Học sinh được phép lựa chọn môn học
Theo chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới đối với lớp 10, ngoài 7 môn học bắt buộc, học sinh được tự chọn 5/9 môn tự chọn. Theo đúng lý thuyết, sẽ có 108 cách chọn 5 môn này, tương đương 108 tổ hợp môn.
Dù học sinh được lựa chọn môn học, chương trình mới cho phép các trường xây dựng tổ hợp môn học từ ba nhóm môn và chuyên đề để vừa đáp ứng nhu cầu người học, vừa đảm bảo phù hợp với điều kiện đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của trường.
Phương án trước mắt được một số trường dự kiến thực hiện đối với nhóm môn lựa chọn là đưa ra “thực đơn” môn học dựa trên số lượng giáo viên và điều kiện thực tế của nhà trường.
Học sinh sau khi được tư vấn sẽ đăng ký dựa trên "thực đơn" đã được xây dựng sẵn. Có như vậy mới bố trí, sắp xếp đảm bảo giáo viên có chuyên môn và thời gian hợp lý. Bởi nếu để học sinh toàn quyền lựa chọn, nhà trường, giáo viên khó có thể "chạy' theo đáp ứng nhu cầu của các em khi có tới 108 tổ hợp môn học.
Về tiến độ thực hiện, cô Nguyễn Thị Kiều Hạnh - Hiệu trưởng Trường THPT Quang Trung (Đống Đa, Hà Nội) cho biết, thời điểm này, nhà trường đang chuẩn bị cơ sở vật chất còn giáo viên vẫn được bồi dưỡng, tập huấn về SGK để dạy trong năm học tới.
Nhận định năm học đầu tiên triển khai chương trình GDPT chắc chắn không tránh khỏi những khó khăn, lúng túng, cô Hạnh nêu quan điểm: "Trong điều kiện có thể, trường sẽ cố gắng chuẩn bị tốt nhất; còn khi triển khai nếu phát sinh khó khăn thì sẽ cùng đề xuất, lắng nghe và tìm cách tháo gỡ" .
Ông Thái Văn Thành - Giám đốc Sở GDĐT tỉnh Nghệ An cho biết, ngoài việc thực hiện theo hướng dẫn của Bộ GDĐT, đơn vị còn chủ động xây dựng các giải pháp để giải quyết bài toán thiếu giáo viên ở 1 số môn học đặc thù.
Theo đó, các phương án được Sở GDĐT Nghệ An đưa ra là: điều động giáo viên Âm Nhạc, Mỹ thuật từ bậc THCS lên dạy bậc THPT, xây dựng quy trình, cách thức tính giờ dạy; đề xuất tuyển dụng giáo viên; kí hợp đồng giảng dạy với giáo viên có đủ điều kiện giảng dạy từ các trường năng khiếu nghệ thuật tham gia hỗ trợ dạy học."Trường hợp số em học sinh đăng kí môn học đó không nhiều, 1 giáo viên có thể dạy 2,3 trường. Song song với việc giải bài toán thiếu nguồn nhân lực, chúng tôi đặc biệt lưu ý tới các trường, công tác tuyển sinh phải công khai tổ hợp tự chọn, bắt buộc, định hướng nghề nghiệp phù hợp với năng khiếu, sở trường của các em trước khi đăng kí ứng tuyển. Trước mắt, việc triển khai vẫn đang thực hiện theo đúng kế hoạch, tiến độ đề ra” – ông Thành thông tin.
Việc tổ chức, thực hiện không quá phức tạp
Theo nhiều giáo viên nhận định, khó khăn lớn nhất hiện nay không chỉ về việc chọn môn học mà chương trình mới còn xuất hiện rất nhiều nội dung mới. Trong khi các trường đào tạo giáo viên lại vẫn hạn chế về số lượng và cơ sở vật chất chưa thể đáp ứng.
Về vấn đề này, GS Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) mới cho rằng “Việc tổ chức, thực hiện không phức tạp đến thế”.
Theo GS Thuyết, cách làm đơn giản nhất mà các trường có thể áp dụng là: Tổ chức các lớp học cố định đối với các môn học bắt buộc như từ trước tới nay; tổ chức lớp học các môn lựa chọn và chuyên đề; xác định sĩ số mỗi lớp theo đúng quy định. Sắp xếp học sinh vào các lớp này theo nguyện vọng.
Nếu số học sinh đăng kí vào một lớp vượt quá sĩ số quy định thì chuyển học sinh vào lớp khác theo nguyện vọng 2. Căn cứ để chọn nguyện vọng 1 có thể là điểm thi đầu vào hoặc điểm tổng kết môn học đó ở bậc THCS.
“Từ cuối năm 2020, Bộ GDĐT đã có công văn hướng dẫn thực hiện chương trình, trong đó có việc xây dựng kế hoạch giáo dục. Đồng thời, Bộ cũng đã tổ chức tập huấn giáo viên và cán bộ quản lý về xây dựng kế hoạch giáo dục. Một số Sở GDĐT cũng đã có công văn hướng dẫn rất cụ thể, rõ ràng.
Vậy nên, nếu các trường đã nghiên cứu kĩ công văn của Bộ, của Sở và chuẩn bị sẵn sàng từ trước thì sẽ không lúng túng, bị động trong quá trình triển khai” – GS Nguyễn Minh Thuyết nhận định.