Phạt 40 - 60 triệu đồng nếu uy hiếp tính mạng nhà báo
Theo con số của Hội Nhà báo, trong khoảng 5 năm trở lại đây, từ 2011-2016 có tới 50 vụ nhà báo bị hành hung. Riêng 6 tháng đầu năm 2017 này đã có ít nhất 4-5 vụ gây bức xúc dư luận.
Mới nhất là trường hợp phóng viên Nguyễn Quốc Việt (Tạp chí Môi trường & Cuộc sống) bị ba người đàn ông vô cớ đánh đập ở Vĩnh Phúc. Vụ việc khiến anh Việt phải nhập viện và công an Vĩnh Phúc cũng đang tiến hành điều tra.
Trước đó, tháng 2, phóng viên Ngọc Tân cũng bị một nhóm người vây đánh. Tháng 3.2017, phóng viên Nguyễn Văn Thanh của Báo Thanh Tra cho biết đã bất ngờ bị một chiếc xe ôtô Camry chặn lại, sau đó 2 người trong xe xông ra đánh tới tấp vào mặt. Cũng tháng 3, phóng viên Phạm Văn Công (thường trú Báo Vietnamnet tại Quảng Ninh) có đơn trình báo với cơ quan công an phường Bãi Cháy (TP.Hạ Long) về việc bị hai người cản trở và đánh trong quá trình tác nghiệp…
Đó là chưa kể hiện tượng mạo danh nhà báo diễn ra khá phổ biến. Trong đó, clip một phụ nữ mạt sát cảnh sát giao thông và nhận là nhà báo gây xôn xao dư luận, hoặc ngay trong tháng 6, qua kiểm tra phát hiện người đàn ông có thẻ nhà báo, thẻ hội viên Hội Nhà báo của một cơ quan báo chí lớn. Tuy nhiên khi kiểm tra, thì không có nhân viên như vậy.
Dự thảo Nghị định quy định rõ mức xử phạt đối với hành vi cản trở trái pháp luật hoạt động báo chí. Dự thảo đề xuất, phạt tiền từ 10-20 triệu đồng đối với hành vi cản trở trái pháp luật hoạt động nghề nghiệp của nhà báo, phóng viên. Phạt tiền từ 20-40 triệu đồng đối với hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phóng viên khi đang hoạt động nghề nghiệp. Phạt tiền từ 40-60 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Uy hiếp tính mạng nhà báo, phóng viên; hủy hoại, cố ý làm hư hỏng phương tiện, tài liệu hoạt động báo chí của nhà báo, phóng viên; thu giữ trái phép phương tiện, tài liệu hoạt động báo chí của nhà báo, phóng viên. Người có hành vi vi phạm còn bị buộc xin lỗi và buộc trả lại phương tiện, tài liệu hoạt động báo chí.
Điều 9, Dự thảo quy định mức phạt đối với vi phạm quy định về cung cấp thông tin cho báo chí và sử dụng thông tin của cơ quan báo chí: Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1-3 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Cản trở việc cung cấp thông tin cho báo chí của tổ chức, cá nhân; Không thực hiện cung cấp thông tin cho báo chí theo quy định; Thực hiện không đúng quy định về thời hạn thông báo hoặc thời hạn đăng, phát, trả lời cơ quan, tổ chức, cá nhân có ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại, tố cáo hoặc có yêu cầu. Phạt tiền từ 6 -10 triệu đồng đối với hành vi cung cấp thông tin không trung thực, sai sự thật cho báo chí. Dự thảo cũng nêu rõ mức xử phạt vi phạm quy định về hoạt động nghề nghiệp, sử dụng thẻ nhà báo trong hoạt động báo chí. Cụ thể, phạt tiền từ 140 - 200 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Đăng, phát thông tin có nội dung xuyên tạc, phỉ báng, phủ nhận chính quyền nhân dân, bịa đặt gây hoang mang trong nhân dân, gây chiến tranh tâm lý nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; đăng, phát thông tin có nội dung kích động chiến tranh nhằm chống lại độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ...
Phải phạt tăng dần
Đồng tình với nội dung của dự thảo Nghị định trên, bên hành lang Quốc hội, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.Hồ Chí Minh) cho biết: Việc từ chối cung cấp thông tin cho báo chí nếu không có lý do phù hợp với pháp luật thì vi phạm pháp luật về tự do báo chí, ngôn luận, và tiếp cận thông tin.
Ông Nghĩa góp ý: Việc xử phạt 3 triệu đồng, theo tôi, ở đây không có ý nghĩa về tiền mà nó thể hiện người đó đã vi phạm luật pháp và bị xử phạt hành chính. Nguyên tắc của xử phạt vi phạm hành chính là để người ta không vi phạm, không làm nữa cho nên xử phạt hành chính luôn có quy định, nếu xử phạt rồi mà anh vẫn vi phạm thì biện pháp phạt tiếp theo phải xử phạt nặng hơn. Còn trong trường hợp không thực hiện cung cấp thông tin cho báo chí, đối với cán bộ, công chức thì có thể bị xem xét kỷ luật theo quy định về công vụ. Theo tôi, nên có việc thêm một câu đó. Còn việc phạt đến 3 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện cung cấp thông tin cho báo chí theo quy định thì phải xây dựng thành một nguyên tắc chung của vi phạm hành chính, xử phạt hành chính là đóng tiền để sửa chữa, khắc phục vi phạm và nếu không sửa chữa, khắc phục thì bị phạt nặng hơn, tăng dần lên chứ không phải đóng tiền xong thì không làm gì nữa. Cái đó phải thiết kế, ghi rõ trong Nghị định, ông Trương Trọng Nghĩa góp ý thêm.
