Mỗi ngành một kiểu
Ở thành phố Gia Nghĩa, hơn 18 năm qua có đến 57 đồ án quy hoạch. Trong đó, có 1 quy hoạch chung, 5 quy hoạch phân khu và 51 quy hoạch chi tiết. Qua đối chiếu 3 đồ án quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 ở phường Nghĩa Thành cho thấy mỗi đơn vị thực hiện mỗi kiểu.
Cụ thể, đồ án quy hoạch chi tiết chỉnh trang khu dân cư tổ dân phố 3, phường Nghĩa Thành diện tích 18,77ha; đồ án quy hoạch chi tiết khu dân cư số 15, 16, 17, 18 thuộc khu trung tâm hành chính tỉnh diện tích 26,4ha; đồ án quy hoạch chi tiết chỉnh trang khu dân cư tổ dân phố 7, 8, 9 phường Nghĩa Thành diện tích 15,75ha.
Đối với 3 đồ án quy hoạch này có một số khu vực diện tích đất theo quy hoạch chung là đất ở (một số hộ dân đã chuyển mục đích sử dụng đất, đã làm nhà ở).
Tuy nhiên, khi lập đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 do yêu cầu chỉnh trang đô thị nên điều chỉnh, bổ sung diện tích đất cây xanh, đất công cộng, đất cơ sở hạ tầng tại các khu vực trên. Điều này đã gây ảnh hưởng đến một số hộ dân không được chuyển đổi mục đích sang đất ở và cấp phép xây dựng làm nhà ở.
Kết luận của Thanh tra tỉnh Đắk Nông từ cuối năm 2020 đã chỉ rõ, ở thành phố Gia Nghĩa có nhiều đồ án quy hoạch chi tiết giao cho nhiều đơn vị, chủ đầu tư khác nhau thực hiện. Thế nhưng, quá trình thực hiện lại thiếu phối hợp, dẫn đến khó khăn, chồng chéo. Và thực trạng chồng chéo, bất hợp lý trong quy hoạch ở Đắk Nông đến nay vẫn tồn tại, chưa có thay đổi nào.
Tại một hội thảo khoa học về quy hoạch vừa được tổ chức giữa tháng 11.2022 ở tỉnh Đắk Nông, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Uyên, nguyên Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch và thiết kế nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cũng nhận định, quy hoạch Đắk Nông đang chồng chéo, bất hợp lý.
Ví dụ như về quy hoạch sử dụng đất, Đắk Nông định hướng khu vực này dành để sản xuất rừng, nhưng ngành công nghiệp lại xác định đó là vùng để khai thác nguyên liệu bô xít. Đến khi 2 lĩnh vực đưa ra thực thi lại chồng chéo nhau.
Đối với quy hoạch 3 loại rừng đó là rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất cũng vậy. Trong quy hoạch là thế, tuy nhiên, trong thực tế, người dân đang sử dụng đất nông nghiệp để sản xuất.
“Làm sao để dung hòa và chuyển được đất của người dân sản xuất sang đất lâm nghiệp hoặc công nghiệp đó là vấn đề cần phải giải quyết” - Tiến sĩ Uyên cho biết.
Còn theo Kiến trúc sư Đỗ Nguyên Phong, Trưởng Phòng Quy hoạch II, Viện Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, cứ mỗi ngành triển khai một kiểu sẽ không khi nào tạo một tổng thể, đặc trưng riêng của Đắk Nông được.
Trong khi đó, đối với quy hoạch yếu tố quan trọng nhất là phải có sự đồng bộ giữa các ngành, lĩnh vực. Tất cả phải bổ trợ lẫn nhau, kết nối với nhau để nâng hiệu quả trong quy hoạch.
Thiếu tính khả thi
Qua thực tế ở phương Nghĩa Trung, thành phố Gia Nghĩa cho thấy, dọc đường Ybi Alêo đoạn từ đường dây 500KV đến Nhà thi đấu Liên đoàn lao động tỉnh Đắk Nông, vị trí 2 bên đường có rất nhiều nhà ở. Thế nhưng, trong đồ án quy hoạch, khu vực này lại được quy hoạch cây xanh.
Theo Thanh tra tỉnh Đắk Nông, đồ án quy hoạch chung đô thị Gia Nghĩa, tại một số vùng, khu quy hoạch chưa sát với điều kiện thực tế và tốc độ phát triển đô thị.
Dự kiến, định hướng sử dụng đất của đô thị, không gian đô thị quá cao, trong khi nguồn lực của thành phố, của người dân còn hạn chế. Thế nên, khi tiến hành quy hoạch chi tiết phải điều chỉnh so với quy hoạch chung.
Theo Phó GS.TS Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Hồ Chí Minh, một trong những bất cập lớn nhất trong 10 năm qua của tỉnh Đắk Nông là chỉ tiêu quy hoạch thường đề ra quá cao, không có khả thi khi triển khai thực hiện.
Những tồn tại, khiếm khuyết, bất cập trong quy hoạch ở Đắk Nông được nêu ra tương đối rõ, tuy vậy cái người dân, nhà đầu tư cần hơn là Đắk Nông sớm có quy hoạch tổng thể, đồng nhất để yên tâm đầu tư, phát triển.
