Theo Tờ trình của Chính phủ, do không thực hiện được chủ trương “đất đổi đất” trong đền bù giải phóng mặt bằng về di dân tái định cư vì quỹ đất lâm nghiệp ở các lâm trường, tổ chức của tỉnh Thừa Thiên Huế có hạn nên Chính phủ đề xuất sử dụng 77,415 tỷ đồng trong số 150 tỷ đồng vốn trái phiếu chính phủ dự phòng giai đoạn 2012-2015 của Dự án Hồ Trả Trạch cho Hợp phần đề bù để đền bù cho các hộ gia đình nhằm xử lý dứt điểm việc khiếu kiện kéo dài (10 năm) của người dân. Đến nay tỉnh Thừa Thiên Huế mới cấp được 324,4ha/1342,8ha, còn 1.018,4ha chưa có đất để cấp cho dân.
Qua thảo luận đa số ý kiến trong UBTVQH đánh giá dự án Hồ Tả Trạch là dự án rất quan trọng, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, tuy nhiên trong thời gian qua, trong hợp phần đền bù giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư vẫn còn chưa xử lý được khoản đổi đất nông nghiệp cho dân dẫn tới khiếu kiện kéo dài. UBTVQH nhất trí với quan điểm không làm cho dân thiệt thòi khi chúng ta thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội; chỉ đạo dùng các nguồn lực đền bù cho dân.
Mặc dù nhấn mạnh việc chưa thực hiện nghiêm các nguyên tắc, tiêu chí trong phân bổ, sử dụng vốn trái phiếu chính phủ song với nguyên tắc sớm giải quyết cho dân nên UBTVQH “cho Chính phủ rút kinh nghiệm một lần nữa” và đồng ý với tờ trình của Chính phủ để sớm lo cho dân vùng dự án.
Nhấn mạnh Quốc hội rất ủng hộ Chính phủ, không muốn việc xảy ra trước đó lại gây khó khăn cho Chính phủ mới, song Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị qua sự việc này cần rút kinh nghiệm.
“Không phải UBTVQH không giải quyết cho dân nhưng vấn đề phải đảm bảo đúng nguyên tắc. Giờ tìm ra nguồn cũng khó vì vừa qua nguồn nào vào đâu quyết hết rồi. Việc xử lý dứt điểm tồn tại thì Chính phủ phải có trách nhiệm xử lý. Liên quan tới giải quyết cho dân nên cho Chính phủ tiếp tục rút nghiệm một lần nữa đối với vấn đề này” – Chủ tịch Quốc hội nói.
“Phải giải quyết cho dân chứ không thể kéo dài nữa” là quan điểm của Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ. Nhưng vấn đề quan trọng nhất là trả tiền thì dân ổn định chưa vì dân nhất thiết phải có đất chứ không phải trả tiền là xong.
“Bao hộ dân sẽ ở đâu, sinh hoạt ăn ở ra sao? Tôi quan tâm chuyện đó hơn là bỏ tiền ra. Đưa tiền cho dân rồi thì có yên dân chưa, ổn định cuộc sống chưa, có nghề nghiệp chưa? Tôi chưa nghe phương án của tỉnh, dân ở đâu, hay dân lại đi lang thang. Cầm tiền trong tay nhưng không biết đi đâu, về đâu. Đưa tiền thì dân vài ngày ăn hết tiền còn đâu nữa. Không thể trả lời rằng hết đất rồi nên tôi trả tiền” – ông Tỵ nói.
Liên quan đến kỷ luật, kỷ cương tài chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nói: “Chấp nhận thì tạo tiền lệ cho dự án khác. Tuy nhiên đồng tình với Chủ tịch Quốc hội là phải lo cho dân. Quyết thì phải quyết nhưng có triệt để hay không thì phải tính toán, chứ nếu không mai kia lại khó khăn, dân tiếp tục khiếu kiện vì không có nhà ở, nghề nghiệp, lại gây hậu quả tiếp theo. Cứ rút kinh nghiệm mãi thế này thì cũng rất gay”.
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ: để đảm bảo minh bạch và làm rõ trách nhiệm, UBTVQH quyết định sẽ thu hồi hơn 77 tỷ đồng từ hợp phần xây dựng cơ bản của Hồ Tả Trạch để bổ sung cho hợp phần đền bù, định canh định cư, giải quyết đất sản xuất và ổn định đời sống nhân dân cho nhân dân vùng Hồ Tả Trạch như Tờ trình của Chính phủ.
UBTVQH yêu cầu các cơ quan có trách nhiệm gồm: Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế phải rút kinh nghiệm nghiêm khắc để không xảy ra tình trạng như vừa rồi. Trên tinh thần đó, UBTVQH thống nhất ban hành Nghị quyết với 2 nội dung: Một là quyết định thu hồi hơn 77 tỷ đồng từ hợp phần xây dựng cơ bản; Hai là bổ sung cho hợp phần đền bù, định canh định cư, giải quyết đất sản xuất và ổn định đời sống nhân dân cho nhân dân vùng Hồ Tả Trạch hơn 77 tỷ đồng.
Sáng cùng ngày, UBTVQH cho ý kiến Tờ trình của Chính phủ về việc điều chỉnh kế hoạch vốn nước ngoài năm 2016, tuy nhiên UBTVQH đã “bác” nội dung này. Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển cho rằng báo cáo của Chính phủ chưa đủ căn cứ để UBTVQH xem xét, kể cả về thẩm quyền, cũng như căn cứ điều chỉnh. Nếu Chính phủ thấy rằng cần phải bổ sung, thì Chính phủ về thẩm định lại, báo cáo rõ ra những công trình cấp thiết, quan trọng, cần phân bổ ngay thì trình UBTVQH, theo khoản 2, điều 49, Luật Ngân sách nhà nước, như vậy thì đúng thẩm quyền. Còn nếu muốn điều chỉnh tập thể thì phải ra trình ra QH, trước khi trình ra QH vẫn phải qua UBTVQH.
X.H
Clip Phiên họp thứ 2 của UBTVQH.
