Sáng 6.5, tại Khánh Hòa, Hội Luật gia Việt Nam tổ chức hội thảo Thị trường bất động sản du lịch Việt Nam - những nút thắt pháp lý, thực tiễn và giải pháp tháo gỡ.
Ông Đỗ Văn Đại - Giảng viên Trường Đại học Luật TPHCM, Trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam đánh giá, hiện trong Luật Đất đai không có quy định loại đất nào là “đất ở không hình thành đơn vị ở”. Tuy nhiên trong quá trình phát triển tại một số địa phương đã xuất hiện loại hình này.
Như câu chuyện tại Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh với hơn 40 dự án thì có đến khoảng một nửa số dự án đầu tư liên quan đến “đất ở không hình thành đơn vị ở”. Trong tổng số này có nhiều dự án đến nay chưa được cấp “sổ đỏ” cho nhà đầu tư thứ cấp.
Theo ông Đỗ Văn Đại, nhiều nhà đầu tư thứ cấp chưa được cấp giấy chứng nhận, các doanh nghiệp đã ký hợp đồng mua bán bất động sản với nhà đầu tư rơi vào cảnh tiến không được, lùi không xong khi đối mặt với những tranh chấp, khiếu kiện của khách hàng, gây thiệt hại lớn đến uy tín của doanh nghiệp.
Trong khi đó, ông Trần Việt Dũng - Trưởng Khoa Luật Quốc tế Đại học Luật TP.HCM đưa ra một thực tế, vấn đề lớn nhất cản trở sự phát triển của thị trường bất động sản du lịch tại Việt Nam trong thời gian qua chính là sự không đồng bộ và thiếu rõ ràng trong các quy định pháp luật và chính sách của nhà nước.
Ở nhiều dự án bất động sản du lịch việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà trong dự án bị đóng băng. Có tình trạng cơ quan chức năng “không dám” cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho các cá nhân vì những "lấn cấn" về chế độ pháp lý của đất cấp cho các dự án bất động sản du lịch.
Điểm mấu chốt ở đây là Việt Nam hiện vẫn thiếu các quy hoạch tổng thể về sử dụng đất mang tính ổn định lâu dài cho những khu vực mà nhà nước dự định phát triển du lịch.
Đối với pháp luật đất đai, ông Trần Việt Dũng cho rằng cần bổ sung, sửa đổi Luật Đất đai năm 2013 về nhóm đất phi nông nghiệp nhằm định danh chính xác, cụ thể đất xây dựng các bất động sản du lịch theo hướng quy định rõ tính pháp lý.
"Để xác định cụ thể đất xây dựng các bất động sản liên quan là loại đất gì cần căn cứ vào mục đích sử dụng chủ yếu và hoạt động thường xuyên của chủ sử dụng trên đất đó.
Việc cấp Giấy chứng nhận cho các loại bất động sản du lịch phải căn cứ theo mục đích sử dụng các loại đất đã xác định cụ thể. Tất nhiên, pháp luật cũng phải có những ràng buộc pháp lý để bảo đảm việc phát triển các sản phẩm bất động sản du lịch này không được tràn lan phá hỏng quy hoạch tổng thể của khu vực” – ông Trần Việt Dũng nói.
Đồng quan điểm nói trên, ông Đặng Hùng Võ – nguyên Thứ trưởng Bộ TNMT nhận định, quy hoạch sử dụng đất phải gắn với việc phân vùng sử dụng đất theo nghĩa này hoặc nghĩa khác (tiêu chí phân vùng). Mặt khác, quy hoạch sử dụng đất phải gắn chặt chẽ với các loại quy hoạch khác.
Từ đây, ông Đặng Hùng Võ gợi mở một số yêu cầu trong sửa đổi luật đất đai như chuyển hẳn phương pháp quy hoạch sử dụng đất từ tiêu chí theo mục đích sử dụng đất sang tiêu chí theo phân vùng sử dụng đất; xây dựng và ban hành Thông tư liên tịch giữa Bộ KHĐT với Bộ TNMT nhằm hướng dẫn việc kết nối giữa Quy hoạch quốc gia ngành du lịch với quy hoạch sử dụng đất có liên quan đến các khu chức năng du lịch, nghỉ dưỡng.
