Chiều nay (19.4), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận Báo cáo của Chính phủ về việc thực hành, tiết kiệm chống lãng phí (THTK, CLP) năm 2016.
Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận định, Năm 2016, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của Chính phủ về THTK, CLP ngày càng được chú trọng, quyết liệt, mạnh mẽ và hiệu quả hơn. Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị quyết nhằm tập trung tháo gỡ các vấn đề cấp bách, khắc phục khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo đà cho phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2016-2020; việc quản lý, sử dụng vốn, kinh phí và tài sản nhà nước có nhiều chuyển biến theo hướng tích cực, đảm bảo chính sách tài khóa chặt chẽ, quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, minh bạch hoá chi tiêu của ngân sách nhà nước (NSNN)...
Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ lưu ý, Công tác quản lý thu NSNN còn hạn chế, tình trạng trốn thuế, nợ đọng thuế vẫn chưa được khắc phục triệt để làm ảnh hưởng đến công tác điều hành ngân sách nhà nước.
Chi NSNN còn biểu hiện chấp hành kỷ luật tài chính chưa nghiêm, gây thất thoát, lãng phí NSNN ở các mức độ khác nhau. Năm 2016, thanh tra Bộ Tài chính thực hiện 47 cuộc thanh tra, kiểm tra, đã kiến nghị xử lý tài chính 16.742,5 tỷ đồng,
Ủy ban Thường vụ cũng đánh giá, việc mua sắm, sử dụng trang thiết bị, phương tiện của cơ quan, tổ chức trong khu vực nhà nước vẫn còn biểu hiện lãng phí,, chưa phù hợp và vượt tiêu chuẩn quy định; vẫn còn tình trạng chấp hành quy định về tiêu chuẩn, định mức, chế độ sử dụng phương tiện, thiết bị làm việc, xe ô tô công có lúc, có nơi chưa nghiêm; việc xử lý, thanh lý tài sản còn xảy ra thất thoát, lãng phí, nhất là đối với xe ô tô công và gây nhiều bức xúc trong nhân dân (bán thanh lý không qua đấu giá,…) sau khi thực hiện các quy định mới về chế độ trang bị, sử dụng xe ô tô công, dự kiến sẽ dôi ra khoảng 7000 chiếc.
Việc lãng phí, thất thoát trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư XDCB vẫn còn nhiều và chậm được khắc phục – theo báo cáo thẩm tra. Con số của Chính phủ cho biết, tính đến hết kế hoạch năm 2016, tổng số nợ đọng xây dựng cơ bản vốn ngân sách trung ương là 9.557,6 tỷ đồng. Chất lượng công tác quy hoạch, quản lý dự án đầu tư vẫn còn bất cập, một số dự án đầu tư, nhất là dự án sử dụng vốn vay hiệu quả chưa cao, không trả được nợ, làm tăng nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ.
Qua dư luận và ý kiến của cử tri, vẫn còn có một số dự án sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước lãng phí, hiệu quả kém như: Dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân được khởi công xây dựng từ năm 2005 với tổng mức đầu tư 1.510 tỷ đồng đến nay vẫn chưa hoàn thành; Dự án tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội được khởi công từ 2006 với tổng mức đầu tư ban đầu được phê duyệt 18.408 tỷ, tuy nhiên, qua nhiều lần điều chỉnh đến nay tổng mức đầu tư đội lên thành 36.000 tỷ đồng và chưa ấn định được thời gian hoàn thiện dự án.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiến nghị cần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát việc thực hiện Luật THTK, CLP, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, mua sắm và sử dụng tài sản công.
Đề nghị Quốc hội bố trí thời gian tại kỳ họp để thảo luận và cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ đánh giá Luật THTK, CLP thay cho việc gửi báo cáo để các đại biểu nghiên cứu như hiện nay.
