh Nguyễn Xuân Hải là công nhân thuộc Công ty TNHH 1 thành viên Môi trường đô thị Hà Nội, chi nhánh Hai Bà Trưng, đang quét dọn vệ sinh trên tuyến đường Kim Ngưu. Khi đến trước cửa số nhà 100 bất ngờ bị một thanh niên đi xe máy tông thẳng vào người khiến anh Hải ngất tại chỗ, máu chảy ra sau gáy. Chủ phương tiện ngay sau đó cũng bị quần chúng nhân dân giữ lại bàn giao cho Công an phường sở tại trong tình trạng say rượu. Anh Hải được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện Thanh Nhàn trong tình trạng vỡ hộp sọ, hôn mê sâu… Công việc nặng nhọc, đối mặt với nguy hiểm nhưng thu nhập của công nhân vệ sinh quá thấp. Tại Hà Nội, công nhân vệ sinh môi trường được hưởng lương theo sản phẩm trên cơ sở các định mức kinh tế kỹ thuật theo Quyết định 6841 của UBND TP.Hà Nội, tức là người làm nhiều lương cao, người làm ít lương thấp. Họ được trả 150.000/ngày công và tính ra thu nhập một tháng không nghỉ ngày nào cũng chỉ được 4 triệu 500 nghìn. Quả thực rất thấp so với công sức họ bỏ ra.

Cuối năm 2018, đề tài “An sinh xã hội và an toàn vệ sinh lao động của người thu gom rác dân lập ở thành phố Hồ Chí Minh” đưa ra con số đáng giật mình: gần 62% người nhập cư làm nghề thu gom rác đến từ các tỉnh Nam Bộ như Long An, Sóc Trăng, Trà Vinh… Những người trực tiếp thu gom rác dân lập hầu như không có ngày nghỉ, mỗi ngày làm việc trung bình hơn chín giờ lao động, với thu nhập rất thấp: khoảng 3,8 triệu đồng/tháng. Do làm việc trong môi trường độc hại cho nên người thu gom rác thường mắc các bệnh như khớp, sốt xuất huyết, cảm cúm, viêm phổi và các bệnh về da liễu. Kết quả khảo sát của Nhóm nghiên cứu này đối với 428 người làm công việc thu gom rác cũng cho thấy: chỉ có 13,7% có khám sức khỏe tổng quát, 75% người làm công không có bảo hiểm y tế (BHYT); 96,3% không có bảo hiểm tai nạn.

Làm gì để đảm bảo an toàn cho công nhân vệ sinh

Tổng số công nhân vệ sinh tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM khoảng 15.000 người. Những người này hàng ngày đối mặt với môi trường độc hại, giờ làm việc kéo dài, lương thấp, chậm trả lương, bệnh nghề nghiệp, nguy cơ phơi nhiễm… nhưng chính sách, chế độ lương, khuyến khích đối với nghề chưa thật sự phù hợp.

Theo quy định hiện hành, công nhân vệ sinh đã được trang bị bảo hộ như áo phản quang. Đây là loại áo giúp các phương tiện dễ nhận ra công nhân đang làm việc trên đường để né, tránh nhằm giảm thiểu tai nạn. Ngoài ra công nhân vệ sinh cũng được trang bị khẩu trang, ủng chuyên dụng… Tuy nhiên, tai nạn vẫn rình rập và có thể xảy ra với họ bất kỳ lúc nào.

Để hạn chế thương vong, ngoài việc chủ động phòng tránh tai nạn thì cơ quan chức năng cần có chế tài thật nặng với những hành vi gây tai nạn cho công nhân vệ sinh và những vụ việc vô cớ hành hung, đánh đập công nhân vệ sinh môi trường.

Không có nhiều công ty vệ sinh mua bảo hiểm tai nạn cho công nhân, đây là vấn đề cần bàn. Được biết, gia đình công nhân Lê Thị Thu Hà đã được công ty nhanh chóng thanh toán các loại bảo hiểm, chế độ với số tiền lên tới 300 triệu đồng.