9 năm trước, đội tuyển Đức lần thứ tư giành chức vô địch thế giới, sau trận chung kết thắng Argentina ở World Cup tại Brazil. 1 năm trước đó, Bayern Munich vô địch Champions League sau trận chung kết thắng Borussia Dortmund.
2013 cũng là năm Pep Guardiola đặt chân đến nước Đức, tiếp quản đội hình Bayern Munich từ tay Jupp Heynckes. Sự có mặt của huấn luyện viên người Tây Ban Nha tại Bundesliga được hứa hẹn sẽ nâng cấp cho bóng đá Đức, sau khi ông cùng Barcelona thống trị châu Âu và thế giới bằng lối đá tiqui-taca huyền thoại.
Thế nhưng, mới hôm qua thôi, Bastian Schweinsteiger – một trong những tên tuổi lớn của bóng đá Đức, lại tuyên bố rằng, chính Guardiola là lí do khiến bóng đá Đức sa sút trong khoảng 1 thập kỉ trở lại đây.
Trong khoảng thời gian đó, đội tuyển Đức có 2 kì World Cup liên tiếp (2018, 2022) bị loại từ vòng bảng, vào được đến bán kết EURO 2016 và bị loại ở vòng 1/8 EURO 2020. Tại giải Nations League mà UEFA mới thành lập gần đây, 3 mùa giải đã qua, “Xe tăng Đức” lần lượt xếp hạng 11, 8 và 10 chung cuộc, chưa một lần giành vé vào chơi ở vòng chung kết. Họ chỉ vô địch giải đấu không quá quan trọng là Confederations Cup năm 2017.
Với các câu lạc bộ của Đức, trong 3 mùa giải Guardiola dẫn dắt Bayern, dù vẫn vô địch Bundesliga nhưng đều dừng chân ở bán kết Champions League. Dù sau đó, “Hùm xám” có 1 lần vô địch (2020) nhưng thành tích qua các năm không tốt – bị loại sớm hơn (ở tứ kết 4 lần hoặc vòng 1/8 – 1 lần).
Với các câu lạc bộ như Dortmund, Bayer Leverkusen, Schalke, Wolfsburg, Borussia Moenchengladbach, RB Leipzig, Hoffenheim, Frankfurt, chỉ có 1 lần vào bán kết (Leipzig năm 2020). Họ không đủ lớn mạnh để sát cánh Bayern và thể hiện sức mạnh của Bundesliga ở đấu trường châu Âu.
Một chi tiết đáng chú ý nữa là ngay cả khi Bayern vô địch và RB Leipzig vào bán kết Champions League năm 2020, đó cũng là mùa giải “không bình thường”. Bởi dịch COVID-19 khiến giải đấu bị gián đoạn trong 5 tháng và khi trở lại, UEFA đã thay đổi thể thức với việc chỉ đá 1 lượt tại địa điểm tập trung từ vòng tứ kết.
Từ những thống kê này, Schweinsteiger – từng là học trò của Guardiola tại Bayern, đổ lỗi cho chính người thầy cũ. Anh cho rằng, Guardiola là nguyên nhân khiến phong cách của bóng đá Đức thay đổi.
“Trước đây, mọi người đều thấy các cầu thủ Đức như những chiến binh, luôn nỗ lực cho đến những phút cuối cùng. Nhưng chúng ta đã quên mất điểm mạnh của mình trong khoảng 7 đến 8 năm qua”, Schweinsteiger nói, “Chúng ta tập trung hơn vào việc chơi bóng đẹp và đó là một trong những lí do.
"Tôi nghĩ đã có rất nhiều thay đổi. Khi Pep Guardiola đến Bayern, mọi người đều tin rằng chúng ta phải chơi thứ bóng đá như thế này như thế kia, phải chuyền ngắn và làm những thứ đại loại vậy.
Điều đó tạo ra một tình cảnh khó xử cho tuyển Đức và nền bóng đá của chúng ta nói chung. Chúng ta đánh mất bản ngã vốn có của mình”.
Nhưng đổ lỗi lên Pep có thực sự hợp lí? Nếu nói Guardiola tạo ra ảnh hưởng xấu, ông cũng chỉ có thể gây ra ở Bayern. Nhưng trên thực tế, ngoài việc duy trì sự thống trị của đội chủ sân Allianz-Arena ở Bundesliga, 3 năm liên tiếp vào bán kết Champions League không huấn luyện viên nào ở Đức làm được.
Thứ nữa, nếu có trách, phải trách một giải đấu đã không thể tạo ra sự cạnh tranh lớn hơn với Bayern. Nói đúng hơn, Bundesliga không khác gì giải đấu cung cấp ngôi sao cho Bayern để đội bóng này cạnh tranh với những gã khổng lồ ở châu Âu.
Họ không giữ được cá tính của mình mà lại để ảnh hưởng bởi lối chơi từ một huấn luyện viên ngoại, đó là lỗi của ai?
Họ không giữ chân những huấn luyện viên giỏi nhất của mình những năm gần đây – Jurgen Klopp, Thomas Tuchel hay Julian Nagelsmann, đó là lỗi của ai?
Và cũng cần nhắc lại, khi đội tuyển Tây Ban Nha liên tiếp vô địch EURO 2008, World Cup 2010 và EURO 2012, bộ khung chính là những cầu thủ trong đội hình Barcelona do Guardiola dẫn dắt…
