Việc dự án có quỹ đất công xen cài rải rác đang là nỗi trăn trở của nhiều doanh nghiệp (DN), nhất là các DN bất động sản ở TPHCM. Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), trên địa bàn thành phố hiện đang có khoảng hơn 160 dự án sử dụng quỹ đất có nguồn gốc do Nhà nước quản lý (đất công), đã phải dừng triển khai để thực hiện việc rà soát, kiểm tra về pháp lý.
Với hàng trăm dự án bị ngừng triển khai do vướng đất công, đến nay, trên địa bàn TP.HCM chỉ có duy nhất 1 dự án là Q7 Sài Gòn Riverside Complex (tọa lạc tại phường Phú Thuận, quận 7) do Công ty cổ phần Bất động sản Khải Thịnh, thành viên Tập đoàn Hưng Thịnh làm chủ đầu tư được “giải cứu”. Lãnh đạo các doanh nghiệp bất động sản có dự án dính đến đất xen cài luôn mong được tháo gỡ sớm cho dự án, vì càng để lâu, chi phí càng đội lên do dự án ngừng triển khai, lãi ngân hàng vẫn phải trả, dịch bệnh kéo dài khiến hoạt động của công ty rất khó khăn.
Khi Nghị định 148/2020/NÐ-CP sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Ðất đai có hiệu lực, đã có nhiều doanh nghiệp rất vui. Trong đó quy định cho phép được giao, cho thuê những thửa đất xen kẽ trong các dự án thay vì phải đấu giá như trước, được xem là cứu cánh về thủ tục cho các dự án có đất công xen cài.
Tuy nhiên, ngay sau đó, câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng là không phải toàn bộ các dự án đang bị ách tắc vì vướng đất công hiện nay đều đáp ứng được các tiêu chí do Nghị định 148 đề ra để được giao và quan trọng hơn cả, là các sở, ngành cũng đang chờ thông tư hướng dẫn cụ thể, dẫn đến tình trạng... chính sách đã ban hành nhưng chưa thể tháo gỡ khó khăn.
Để sớm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, mới đây, UBND TP.Hồ Chí Minh vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ về rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật gây vướng mắc trong đầu tư, kinh doanh bất động sản. Cụ thể, UBND TP kiến nghị bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung 44 vấn đề liên quan đến văn bản pháp luật có quy định mâu thuẫn, chồng chéo, thiếu thống nhất, thiếu đồng bộ, không phù hợp với thực tiễn.
Trong đó, liên quan đến Nghị định 43/2014/NĐ-CP và Nghị định 148/2020/NĐ-CP của Chính phủ, UBND TP kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm ban hành Thông tư cụ thể hướng dẫn về tiêu chí giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất do Nhà nước trực tiếp quản lý thuộc ranh dự án. Theo UBND TP, hiện nay, hầu hết các dự án đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư đều có đất do Nhà nước trực tiếp quản lý xen cài trong ranh dự án (đất đường, rạch, bờ, đê…). Nhiều dự án vẫn bị ách tắc trong việc thực hiện thủ tục “chấp thuận chủ trương đầu tư dự án” chỉ vì vướng mắc về dự án đầu tư, dự án bất động sản, nhà ở có quỹ đất xen cài.
Pháp luật hiện hành cụ thể ở đây là Nghị định 148/2020/NĐ-CP đã có quy định về vấn đề này nhưng trình tự, thủ tục chưa rõ ràng. Đồng thời, chưa có tiêu chí về các thửa đất nhỏ hẹp. Điều này ảnh hưởng tới việc xem xét các hồ sơ chấp thuận chủ trương có phần đất này trong ranh dự án.
