Kênh đầu tư mới
Xuất hiện tại thị trường Việt Nam từ đầu năm 2020, một số đơn vị đã cho ra đời ứng dụng mua bán trực tuyến, cho phép nhiều nhà đầu tư có thể cùng kết nối, mua chung một căn hộ, nền đất có giá trị hàng tỉ đồng. Đơn cử như theo chia sẻ của Moonka, công ty tiên phong trong việc đưa bất động sản vào mua bán trên nền tảng blockchain, khi các bất động sản được chủ đất ký gửi, Moonka sẽ đi tìm các nhà đầu tư để mua chung một bất động sản.
Ví dụ, một căn nhà có giá 3,1 tỉ đồng sẽ được Moonka chia nhỏ khoảng 1.000 phần, gắn mã số blockchain để chào bán, giá mỗi phần là 3,1 triệu đồng. Khách hàng có thể mua 1 hoặc nhiều phần. Khi mua chung, các nhà đầu tư có thể bán lại "cổ phần" cho nhau nếu muốn chốt lời. Sổ đỏ được Moonka nắm giữ 24/24 tại văn phòng của công ty và các nhà đầu tư có thể xem sổ đỏ miếng đất bất kỳ lúc nào. Khi đồng ý mua, khách hàng sẽ được cấp một tài khoản để quản lý, theo dõi khoản đầu tư của mình.
Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, ngay từ cuối năm 2020, mô hình chia nhỏ bất động sản đã được một số đơn vị tung ra thị trường. Đơn cử ứng dụng của Công ty cổ phần RealStake, với hình thức vận hành tương tự của công ty Moonka, trong các dự án được góp vốn, khách hàng sẽ ký với công ty này hợp đồng mua bán và quản lý bất động sản. Trong hợp đồng thể hiện rõ tỉ lệ khách hàng tham gia góp vốn. Hay một đơn vị khác, Công ty REVEX cũng đưa ra lời giới thiệu về mô hình mua chung bất động sản, đầu tư chỉ với 1 m2, hưởng lãi cho thuê hằng tháng và chênh lệch giá bán theo tỉ lệ.
Cũng không kém phần rủi ro
Mặc dù được xem là một xu hướng đầu tư phổ biến trên thế giới nhưng tại Việt Nam, hình thức đầu tư bất động sản qua blockchain vẫn chưa có hành lang pháp lý để tránh rủi ro cho nhà đầu tư. Do đó, theo các chuyên gia, đối với hoạt động kinh doanh mới như blockchain bất động sản, cơ quan chức năng cần có văn bản hướng dẫn và cảnh báo đến nhà đầu tư chứ không đợi đến khi xử lý rủi ro.
Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Tổng giám đốc Đại Phúc Land cho biết do còn rất mới mẻ, cách huy động vốn này cần thêm thời gian kiểm chứng và cần một vài thí điểm điển hình để đánh giá tính hiệu quả và nhu cầu của thị trường. Đặc biệt là khung pháp lý phải đảm bảo cho các giao dịch loại hình này hợp pháp và đúng luật. Tiêu chí sản phẩm phải quy định rõ ràng bao gồm pháp lý, thương hiệu chủ đầu tư, các cam kết và điều kiện đảm bảo đi kèm.
Phân tích rủi ro, ông Nguyễn Duy Phương - Chuyên gia tư vấn đầu tư cấp cao tại quỹ DG Investmet cho rằng, đây là nền tảng của việc chứng khoán hóa bất động sản hay mô hình của quỹ đầu tư tín thác bất động sản. Do đó, với một loại hình đầu tư mà chưa có quy định thì mọi rủi ro khi có tranh chấp, khiếu kiện cá nhân sẽ gánh chịu hoàn toàn.
Luật sư Nguyễn Thanh Nhã, văn phòng luật sư DBS cũng đưa ra cảnh báo về việc nhà đầu tư đang có thể bị nhầm lẫn trong khái niệm ở đây. Nhìn qua các mô hình được giới thiệu với cái gọi là “blockchain bất động sản” hiện nay thực ra đây chỉ là công nghệ fintech về huy động vốn dưới dạng hợp đồng hợp tác kinh doanh. Cụ thể hơn đó là việc chẻ nhỏ thành các phần vốn góp để huy động vốn hợp tác đầu tư linh hoạt hơn. Các ứng dụng được tung ra chỉ làm thay cho các hợp đồng hợp tác bằng giấy. Những người tham gia đầu tư nên hiểu rằng người góp vốn hoàn toàn không sở hữu, đứng tên bất động sản, cũng không sở hữu phần vốn hoặc cổ phần của công ty. Đây là một rủi ro mà các nhà đầu tư cần lường trước.
