Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất, đồng thời nhấn mạnh việc định giá đất phải theo nguyên tắc thị trường.
Khi bỏ khung giá đất, các địa phương sẽ tự quyết định bảng giá đất và điều chỉnh bảng giá đất mỗi năm một lần (nếu có thay đổi) để phù hợp với giá đất thị trường thay vì căn cứ vào giá đất tối thiểu - tối đa của khung giá đất do Chính phủ ban hành như hiện nay.
Tuy nhiên, bảng giá đất hiện hành sẽ được tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31.12.2025 và từ ngày 1.1.2026, các tỉnh, thành trên cả nước sẽ công bố và áp dụng bảng giá đất mới. Điều này đồng nghĩa với việc, giá đất bồi thường mới có thể sẽ tăng từ 1.1.2026.
Luật Đất đai 2024 nhấn mạnh, việc xác định giá đất phải đảm bảo nguyên tắc thị trường.
Việc bỏ khung giá đất theo Luật Đất đai 2024 sẽ giúp bảng giá đất mới tiệm cận với giá đất thị trường và giá đền bù đất sẽ được tính theo giá đất cụ thể (trong đó có phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất thực hiện theo bảng giá đất), kéo theo giá đền bù đất có thể sẽ tăng so với hiện nay.
Theo nhận định của các chuyên gia, Luật Đất đai 2024 sẽ tác động và có ảnh hưởng đến hầu hết mọi mặt của đời sống xã hội, cả người dân, doanh nghiệp, các tổ chức và nhà nước đều được hưởng lợi.
Trao đổi với Lao Động, luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, với quy định về bảng giá đất mỗi năm một lần theo giá thị trường, nhà nước và người dân sẽ đều có lợi khi thực hiện đền bù, cũng như các hoạt động liên quan đến giá đất tại thời điểm đền bù.
Với cách tính giá đền bù này, quyền lợi của người dân khi bị thu hồi đất sẽ tăng lên. Khi nhà nước tổ chức giao đất cho các doanh nghiệp, cho thuê, hoặc giao đất có trả tiền sẽ thu được giá chính xác.
Khi có bảng giá đất đúng bản chất, nhà nước đo đếm được chênh lệch địa tô của đất đai là do nhà nước chuyển đổi quy hoạch, xây dựng hạ tầng hay do người dân, doanh nghiệp đầu tư.
Từ đó, nhà nước có các chính sách phù hợp để thu thuế, điều tiết lại địa tô cho toàn dân. Đồng thời, quy định mới này góp phần minh bạch hơn thị trường bất động sản.
Cũng theo Luật sư Nguyễn Huy An, Luật Đất đai 2024 mang đến những thay đổi đáng kể về nguyên tắc xác định giá đất, tập trung vào việc định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Khi đó, đất sẽ được giao cho nhà đầu tư sẵn sàng trả mức giá cao nhất, mang lại lợi ích tốt hơn cho người bị thu hồi đất.
