Với năng suất hơn 10 tấn/ha, giá thu mua các giống lúa thơm như Đài Thơm 8, Jasmine 85… hiện dao động từ 5.700 - 6.000đ/kg, có nơi vượt trên 6.000đ/kg... Đây được xem là vụ lúa bội thu của ND.
Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui được mùa, cũng không ít hộ ND tiếc nuối, chịu thiệt thòi vì đã nhận tiền “mua lúa non” của thương lái, lúc giá lúa còn đang thấp. Chỉ mới năm ngoái, cũng vụ đông xuân, khi giá lúa lên cao, đã có không ít trường hợp doanh nghiệp (DN) kêu trời vì khoảng 10% ND “bẻ kèo”, mặc dù đã có hợp đồng bao tiêu.
Trước đó, vụ xuân hè 2015, khi giá lúa rớt thảm, DN “bẻ kèo” khiến ND chỉ biết khóc ròng trong cảnh lúa thì chết, giá thì hạ. Đến mức Bộ NNPTNT phải ra “tối hậu thư” dọa cắt giảm chỉ tiêu nếu DN nào làm trái hợp đồng bao tiêu với ND. Tuy vậy đó chỉ là mảng tối nhỏ, khi tình trạng lật lọng nhau diễn ra theo chiều nóng - lạnh của một thị trường nông sản vốn thiếu ổn định. Theo các chuyên gia, các hợp đồng tiêu thụ diễn ra vào đầu vụ, thông thường DN hoặc thương lái sẽ căn cứ mức giá thị trường tại thời điểm đó và thỏa thuận giá mua cam kết với ND, và mang lại nhiều lợi ích.
Trở lại vụ đông xuân năm nay, cái sự tiếc nuối nhỏ nhoi trên chính là điểm sáng minh chứng cho một mối liên kết bền vững. Tại thời điểm thỏa thuận, giá thị trường đang dao động khoảng 5.000đ/kg, DN (thương lái) cùng ND chốt giá 5.200 - 5.300 đ/kg và đặt tiền trước, ngay cả khi chưa xuống giống. Có thể thấy, đây là mức giá có sự hỗ trợ của hai bên. Với thương lái, có thể xem là một vụ đầu tư. Với ND, khoản tiền này hỗ trợ rất nhiều cho chi phí sản xuất cả vụ.
Và trong bối cảnh khoản thiệt đang trước mắt, ND Lâm Phong ở Hậu Giang vẫn khẳng định chắc nịch: “Mình đã nhận tiền người ta từ trước rồi, dứt khoát không thể bẻ kèo được!”. Hay “Gia đình tôi nói đâu ra đó, thà chịu thiệt chứ không thể bội tín!” của ND Trần Thanh Nhàn ở Sóc Trăng chính là sự khởi đầu cho mối liên kết bền vững, lâu dài. Một khoản thiệt nhỏ nhưng sẽ giúp duy trì lợi lớn về sau là điều cần thiết trong lúc này. Muốn được điều đó, chữ tín phải đặt lên hàng đầu, và những người ND đã làm được điều đó.
