Giảm số lượng môn thi
Nhiều tỉnh, thành đã công bố phương án tuyển sinh lớp 10 năm học 2023 - 2024. Trong đó, điểm nổi bật là nhiều nơi giảm số lượng môn thi nhằm giảm áp lực thi cử cho người học.
Năm nay, Hà Nội tổ chức kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2023 - 2024 bằng hình thức thi tuyển với 3 môn bắt buộc: Toán, Ngữ văn, ngoại ngữ thay vì 4 môn theo quy định.
Trước đó, UBND TP Hà Nội khảo sát trực tuyến, lấy ý kiến giáo viên về phương án thi vào lớp 10 năm học 2023 - 2024.
Phiếu khảo sát đưa ra 3 phương án: Thi 3 môn (Toán, Ngữ văn, ngoại ngữ); thi 4 môn (Toán, Ngữ văn, ngoại ngữ và môn thi thứ 4 bằng hình thức bốc thăm) và ý kiến khác. Phần lớn thầy cô giáo chọn phương án thi 3 môn Toán, Văn, ngoại ngữ vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024.
Đã có 7.002/7.337 ý kiến lựa chọn phương án tổ chức kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 với 3 bài thi môn: Toán, Ngữ văn, ngoại ngữ.
Giám đốc Sở GDĐT Nghệ An, ông Thái Văn Thành cho biết trước đây Nghệ An thi tuyển lớp 10 bằng cả bài thi tổ hợp, nhưng sau này đã giảm xuống còn 3 môn Toán, Ngữ văn, ngoại ngữ nhằm giảm áp lực, không đánh đố thí sinh.
Hải Phòng, Hưng Yên, Hải Phòng, Cần Thơ,... cũng quyết định tổ chức thi 3 môn: Toán, Ngữ văn và ngoại ngữ để tuyển sinh lớp 10.
Cần điều chỉnh kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10?
Trong khi nhiều địa phương tổ chức thi tuyển để tuyển sinh lớp 10, Vĩnh Long và Đồng Tháp lại quyết định tuyển sinh lớp 10 theo hình thức xét tuyển dựa trên kết quả rèn luyện, học tập trong 4 năm THCS.
Nhiều thầy cô đưa cho rằng, thi tốt nghiệp (đầu ra) thì đã học gì thi nấy, thi tuyển sinh (đầu vào) thì sẽ học gì thi nấy. Thi tuyển vào lớp 10 thuộc loại thứ 2, do đó căn cứ vào các môn học mà tất cả học sinh THPT sẽ học để chọn môn thi cho phù hợp.
Bên cạnh đó, từ năm học 2022 - 2023, lớp 10 bắt đầu áp dụng Chương trình giáo dục phổ thông mới, bước sang giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp. Ngoài 8 môn bắt buộc, học sinh THPT được chọn để học 4 trong 9 môn, gồm: Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ, Mỹ thuật, Âm nhạc.
Như vậy, có những môn trong 6 môn chọn để thi tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội, học sinh sẽ không học ở bậc THPT. Chính vì lí do này, việc thi tuyển vào lớp 10 cần có sự điều chỉnh sao cho phù hợp với định hướng của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, thầy Nguyễn Văn Lực, giáo viên Trường THCS Trịnh Phong, Khánh Hoà cho rằng, nếu thi càng ít môn thì càng giảm tải được áp lực học tập, hạn chế tình trạng học thêm, luyện thi; bớt được kinh phí cho phụ huynh, xã hội. Đây là lợi ích trước mắt. Còn về về lâu dài, chúng ta nên bãi bỏ kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 khi điều kiện cơ sở vật chất đáp ứng được nhu cầu học tập tối đa cho học sinh, tiến tới phổ cập THPT.
Dưới góc nhìn của phụ huynh, chị Tạ Thị Phương Thảo (quận Cầu Giấy, Hà Nội) ủng hộ việc xét tuyển vào lớp 10 thay vì đặt nặng vào các kỳ thi.
"Cha mẹ ai cũng mong con trúng tuyển trường top, nguyện vọng 1. Để đạt mong ước đó, không ít người tìm các lớp học thêm, ép con học từ sáng tới nửa đêm.
Do vậy, cần có cách đánh giá từ thực chất để học sinh có động lực phấn đấu thay vì áp đặt theo những cách đánh giá nặng về điểm số, thi cử.
Có nhiều cách như xét tuyển vào lớp 10 bằng học bạ, kiểm tra tư duy, năng lực,....thay vì bắt các em đánh cược vào một kỳ thi nặng về điểm số" - chị Thảo nêu quan điểm.
Tại nhiều tỉnh, thành phố lớn, việc tuyển sinh vào lớp 10 còn "nóng" hơn cả kỳ thi tuyển sinh đại học. Lý do bởi tại những khu vực đô thị, số người ngày càng đông, trong khi, các trường được xây dựng mới thì ít. Hệ thống trường THPT công lập không đáp ứng được nhu cầu của người học, dẫn đến việc tỉ lệ cạnh tranh luôn ở mức cao ngất ngưởng.
Tại Hà Nội, theo Sở GDĐT, trong số khoảng hơn 100 nghìn học sinh lớp 9 dự tuyển vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024, chỉ khoảng 60% số học sinh trúng tuyển.
Số học sinh còn lại sẽ tham gia học nghề hoặc học chương trình giáo dục thường xuyên tại các Trung tâm Giáo dục thường xuyên; trường THPT có tổ chức dạy học theo chương trình giáo dục thường xuyên.
