Beriberi là một trong những bệnh lý hiếm gặp nhưng khá nguy hiểm, xuất phát từ sự thiếu hụt nghiêm trọng vitamin B1 (thiamine) trong cơ thể.
Vitamin B1 đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa carbohydrate thành năng lượng, hỗ trợ chức năng của hệ thần kinh, cơ bắp và tim mạch.
Khi cơ thể không đủ lượng vitamin B1 cần thiết, các chức năng trên sẽ suy giảm, dẫn đến các triệu chứng nặng nề và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Theo nghiên cứu từ Mayo Clinic và National Institutes of Health (NIH), bệnh Beriberi có hai dạng chính gồm: Beriberi khô và Beriberi ướt - mỗi loại đều có ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể theo từng cách khác nhau.
Trong khi Beriberi khô chủ yếu tác động đến hệ thần kinh, gây ra các vấn đề về vận động và cảm giác, thì Beriberi ướt lại ảnh hưởng đến hệ tim mạch, gây các triệu chứng liên quan đến tim và tuần hoàn máu.
Một vài dấu hiệu sớm nhận biết mắc bệnh Beriberi cần lưu ý:
Mệt mỏi kéo dài và suy nhược
Một trong những dấu hiệu ban đầu của bệnh Beriberi là tình trạng mệt mỏi kéo dài mà không rõ nguyên nhân. Người mắc bệnh thường cảm thấy kiệt sức, ngay cả khi đã nghỉ ngơi đầy đủ. Tình trạng này có thể đi kèm với suy nhược cơ thể, giảm khả năng lao động và làm việc.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nếu mệt mỏi kéo dài không rõ lý do cần nên thăm khám sớm và có sự tư vấn của bác sĩ.
Gặp các vấn đề về thần kinh
Beriberi khô chủ yếu ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như tê bì, yếu cơ và mất cảm giác ở các chi.
Những người mắc bệnh thường cảm thấy tê rần ở bàn chân và bàn tay, sau đó có thể lan rộng đến cánh tay và chân. Cảm giác tê này thường đi kèm với yếu cơ, khiến cho việc đi lại và cầm nắm trở nên khó khăn hơn.
Ngoài ra, cơ thể sẽ mất cân bằng khi di chuyển, lảo đảo, khó giữ thăng bằng... Các triệu chứng này xuất hiện do sự tổn thương thần kinh, ảnh hưởng đến khả năng phối hợp vận động của cơ thể.
Khó thở, nhịp tim nhanh
Beriberi ướt có tác động mạnh mẽ đến hệ tim mạch, gây ra các triệu chứng như khó thở, nhịp tim nhanh và sưng phù. Khi cơ thể thiếu vitamin B1, tim cần làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến tình trạng nhịp tim nhanh, đánh trống ngực và khó thở, đặc biệt là khi hoạt động thể chất.
Theo một số nghiên cứu cho thấy, các triệu chứng trên cần được quan tâm chú ý vì có thể dẫn đến suy tim nếu không được điều trị kịp thời.
Bên cạnh đó, sưng phù, đặc biệt là ở chân, mắt cá và bàn chân, cũng là một dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý. Sự tích tụ chất lỏng trong cơ thể là do hệ tim mạch bị suy yếu, không thể điều tiết và duy trì tuần hoàn máu một cách hiệu quả.
Tình trạng sưng phù này nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như suy tim.
Rối loạn tinh thần và suy giảm trí nhớ
Một số trường hợp mắc bệnh Beriberi có thể biểu hiện các triệu chứng về rối loạn tinh thần như: lo âu, trầm cảm, hoặc thậm chí là hội chứng Wernicke-Korsakoff - một dạng tổn thương não do thiếu vitamin B1.
Theo đó người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc nhớ lại các sự kiện gần đây, mất khả năng định hướng thời gian và không gian, cũng như khó khăn trong việc tập trung và đưa ra các quyết định.
Rối loạn tiêu hóa và giảm cân
Bệnh Beriberi còn có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Người bệnh thường cảm thấy chán ăn, buồn nôn và đau bụng.
Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến giảm cân nhanh chóng và suy dinh dưỡng, làm cho sức khỏe của người bệnh ngày một suy yếu.
