Nghề cũ biến mất, nghề mới xuất hiện
Ông Bung Trần - Chủ tịch của AI Education, đơn vị uỷ quyền đào tạo của Google for Education và Amazon Web Services Educate ở Việt Nam chia sẻ: Chỉ vài năm nữa thôi, 10 người đồng nghiệp với chúng ta thì có 5 người là robot, có những công việc tới đây robot sẽ thay luôn hoàn toàn cho con người. Chẳng hạn như trước đây để đọc văn bản bằng một thứ tiếng khác thì cần phải có người dịch nhưng hiện nay Google translate làm việc này trong vòng “1 nốt nhạc”. Nghề phiên dịch cấp cơ bản cũng dần biến mất.
Một ví dụ khác được chuyên gia này đưa ra là chương trình chống đạo văn. Thay vì phải mua phần mềm đắt đỏ thì bây giờ Google document giúp kiểm tra miễn phí...
Đáng chú ý, thời gian tới cũng sẽ có nhiều ngành nghề mới xuất hiện. Ông chia sẻ dự báo khoảng 65% học sinh tiểu học hiện nay sẽ làm công việc chưa bao giờ xuất hiện.
Từ đó, ông Bung Trần đặt vấn đề nhà trường nên làm gì để thích ứng với 4.0, cần trang bị, dạy gì cho học sinh để trở thành người có năng lực trong thời đại mới.
“Đây là quá trình thay đổi mỗi ngày một chút và diễn ra rất dài chứ không phải trong vài ba tháng, không phải chỉ là việc của hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn hay phòng công nghệ thông tin mà là của tất cả mọi người. Chuyển đổi số đều đòi hỏi chúng ta thay đổi cách sống và làm việc, thay đổi thói quen và suy nghĩ của chúng ta dựa trên công nghệ số”, ông Bung Trần nhấn mạnh, đồng thời đưa ra một khung gồm 7 cấu thành của quá trình chuyển đổi số trong giáo dục.
Trong đó, ông cho rằng yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất là mỗi ngôi trường là một thực thể, đơn vị đặc biệt và duy nhất, với cấu trúc giảng viên, vị trí địa lý, không gian nhà trường, cơ sở vật chất, chất lượng phụ huynh… Vì thế, đòi hỏi một quá trình làm việc khác nhau để có công thức chuyển đổi số trong giáo dục khác nhau.
7 yếu tố được xếp thứ tự là: Tầm nhìn, văn hóa, ứng dụng công nghệ, quy trình học tập, phát triển năng lực chuyên môn, tài chính và bền vững, tương tác cộng đồng.
Ông Bung Trần cho biết thêm: Dù là đơn vị cung cấp về công nghệ nhưng công nghệ chưa bao giờ nằm ở hạng 1. Công thức để thay đổi gồm 3M: men (con người), methodology (phương pháp luận, phương thức triển khai) và vấn đề thứ 3 mới là machine (máy móc, trang thiết bị).
Con người vẫn là yếu tố quan trọng hàng đầu, chỉ khi nào thống nhất với nhau để có những con người đầu óc cởi mở, muốn tìm kiếm, thử nhiệm giải pháp, không gian mới thì quy trình chuyển đổi số trong giáo dục mới diễn ra tốt được.
"Tất cả người học đều ngồi ở bàn đầu"
PGS.TS Lê Khắc Cường - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng bày tỏ: “Hơn 10 năm trước, khi được giao xây dựng chương trình đào tạo theo hình thức E-learning cho một ngành học, điều làm tôi khổ nhất là công nghệ quá đắt, sợ thu không đủ chi. Nay thì điều đó đã không còn là vấn đề. Nhiều nền tảng cho phép ta có thể tổ chức việc dạy và học miễn phí".
Công nghệ không chỉ giúp chúng ta tổ chức việc dạy học trên mạng dễ dàng mà còn giúp người thầy có thể trình bày bài giảng của mình sinh động hơn, hấp dẫn hơn, tương tác với người học không kém tương tác trực tiếp tại lớp.
Theo ông Cường, chuyển đổi số (Digital transformation) đang là xu thế tất yếu và mang tính toàn cầu. Có thể hình dung một cách đơn giản chuyển đổi số là chuyển hoạt động từ thế giới thực sang thế giới ảo, trên môi trường mạng.
Những lợi ích mà chuyển đổi số mang lại cho nhân loại là không phải bàn cãi. Nó giúp chúng ta tiếp cận thông tin nhiều, nhanh và chính xác hơn, rút ngắn về khoảng cách, thu hẹp về không gian, tiết kiệm về thời gian và các nguồn lực, đặc biệt là tài nguyên.
Qua đó, người học có thể tiếp cận tri thức mọi nơi, mọi lúc, chủ động trong việc học tập và ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.
“Sự bùng nổ về công nghệ giáo dục đã, đang và sẽ tạo ra những phương thức giáo dục phi truyền thống, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của nền giáo dục vì con người. Bill Gates đã có câu nói rất hay: E-learning là hình thức đào tạo mà tất cả người học đều ngồi ở bàn đầu! Đấy là một ẩn dụ nêu bật những ưu điểm và tiện ích mà Công nghệ 4.0, chuyển đổi số mang lại cho giáo dục” – PGS.TS Lê Khắc Cường chia sẻ.
