AFC Champions League 2023-2024 là mùa giải cuối cùng mà V.League có đại diện tham dự, trước khi liên đoàn bóng đá châu Á thay đổi thể thức, cơ cấu, số lượng với bộ lọc chặt chẽ hơn.
Thăng trầm cùng AFC Champions League
Những năm 2000, bóng đá Việt Nam chuyển mình lên chuyên nghiệp. Giải vô địch quốc gia đổi tên thành V.League, với tham vọng cơ chế thị trường đem đến bộ mặt khởi sắc, phát triển hơn, giàu tham vọng hơn cho các câu lạc bộ bóng đá.
10 năm đầu V.League chứng kiến sự sôi nổi trong guồng hoạt động của nhiều đội bóng. Những nhà vô địch liên tục đổi ngôi, những thương vụ chuyển nhượng đủ chất lượng và sức hút. Bóng đá Việt Nam giai đoạn đầu của những năm 2000 là "mảnh đất" màu mỡ cho nhiều ngôi sao Đông Nam Á, đặc biệt là các gương mặt đến từ Thái Lan.
V.League cũng tạo dựng được một vị thế lớn trên bản đồ bóng đá châu Á. Trong nhiều mùa giải, hai đại diện Việt Nam cùng góp mặt tại vòng bảng AFC Champions League là điều bình thường, trong các năm 2004, 2005, 2006 và 2008. Khi ấy, "song sát" Hoàng Anh Gia Lai và Bình Định (2003, 2004), Long An và Đà Nẵng (2006), Bình Dương và Nam Định (2008) là những cái tên vào thẳng vòng bảng AFC Champions League.
Tuy nhiên, dù rất nỗ lực nhưng sân chơi châu Á vẫn là biển lớn quá tầm đối với các đội bóng tại V.League. Việc không thể vượt qua vòng bảng cộng thêm vị thế của V.League bắt đầu thụt lùi so với các giải vô địch quốc gia trong khu vực Đông Nam Á nói riêng và châu Á nói chung, khiến việc góp mặt ở AFC Champions League bị giới hạn.
Giai đoạn năm 2015 và 2016 chứng kiến chỉ một đội bóng dự vòng bảng và đội còn lại phải tham dự vòng sơ loại. Tệ hơn, từ năm 2017 đến 2020, V.League chỉ còn 1 câu lạc bộ tham dự từ vòng sơ loại.
Phải tới thập niên thứ 3, V.League bắt đầu có đại diện vào thẳng vòng bảng AFC Champions League. Đầu tiên là Viettel (2021-2022), Hoàng Anh Gia Lai (2022-2023) và hiện tại là Hà Nội FC (2023-2024).
Những chiến thắng đáng nhớ
Như đã nói, chưa bao giờ đại diện của V.League vượt qua vòng bảng AFC Champions League. Dẫu vậy, ở góc độ tích cực, một số đại diện của Việt Nam cũng có được những trận đấu để đời ở sân chơi cấp độ cao nhất châu Á.
Năm ngoái, lần đầu tiên trở lại Champions League sau 17 năm vắng bóng, Hoàng Anh Gia Lai đã giành 1 chiến thắng, 2 trận hòa để kết thúc vòng bảng với 5 điểm. Dù không thể đi tiếp nhưng đội bóng phố Núi vẫn nhận được nhiều lời khen ngợi về tinh thần thi đấu, nỗ lực quả cảm.
Một năm trước đó, Viettel có đến 2 chiến thắng trước đại diện của Philippines là Kaya FC ở vòng đấu bảng.
Tại AFC Champions League 2016, câu lạc bộ Bình Dương cũng đã nhận được nhiều lời khen ngợi khi bất ngờ đánh bại “gã khổng lồ" một thời là Jeonbuk Motors với tỉ số 3-2. Đối đầu Jiangsu Sunning ở thời điểm đó, đại diện của Việt Nam cũng cầm hòa 1-1.
Bình Dương cũng có thành tích tương tự với 1 chiến thắng cùng 1 trận hòa tại AFC Champions League 2015. Đội bóng đất Thủ xuất sắc đánh bại Sơn Đông Lỗ Năng (Trung Quốc) với tỉ số 3-2 và cũng khiến Jeonbuk Motors phải chia điểm tại Bình Dương.
Cho đến hiện tại, tính riêng trong lịch sử AFC Champions League, Bình Dương cùng Hoàng Anh Gia Lai vẫn là lá cờ đầu của bóng đá Việt Nam, với thành tích đáng khen ngợi ở mặt trận châu Á.
Tại AFC Champions League 2023-2024, Việt Nam chắc chắn có 1 đại diện vào vòng đấu bảng là Hà Nội FC. Đội bóng Thủ đô đã có sự chuẩn bị rất kĩ càng cho lần trở lại đấu trường đỉnh cao châu Á, bằng việc mời huấn luyện viên Bandovic từ đầu mùa giải năm nay cũng như xây dựng kế hoạch chi tiết nhằm có những trận đấu sòng phẳng với các đối thủ.
Một đại diện khác của V.League là Hải Phòng cũng có trận đấu đáng khen ở vòng loại, khi giành chiến thắng 4-1 trước Hong Kong Rangers. Trước mắt thầy trò huấn luyện viên Chu Đình Nghiêm sẽ là đối thủ Incheon United.
Nếu đánh bại đại diện của Hàn Quốc, Hải Phòng cũng sẽ góp mặt ở vòng đấu bảng. Đó sẽ là lần đầu tiên sau 10 năm, V.League mới có 2 đại diện vinh dự tham dự vòng bảng của AFC Champions League.
