Bước sang quý đầu tiên của năm mới 2023, nhiều ngân hàng vẫn đang duy trì mức lãi suất cao đã áp dụng từ năm cũ.
Nhiều chuyên gia cho rằng, mặc dù nhiều ngân hàng cam kết giảm lãi suất cho vay nhưng với lãi suất trung bình vẫn cao như hiện nay thì mức giảm từ 0,5-2%/năm vẫn không đáng kể bởi người vay tiền vẫn phải chịu mức lãi suất trên 10%.
Nghĩ lại quãng thời gian vừa nuôi con, vừa gồng mình trả nợ, anh Phạm Thanh (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) thừa nhận, đó là giai đoạn mỗi lần nghĩ tới đều không thể tưởng tượng được, gia đình đã vượt qua nó như thế nào. Thế nhưng, anh Thanh cho rằng, nếu quay ngược thời gian, anh vẫn chấp nhận mua nhà khi chỉ có số vốn ít ỏi.
Năm 2014, anh Thanh lập gia đình, thu nhập lúc đó của chỉ hơn 7 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, vợ anh với thu nhập cũng chả hơn gì. Đến năm 2015, vợ chồng anh Thanh sinh con đầu tiên. Nghĩ cảnh con nhỏ, chạy trong căn nhà trọ hơn 20m2, vợ chồng anh lên kế hoạch mua nhà.
Tháng 9.2015, sau quá trình tìm hiểu dự án chung cư tại Hà Nội, vợ chồng anh Thanh biết được dự án ở huyện Hoài Đức mở bán và cho vay gói lãi suất ưu đãi 5%/năm.
“Thời điểm đó, tổng số tiền mà chúng tôi tích góp được vừa tròn 150 triệu đồng. Số tiền này chưa đủ để đặt cọc 30% giá trị căn hộ. Nhờ họ hàng hai bên, chúng tôi vay thêm được 270 triệu đồng để mua căn hộ trị giá hơn 1 tỉ đồng” - anh Thanh nói.
Quyết định của vợ chồng anh Thanh không nhận được sự ủng hộ từ phía người thân trong gia đình bởi mọi người cho rằng: Tổng thu nhập quá thấp, mức trả gốc, lãi mỗi tháng lên tới 6,5 triệu đồng. Chưa kể, việc nuôi con không hề đơn giản khi cần phải dự phòng chi phí ốm đau. Tuy nhiên, hai vợ chồng anh vẫn quyết định ký hợp đồng mua nhà.
“Giả sử nếu không mua nhà, mỗi tháng vợ chồng tôi có thể sẽ tiêu hết số tiền thu nhập. Nếu không có quyết định gồng nợ như thời trẻ, có lẽ chúng tôi không có khối tài sản như bây giờ. Vất vả mấy năm và có cuộc sống ổn định ngay sau đó, thì phải chấp nhận” - anh Thanh thừa nhận.
Không mạnh dạn như anh Thanh, vợ chồng chị Nguyễn Bích Phương (ở quận Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ, cả hai vợ chồng không dám mua nhà vì sợ nợ.
Mặc dù tổng số tiền thu nhập của 2 vợ chồng cao, khoảng 20-30 triệu đồng/tháng và tích góp được hơn 1 tỉ đồng. Nhưng đến thời điểm hiện nay, giá nhà đã khá cao, lãi suất ngân hàng cũng không hề thấp nên kế hoạch mua nhà của vợ chồng chị Phương bị trễ lại.
Cách đây không lâu, vào gần cuối năm 2022, chị Hoài Anh (ở quận Cầu Giấy) đã hoãn kế hoạch mua nhà sau khi chủ đầu tư hủy bỏ chính sách ưu đãi lãi suất.
“Với phương án cũ, tôi sẽ có 18 tháng không chịu áp lực trả nợ ngân hàng, cả gốc lẫn lãi. Còn bây giờ, nếu mua và được ngân hàng duyệt cho vay khoảng 40% giá trị căn hộ, mỗi tháng tôi sẽ phải trả gần 20 triệu đồng cả gốc lẫn lãi. Con số này vượt khả năng của vợ chồng tôi” - chị Phương nói.
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - Giảng viên cao cấp tại Học viện Tài chính - cho rằng, việc vay mượn để mua nhà cũng là động lực để trả nợ và chi tiêu tiết kiệm.
Tuy nhiên, người mua phải cân đối tài chính và mức lãi suất vay, nếu phải vay với số tiền quá lớn và mức lãi suất cao thì không nên.
Đặc biệt, những cặp vợ chồng có khoản thu nhập thấp thì không nên gồng mình vay ngân hàng để mua nhà rồi đi trả nợ.
