Các báo cáo gần đây nêu chi tiết về quy mô sở hữu đất đai của Bill Gates đã khiến một số người ủng hộ môi trường và nông dân chỉ trích, nói rằng dường như có sự mâu thuẫn giữa chủ trương về môi trường được công bố rộng rãi và chiến lược đầu tư cá nhân của ông.
Những người khác suy đoán việc mua đất nông nghiệp có thể là một phần trong nỗ lực tổng thể về khí hậu của tỉ phú này. Bill Gates thì đã nói rằng không có mối liên hệ nào cả. Nhưng những chi tiết mới về các giao dịch mua - và cuộc thảo luận xung quanh chúng - đóng vai trò như một lời nhắc nhở quan trọng rằng các tỉ phú có thể cất giữ khối tài sản khổng lồ của họ ở mọi nơi không ngờ tới.
Tuần trước, NBC News đưa tin, Bill Gates đã mua lại hơn 269.000 mẫu (98.000ha) đất trang trại ở Mỹ trong 10 năm qua. Những giao dịch mua đó, được thực hiện với sự giúp đỡ của công ty Cascade Investment có trụ sở tại Washington và một số công ty vỏ bọc, bao gồm đất nông nghiệp ở gần 20 bang.
Những chi tiết này được đưa ra sau khi trang báo nông nghiệp Land Report đưa tin vào tháng 1 rằng, tỉ phú công nghệ và vợ ông là những chủ sở hữu đất nông nghiệp tư nhân hàng đầu trong nước. Một phân tích của NBC News cũng xác định Bill Gates là chủ sở hữu đất nông nghiệp lớn nhất ở Mỹ.
Gần 100.000ha là số lượng đất đai lớn đối với một gia đình hoặc cá nhân sở hữu, nhưng nó vẫn chỉ là một phần nhỏ trong tổng số 368 triệu ha đất nông nghiệp ước tính ở Mỹ.
Land Report ghi nhận một số gia đình khác có diện tích hơn 40.000ha. Bộ Nông nghiệp Mỹ ước tính, khoảng 30% diện tích đất nông nghiệp của Mỹ đã được những chủ sở hữu là địa chủ và không tham gia vào nông nghiệp như Bill Gates thuê.
Tất cả những điều này có nghĩa là, không có gì đáng ngạc nhiên khi Bill Gates, một trong những người giàu nhất thế giới, đầu tư để phục vụ lợi ích tài chính của chính mình.
“Đó là một khoản đầu tư tốt. Cách này khôn ngoan, ổn định và đặc biệt là trong vài thập kỷ qua, giá trị dường như đang tăng lên” - Johnathan Hladik, một nông dân và là giám đốc chính sách của Trung tâm các vấn đề nông thôn nhận xét.
Tuy nhiên, quyền sở hữu đất của Gates đã thu hút sự chú ý đặc biệt bởi vì tỉ phú này đã cố gắng tạo dựng tên tuổi của mình trong việc vận động về biến đổi khí hậu.
Liên minh Nông dân Quốc gia cho rằng, ngày càng nhiều chủ sở hữu không phải là nông dân như Bill Gates mua đất nông nghiệp - và cho thuê lại - có thể dẫn đến những hành vi làm tổn hại đến môi trường.
Những người khác lại đưa ra ý kiến ngược lại rằng, khoản đầu tư lớn của Gates vào đất nông nghiệp có thể có mối liên hệ trực tiếp với các nỗ lực khí hậu khác của ông. Chẳng hạn, Newsweek gần đây cho rằng quyền sở hữu đất của Bill Gates “có thể liên quan đến các khoản đầu tư của ông vào phát triển nông nghiệp biến đổi khí hậu và thực phẩm chay”.
Đáp lại những lời chỉ trích, người phát ngôn của Cascade Investment nhấn mạnh, họ đã đăng ký tất cả đất nông nghiệp của mình vào chương trình của Leading Harvest - một tổ chức phi lợi nhuận đưa ra các tiêu chuẩn về tính bền vững tập trung vào đa dạng sinh học, bảo tồn và đất.
Bản thân Gates đã đưa ra quan điểm để phân biệt giữa chính sách ủng hộ khí hậu của ông và các khoản đầu tư của mình. “Nhóm đầu tư của tôi đã chọn cách làm này. Nó không liên quan đến khí hậu. Ngành nông nghiệp là rất quan trọng” - Bill Gates trả lời phỏng vấn trên Reddit AMA hồi tháng 3.
Nhưng dù với bất cứ điều gì Gates có thể muốn, thì nhiều nhà quan sát không thể tách biệt hai điều. Đối với họ, nhà bảo vệ môi trường Bill Gates cũng là chủ sở hữu đất nông nghiệp thương mại Bill Gates, và họ nghĩ rằng hai vai trò này có mối liên hệ với nhau, ngay cả khi Bill Gates không coi chúng là như vậy.
