Theo quy hoạch phát triển TPHCM đến năm 2020, toàn TPHCM có 23 khu công nghiệp, khu chế xuất, nhưng đến nay thành phố mới triển khai được 17 khu công nghiệp, khu chế xuất và 1 khu công nghệ cao. Trong đó, 17 khu công nghiệp với tổng diện tích hơn 5.900 ha đến nay đã triển khai xây dựng được khoảng 3.500 ha.
Diện tích này được cho thuê gần lấp đầy, chỉ còn hơn 64 ha đất nằm rải rác, trong đó lô đất lớn nhất không quá 3-4 ha. Chính vì vậy, thời gian qua, một số nhà đầu tư muốn thuê diện tích lớn, vài chục ha để đầu tư vào các khu công nghiệp của thành phố nhưng lại không có.
Theo thông tin từ Hiệp hội các Doanh nghiệp khu công nghiệp TPHCM (HBA) cho biết, vướng mắc chủ yếu của các doanh nghiệp liên quan đến thủ tục đất đai và định giá cho thuê, từ đó dẫn đến việc các hồ sơ nộp lên Sở Tài nguyên- Môi trường thành phố về các vấn đề liên quan đến sổ đỏ cho các nhà đầu tư vẫn chưa có câu trả lời.
Đơn cử như tại Khu công nghiệp Hiệp Phước, huyện Nhà Bè giai đoạn 2 đang có 200 ha đất sạch, đã làm xong hạ tầng nhưng hơn 5 năm nay bỏ trống không cho thuê được do các cơ quan chức năng của thành phố vẫn chưa định giá tiền thuê đất của Nhà nước 1 lần cho 50 năm. Dự án khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 đang vướng phương án hệ số điều chỉnh giá đất để tính bồi thường, hỗ trợ tái định cư dự án đến nay chưa được Hội đồng Thẩm định giá đất TP phê duyệt.
Theo báo cáo mới nhất của Sở Tài nguyên Môi trường, hiện trên địa bàn thành phố còn 11 khu công nghiệp chưa hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng với hàng trăm hộ dân chưa di dời. Trong đó, có khu công nghiệp hoạt động hơn 20 năm đến nay vẫn chưa hoàn thành công tác bồi thường giải phóng mặt bằng.
Đó là trường hợp tại huyện Bình Chánh còn 3 dự án, trong đó, khu công nghiệp Vĩnh Lộc do Công ty cổ phần xuất nhập khẩu và đầu tư Chợ Lớn (Cholimex) đã thành lập từ năm 1997, nhưng đến nay vẫn còn gần 13ha đất của 62 hộ dân chưa bồi thường xong.
Dự án đang gặp vướng mắc ở chỗ quyết định của UBND TPHCM về việc di chuyển cư dân và quy định đền bù, trợ cấp thiệt hại cho các hộ dân thuộc dự án Khu công nghiệp Vĩnh Lộc hiện đã bị bãi bỏ theo quyết định 48/2009/QĐ-UBND. Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị UBND TPHCM sửa một phần quyết định 48 trên, khôi phục hiệu lực để tiếp tục thực hiện việc bồi thường cho dân, thu hồi đất để thực hiện phần còn lại của dự án.
Hay như đối với dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp Lê Minh Xuân do Công ty TNHH MTV đầu tư kinh doanh nhà Khang Phúc chủ đầu tư còn 6,9 ha đất chưa bồi thường. Thời điểm năm 2011, 6,9 ha đất chưa bồi thường của dự án Khu công nghiệp Lê Minh Xuân có 142 hồ sơ, với giá bồi thường khoảng 70 tỉ đồng.
Đến năm 2020 thì khu vực này đã bị xây dựng dày đặc với 535 căn nhà, dự kiến số tiền bồi thường khoảng 475 tỉ đồng (chưa tính chi phí tái định cư) tăng 405 tỉ đồng.
Được biết, các khu công nghiệp cũ còn khoảng 200-300 ha, nếu được giải quyết về pháp lý, tiền thuê đất thì TPHCM có quỹ đất cho thuê khá lớn. Nếu không nhanh chóng giải quyết những vướng mắc trong thủ tục hành chính về đất đai và định giá cho thuê đất công nghiệp thì không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp mà sẽ ảnh hưởng lớn việc thu hút đầu tư.
