Tiếc cho huấn luyện viên Hữu Thắng
Trong vòng 30 năm qua, đội tuyển Việt Nam đã được dẫn dắt bởi 9 đời huấn luyện viên ngoại và một số huấn luyện viên nội kì cựu.
Tuy nhiên, cần phải thừa nhận, dù là những nhà cầm quân có tiếng tăm ở giải vô địch quốc gia nói chung thì những huấn luyện viên như Vũ Văn Tư, Nguyễn Sỹ Hiển, Trần Bình Sự, Trần Duy Long, Lê Đình Chính hay sau đó là Phan Thanh Hùng, Nguyễn Văn Sỹ, Hoàng Văn Phúc đều không để lại nhiều dấu ấn với đội tuyển Việt Nam, đặc biệt là khát vọng lên ngôi vô địch AFF Cup hay SEA Games trong chiều dài lịch sử.
Huấn luyện viên Nguyễn Hữu Thắng tại vị trong vòng 1 năm từ 2016 đến 2017. Ông đã đồng hành với đội tuyển Việt Nam trong 16 trận.
Trong đó, chiến lược gia xứ Nghệ dẫn dắt tuyển Việt Nam có khởi đầu thắng lợi 4-1 trước Đài Loan (Trung Quốc), trước khi có một hành trình không đến nỗi nào ở vòng loại Asian Cup 2019.
Ngoài ra, huấn luyện viên Hữu Thắng cũng giúp Việt Nam vô địch giải giao hữu tiền AFF Cup 2016. Đáng tiếc, khi bước vào giải đấu chính thức, tuyển Việt Nam lại không thể vượt qua vòng bán kết. Thêm vào đó, thất bại khi bị loại ngay từ vòng bảng SEA Games 1 năm sau đó với lứa cầu thủ rất tài năng đã khiến nhà cầm quân này phải rời "ghế nóng".
Thực tế, huấn luyện viên Hữu Thắng không phải là người duy nhất thất bại với mục tiêu AFF Cup, hay mở rộng hơn là giúp bóng đá Việt Nam vươn lên vị trí số 1 Đông Nam Á (nếu tính cả mặt trận SEA Games). Những trường hợp như huấn luyện viên Toshiya Miura, Colin Murphy, Dido hay Karl-Heinz Weigang, Edson Tavares,... cũng rơi vào tình cảnh tương tự, dù rằng họ khởi đầu khá ấn tượng với tuyển Việt Nam.
Toshiya Miura, Falko Goetz và Edson Tavares là ba huấn luyện viên ngoại thắng trận đầu tay. Ngoài ra, 4 nhà cầm quân thua trận đầu gồm cố huấn luyện viên Karl-Heinz Weigang, cố huấn luyện viên Alfred Riedl, Colin Murphy và Dido.
Trong đó, ông Toshiya Miura giúp Việt Nam đại thắng 6-0 trước Myanmar. Cùng tỉ số này, Việt Nam thời huấn luyện viên Falko Goetz thắng Macau ở lượt đi vòng loại World Cup 2014 trên sân Thống Nhất. Sau đó, ở lượt về, Việt Nam thắng tiếp 7-1 đối thủ này để vào vòng loại thứ hai. Nhưng, ông Miura và Goetz đều thất bại trong nhiệm vụ giúp Việt Nam vô địch Đông Nam Á.
Trước đó, huấn luyện viên Edson Tavares là nhà cầm quân ngoại đầu tiên dẫn dắt đội tuyển Việt Nam vào năm 1995. Ông gây ấn tượng ngay trận đầu tiên khi giúp chủ nhà thắng đội bóng đến từ châu Âu - Estonia 1-0 ở Cúp Độc lập tại sân Thống Nhất.
Nhưng sau đó, ông Tavares lại không tiếp tục dẫn dắt tuyển Việt Nam. Đến năm 2004, ông Tavares tái xuất với khởi điểm là trận thua 0-2 trước Lebanon tại vòng loại World Cup 2006. Chín tháng sau, Tavares bị sa thải do không thể giúp Việt Nam vượt qua nổi vòng bảng AFF Cup 2004.
Ngoài ra, một số huấn luyện viên ngoại như Dido, Colin Murphy hay Karl-Heinz Weigang cũng khởi đầu không tốt với đội tuyển Việt Nam trong giai đoạn những năm đầu tiên Việt Nam hội nhập đấu trường quốc tế. Dẫu sao, họ cũng là những người đặt nền móng cho khởi điểm phát triển của "Những chiến binh sao vàng".
Khởi đầu không may, giai đoạn sau lại hay
Lịch sử đội tuyển Việt Nam chứng kiến 3 huấn luyện viên có dấu ấn đậm nét và mang đến thành công hơn cả. Đó là huấn luyện viên Alfred Riedl, Henrique Calisto và đặc biệt là Park Hang-seo. Trong đó, ông Riedl và Calisto có tới hơn 2 nhiệm kì gắn bó với đội tuyển Việt Nam.
Cố huấn luyện viên Alfred Riedl khởi đầu nhiệm kì thứ nhất với tuyển Việt Nam bằng trận thua 1-2 trước Guingamp tại sân Hàng Đẫy. Nhưng sau đó, Việt Nam chơi ấn tượng và chỉ chịu thua Singapore ở trận chung kết AFF Cup 1998.
Tại giải đấu này, tuyển Việt Nam thắng 3-0 trước Thái Lan. Đến nhiệm kì thứ 2, ông Riedl bắt đầu với trận thua 0-5 trước Albania vào năm 2003. Đây cũng là giai đoạn không nổi bật của cố huấn luyện viên người Áo trước khi ông tiếp tục có nhiệm kỳ thứ 3 dẫn dắt tuyển Việt Nam vào năm 2005.
Khi đó, ông cũng chỉ có trận hoà 0-0 với Slavia Praha. Giai đoạn tiếp theo, huấn luyện viên Riedl góp công lớn giúp tuyển Việt Nam vào đến vòng tứ kết Asian Cup 2007. Đến nay, cố chiến lược gia này vẫn là huấn luyện viên có tổng thời gian dẫn dắt tuyển Việt Nam dài nhất lịch sử.
Ngay sau nhiệm kì thứ 3 của ông Riedl, huấn luyện viên Calisto tái hợp với tuyển Việt Nam. Cũng như ở nhiệm kì thứ nhất, ông Calisto khởi đầu không hay khi thua 0-1 Indonesia (ở nhiệm kì thứ nhất, ông Calisto dẫn Việt Nam hoà 0-0 UAE ở trận ra mắt).
Tuy nhiên sau đó, mọi hoài nghi về năng lực của chiến lược gia Bồ Đào Nha tan biến khi ông giúp Việt Nam vô địch AFF Cup lần đầu trong lịch sử vào năm 2008. Thậm chí, nếu may mắn hơn, ông "Tô" có thể giúp U23 Việt Nam giành huy chương vàng SEA Games 1 năm sau đó.
Huấn luyện viên Park Hang-seo, chiến lược gia thành công nhất lịch sử bóng đá Việt Nam cũng khởi đầu khó khăn với tuyển Việt Nam, khi ông trải qua 2 trận hoà trước Afghanistan và Jordan.
Thế nhưng, chẳng ai còn bận tâm đến màn ra mắt không thuyết phục của nhà cầm quân người Hàn Quốc khi ông đã mang về nhiều danh hiệu mà lịch sử bóng đá Việt Nam trước đó chưa thể có được.
Danh hiệu ông Park giành được bao gồm Á quân U23 châu Á 2018, tốp 4 ASIAD 2018, vô địch AFF Cup 2018, tứ kết Asian Cup 2019, huy chương vàng SEA Games 2019, 2021 và giúp Việt Nam vào vòng loại cuối cùng World Cup 2022.
Với huấn luyện viên Troussier, ông đang khởi đầu nan cùng các đội tuyển quốc gia Việt Nam, nhưng phía trước sẽ là một chặng đường dài.
