Nỗi lo “trắng tay”
Nhiều người lo lắng sau khi căn hộ bị phá bỏ, người dân sẽ được cấp quyền sử dụng cho 1 căn hộ mới hay sẽ bị tước luôn quyền sở hữu tài sản? Tâm lý chung của người dân chính là liệu mình có “mất trắng” khi sổ đỏ hết hạn?
Chia sẻ với PV Lao Động, anh Lê Thành Đạt (23 tuổi, Hà Nội) cho biết khi biết thông tin cấp "sổ hồng" có thời hạn cho căn hộ chung cư đang được đưa ra lấy ý kiến, anh rất lo lắng.
“Mới nghe thì thấy có phần hợp lý vì chung cư cũng chỉ sử dụng được 50 - 70 năm. Thực tế thì tôi thấy chưa hợp lý bởi giá căn hộ trước khi đến tay khách hàng đã được cộng thêm rất nhiều thuế, phí khác, trong đó có thuế đất để xây dựng dự án.
Sau khi hết hạn thì liệu người dân có chung cư như tôi sẽ ở đâu, được đền bù như thế nào và có bị tước luôn quyền sở hữu tài sản không? Bộ Xây dựng cần có những đề xuất, phương án để Luật Đất đai được chặt chẽ, hợp lí và đảm bảo quyền lợi của người dân”.
Cùng chung nỗi băn khoăn, chị Nguyễn Huyền Trang (22 tuổi, quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết: “Tôi rất băn khoăn về những giải pháp đối với người dân sở hữu chung cư sau khi sổ hồng hết thời hạn. Nếu chung cư bị giới hạn 50-70 năm trong khi nhà đất ở lại không có vấn đề giới hạn này sẽ tạo ra nhiều bất cập.
Bỏ ra một khoản tiền lớn tiết kiệm mà chỉ được sử dụng chung cư trong thời gian có hạn thì quả thật đáng lo ngại”.
Bảo đảm quyền và lợi ích của người dân
Trước vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng hầu hết công trình nhà ở chung cư hiện nay được xây dựng trên đất ở ổn định, lâu dài nên quyền sở hữu nhà ở trên đất là ổn định, lâu dài.
Chung cư có tuổi thọ công trình, hết thời hạn, buộc phải kiểm định lại chất lượng. Nếu còn bảo đảm an toàn thì phải gia hạn thời gian sử dụng, đến khi tòa nhà xuống cấp, nguy hiểm thì buộc phải phá dỡ.
Theo ông Châu, không thể quy định máy móc tất cả công trình nhà ở chung cư có chung một thời hạn sử dụng là 50 hay 70 năm vì không tương thích với quyền sử dụng đất ở lâu dài của cư dân.
Trao đổi với PV Lao Động, Luật sư Trương Anh Tú (Chủ tịch Công ty TAT Law firm) nhận định, vấn đề cấp sổ hồng cho chung cư là vấn đề dân sinh rất lớn, cần cân nhắc nhiều khía cạnh.
“Đề xuất của Bộ Xây dựng lần này phù hợp với các quy định, quy chuẩn về xây dựng và an toàn đối với các công trình xây dựng. Tuy nhiên khi bàn về nhà chung cư mà chỉ bàn về chất lượng công trình thì chưa đủ bởi nó chỉ là một phần cấu thành của vấn đề nhà chung cư. Nền tảng cốt lõi là vấn về đất, quyền sở hữu đất đai, giá trị đất đai”.
Cũng theo Luật sư Trương Anh Tú, sau 50-70 năm sổ hồng hết hạn, Nhà nước lúc đó cũng không thể có kinh phí để đi tạo lập nhà ở mới cho nhân dân, hơn nữa cũng không phù hợp với các quy định của pháp luật. Đây là mối quan hệ dân sinh giữa chủ đầu tư và người dân, không phải mối quan hệ hành chính giữa Nhà nước với người dân.
Ông Tú cho rằng vấn đề cấp sổ hồng chung cư còn phải đặt ra rất nhiều câu hỏi: “Khi Nhà nước thu hồi đất, yêu cầu người dân ra khỏi công trình để giữ an toàn thì đất ở khu vực đó sẽ làm gì và thuộc về ai?
Vấn đề vô lí ở đây chính là nếu đất thời điểm đó thuộc chủ đầu tư thì không thể chấp nhận được vì trước đây người dân đã mua cả nhà và đất. Nếu người dân trả lại nhà mà chủ đầu tư lấy lại đất thì liệu có trả lại tiền cho người dân hay không?”.
Tại dự thảo đề cương Luật Nhà ở (sửa đổi) đang được Bộ Xây dựng trình thẩm định, lấy ý kiến có đưa ra 2 phương án sửa đổi.
Phương án thứ nhất là thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sở hữu sử dụng công trình. Tuỳ thuộc vào cấp công trình của dự án nhà chung cư thì người mua căn hộ chung cư sẽ được sở hữu với thời hạn tương ứng, ví như dự án nhà chung cư có cấp công trình cấp 2 thì thời hạn sở hữu căn hộ chung cư sẽ là 50 năm.
Phương án thứ hai ghi nhận thời hạn sở hữu nhà chung cư theo quy định của pháp luật đất đai, thời hạn sở hữu căn hộ chung cư sẽ tương ứng với thời hạn sử dụng loại đất ở là lâu dài.
