Ngày 30.1, chia sẻ với PV Lao Động, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM cho biết, Hiệp hội đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ; Ngân hàng Nhà nước về việc đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 1 Thông tư số 22/2023/TT-NHNN trước khi Thông tư 22/2023/TT-NHNN có hiệu lực kể từ ngày 01.07.2024.
Văn bản nêu rõ, Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Thông tư số 22/2023 với nhiều nội dung mới, phù hợp với thực tiễn hơn, sẽ giúp tháo gỡ vướng mắc cho hoạt động của các tổ chức tín dụng, khách hàng và góp phần đảm bảo an toàn hệ thống tín dụng.
Thông tư 22/2023 sẽ có hiệu lực ngày 1.7.2024, quy định với khoản cho vay bảo đảm bằng bất động sản đối với cá nhân để mua nhà, bao gồm nhà ở thương mại, thì ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được cho cá nhân vay để mua nhà đã được hoàn thành để bàn giao, tức là nhà ở có sẵn.
Trong đó, trường hợp người dân vay tín dụng để mua nhà ở thương mại bảo đảm bằng bất động sản là chính nhà ở thương mại đó thì tổ chức tín dụng chỉ được cho vay đối với trường hợp nhà ở thương mại đã được hoàn thành để bàn giao, tức là nhà ở thương mại có sẵn.
Ông Lê Hoàng Châu cho rằng, quy định trên đã không cho phép ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho người dân vay mua nhà ở thương mại chưa hoàn thành để bàn giao (tức là nhà ở thương mại hình thành trong tương lai) được bảo đảm (thế chấp) bằng chính căn nhà đó.
Vì vậy, cá nhân muốn được vay tín dụng để mua nhà ở thương mại hình thành trong tương lai phải thực hiện các biện pháp bảo đảm khác, hoặc bảo đảm bằng tài sản khác.
"Nếu không sửa đổi ngay chi tiết trên trước khi Thông tư có hiệu lực thì quy định này có thể dẫn đến hệ quả xấu, gây khó khăn, cản trở hoạt động bình thường của thị trường bất động sản, tác động tiêu cực đến tiến trình phục hồi, phát triển của thị trường cả trước mắt và lâu dài", văn bản do ông Lê Hoàng Châu ký nhấn mạnh.
Giải thích cho vấn đề này, Chủ tịch HoREA nói, việc không cho phép tổ chức tín dụng cho cá nhân vay tín dụng để mua nhà ở thương mại hình thành trong tương lai được bảo đảm thế chấp bằng chính căn nhà đó là không phù hợp, không đồng bộ, không thống nhất với các quy định của Bộ luật Dân sự 2015 cũng như các luật hiện hành và các luật vừa được thông qua.
Ông Châu phân tích thêm, việc cá nhân mua nhà ở thương mại hình thành trong tương lai và thực hiện biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng việc thế chấp tài sản là nhà ở thương mại hình thành trong tương lai là giao dịch dân sự hợp pháp được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015.
Biện pháp bảo đảm khoản vay theo quy định này là thế chấp tài sản bảo đảm có thể là tài sản hiện có hoặc tài sản hình thành trong tương lai nên nhà ở thương mại hình thành trong tương lai hoàn toàn có thể dùng làm tài sản bảo đảm.
Việc cá nhân mua nhà ở thương mại hình thành trong tương lai và thực hiện biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng việc thế chấp tài sản là nhà thương mại hình thành trong tương lai cũng là giao dịch hợp pháp.
Do đó, HoREA kiến nghị bổ sung quy định cho phép tổ chức tín dụng cho cá nhân vay tín dụng để mua nhà ở thương mại hình thành trong tương lai được bảo đảm (thế chấp) bằng chính căn nhà đó.
Quy định này áp dụng cho cả trường hợp mua nhà ở thương mại hoặc nhà ở xã hội, với nhà ở có sẵn hoặc nhà ở hình thành trong tương lai.
Tuy nhiên, một số ý kiến cũng cho rằng nếu cho vay nhà ở hình thành trong tương lai và cho thế chấp bằng chính căn nhà này thì chỉ có chủ đầy tư bất động sản có lợi, còn người đi vay mua nhà và ngân hàng cho vay có thể bị ôm nợ xấu.
