Hiện thực từ bóng đá Trung Quốc
Mặc dù các tên gọi khác nhau, nhưng việc đầu tư mạnh mẽ cho bóng đá như những gì đang diễn ra tại Saudi Arabia, giống như những gì mọi người đã thấy tại Trung Quốc cách đây chưa đầy 1 thập kỉ, khi họ muốn đảo ngược trật tự đã được thiết lập của môn thể thao vua.
Trong một thời gian ngắn, họ đã làm được điều đó. Những ngôi sao như Oscar, Jackson Martinez, Hulk, Paulinho, Renato Augusto; chưa kể các huấn luyện viên bao gồm Marcello Lippi, Fabio Capello và Manuel Pellegrini, tất cả đều bị cám dỗ về phía đông khi Chinese Super League lộ rõ tham vọng trở thành giải đấu hấp dẫn trên toàn cầu.
Guangzhou Evergrande nhanh chóng trở thành thế lực ở giải trong nước, hai lần vô địch AFC Champions League, trong khi những đội bóng mới nổi như Shanghai SIPG, nay là Shanghai Port, Hebei CFFC, Tianjin Quanjian và Jiangsu Suning cũng có những bước tiến mạnh mẽ.
Vô số doanh nghiệp, chủ yếu là các nhà phát triển bất động sản đã tận dụng cơ hội để đầu tư vào bóng đá, với tham vọng đưa Trung Quốc trở thành thế lực của làng bóng đá thế giới. Tuy nhiên, sau khi cơn sốt qua đi, bóng đá tại đây được cho là không như mong đợi ban đầu.
CSL gần như đã loại bỏ tất cả các ngôi sao tên tuổi, trong khi tuyển quốc gia Trung Quốc được dự báo sẽ rất khó khăn để giành vé dự World Cup 2026 dù số suất đã tăng lên.
Guangzhou Evergrande hùng mạnh một thời, gần đây được đổi tên thành Guangzhou FC, đã xuống hạng ở China League One và không thắng sau 8 trận, khiến họ có nguy cơ xuống hạng lần thứ 2 liên tiếp. Họ sụp đổ quá nhanh, sau khi đã vô địch AFC Champions League các năm 2013, 2015. Trong khi đó một số đội bóng tên tuổi khác như Hebei CFFC, Tianjin Quanjian và Jiangsu Suning đã giải thể.
Bài học cho bóng đá Saudi Arabia
“Bạn cần một tầm nhìn, sau đó bạn cần một chiến lược, và sau đó bạn cần có khả năng biến chiến lược đó thành hành động. Bạn cần phải kiểm tra và cân bằng trong hệ thống, rằng nếu chiến lược không hoạt động theo cách phù hợp nhất, thì những kiểm tra và cân bằng đó có thể được ban hành, để giúp bạn đi đúng hướng tới tầm nhìn của mình”, Giáo sư Simon Chadwick, một chuyên gia về thể thao và địa chính trị, nói với Arab News. Theo ông, các câu lạc bộ Saudi Arabia sẽ biết cách để không lặp lại sai lầm của bóng đá Trung Quốc.
Theo lộ trình được các quan chức bóng đá Saudi Arabia tiết lộ, 4 câu lạc bộ lớn nhất của là Al Hilal, Al Ittihad, Al Nassr và Al Ahli sẽ có lộ trình để tư nhân hoá, và dự báo doanh thu hàng năm sẽ tăng gấp bốn lần. Điều này đã khác hẳn so với mô hình của các đội bóng Trung Quốc trước đây, vốn được hậu thuẫn bởi nhiều doanh nghiệp bất động sản. Khi bong bóng bất động sản vỡ, chính phủ Trung Quốc đã tìm cách để cứu nhiều nhiều lạc bộ nhưng đã quá muộn.
Với bóng đá Saudi Arabia, khoản đầu tư lên đến hàng trăm triệu USD cho các ngôi sao như Ronado, Benzema đến trực tiếp từ nhà nước thông qua quỹ tài sản có chủ quyền của họ, được gọi là Quỹ đầu tư công. Quỹ này cũng đứng sau việc cho ra đời LIV Golf và mua Newcastle United, được xem như an toàn và đáng tin cậy hơn rất nhiều so với mô hình của những câu lạc bộ Trung Quốc trước đây.
Tuy nhiên theo Chadwick, các đội bóng tại Saudi Arabia cần tạo ra nét đặc trưng của mình, thay vì cố gắng sao chép mô hình của bóng đá châu Âu. Ông nói: “Những gì có thể hiệu quả ở châu Âu chẳng hạn, không có nghĩa sẽ có hiệu quả ở châu Á. Vì vậy, tôi nghĩ Saudi Arabia cần phát triển bản sắc riêng và hệ thống quản trị riêng, văn hóa riêng và cách làm việc của riêng mình và không quá bận tâm đến việc sao chép kinh nghiệm từ những gì đã xảy ra ở châu Âu”.
