Từ câu chuyện của Tony Tuấn Anh
Cách đây 2 năm, trước thềm VCK U20 World Cup 2017, cầu thủ Việt kiều Tony Tuấn Anh từng gây chú ý khi được HLV Hoàng Anh Tuấn cho thử việc trong màu áo U20 Việt Nam. Tuy nhiên, Tony Tuấn Anh đã không thuyết phục được Ban huấn luyện sau hơn 1 tuần tập luyện.
Thời điểm đó, chúng tôi đã mang câu chuyện của Tony Tuấn Anh trao đổi với một Việt kiều Đức hiện nay đang giữ vai trò quản lý cầu thủ tại Việt Nam. Câu hỏi được đặt ra, vì sao đa số các cầu thủ Việt kiều ít có cơ hội thành công ở môi trường bóng đá Việt Nam?
Chuyên gia này cho rằng tất cả các cầu thủ Việt kiều khi đá bóng đều mong muốn vinh dự khoác áo một ĐTQG nào đó. Thông qua bố mẹ, ông bà và họ hàng là người Việt Nam nên mong có cơ hội khoác áo ĐT Việt Nam, khi họ không có cơ hội khoác áo các ĐTQG ở nơi họ sinh sống bởi nền bóng đá phát triển, đòi hỏi cao.
Kể cả như Mạc Hồng Quân, Micheal Nguyễn, Đặng Văn Robert thì ở nước ngoài, họ không phải là cầu thủ chuyên nghiệp. Ở Châu Âu, cầu thủ ở cấp độ U23 vẫn chỉ là cầu thủ nghiệp dư, khi chưa có hợp đồng thi đấu chuyên nghiệp cho các CLB. Và khi đã là cầu thủ nghiệp dư, việc tập luyện khác hoàn toàn so với bóng đá Việt Nam.
Bóng đá Việt Nam chưa thực sự phát triển nhưng các cầu thủ trẻ tập luyện tại các trung tâm không khác gì các đội chuyên nghiệp trên thế giới. Đó là khác biệt đặc trưng nhất.
Về Việt Nam thi đấu có thể coi là cơ hội cho các cầu thủ Việt kiều. Bởi ở nước ngoài từ ĐT U23 lên ĐTQG là cả một vấn đề cực kỳ khó khăn. Những cầu thủ bị loại ở U23 sẽ không làm được gì, phải làm lại từ đầu.
Trong khi đó, về Việt Nam có mác Việt kiều, có thể kiếm được những mức lương cao hơn cả các cầu thủ trong nước. Đây là vấn đề được xem là không công bằng.
Vấn đề nữa là ngôn ngữ, các cầu thủ Việt kiều sinh ra và lớn lên ở nước ngoài nên vốn tiếng Việt đa phần rất kém. Họ cần phải có tiếng Việt rất tốt để có thể hiểu được những giáo án của HLV cũng như hiểu, xây dựng quan hệ và khả năng liên lạc các đồng đội. Điều kiện thời tiết cũng là trở ngại rất lớn đối với các cầu thủ Việt kiều.
Về khả năng cạnh tranh và thể hiện bản thân với các cầu thủ trong nước cũng luôn là thử thách lớn. Ở các ĐTQG Việt Nam, bao giờ chỉ có từ 23-25 suất mỗi lần tập trung, đá giải. Do vậy, để cầu thủ Việt kiều cạnh tranh 1 suất với các đồng đội thì cá nhân đó phải thực sự kiệt xuất và nổi trội hơn.
Ở U20 Việt Nam, tất cả những cầu thủ hiện tại đều khẳng định ở CLB từ các giải trẻ, khoác áo các ĐTQG trẻ và vượt qua nhiều thách thức để giành vé dự U20 World Cup.
Nếu Tony Tuấn Anh hơn các đồng đội 20% chưa đủ mà phải hơn 200% mới có thể cạnh tranh một suất trong đội hình.
Đến triết lý của HLV Park Hang-seo
HLV Park Hang-seo đang chuẩn bị lực lượng cho 2 mục tiêu lớn là Vòng loại World Cup 2022 và SEA Games 2019. Đặc biệt ông đang hướng đến danh sách các cầu thủ Việt kiều có thể cống hiến cho ĐTQG. Một kế hoạch sang Châu Âu “xem giò” các cầu thủ cũng được VFF vạch ra một cách tỉ mỉ, với điều kiện thầy Park đưa ra:
“Đầu tiên, họ có mong muốn thi đấu cho Việt Nam hay không? Nếu họ không muốn lấy quốc tịch Việt Nam, tôi không có lý do gì để đi xem họ thi đấu cả.
Nếu họ muốn thi đấu cho ĐT Việt Nam, dù ở đâu, tôi cũng đi xem. Vì đó là điều cần cho bóng đá Việt Nam, không phải vì họ ở nước ngoài.
Tôi phải đánh giá cầu thủ có đủ năng lực để đủ trở thành tuyển thủ Việt Nam hay không. Tôi không tuyển dụng chỉ vì họ tập hay chơi bóng ở Châu Âu. Tôi sẽ xác nhận năng lực rồi mới chọn, khi trực tiếp xem họ thi đấu”.
Dưới thời HLV Park Hang-seo, Đặng Văn Lâm là một trường hợp Việt kiều thành công rực rỡ. Hay như trước đó, khi trở về Việt Nam để theo nghiệp cầu thủ, Mạc Hồng Quân cũng đã để lại dấu ấn, khoác áo U23 Việt Nam rồi ĐTQG.
Thế nhưng điểm chung của cả hai là đều chủ động tìm kiếm cơ hội với bóng đá Việt Nam từ các giải quốc nội, với một quá trình lâu dài. Họ từng thất bại, thay đổi để khẳng định và vươn đến những thành công sau một hành trình dài chiến đấu.